Rzodkiewka posiada wysokie wartości odżywcze i liczne właściwości prozdrowotne. Związki w niej zawarte przyczyniają się do usprawnienia pracy układu nerwowego i pokarmowego, likwidując dolegliwości trawienne.
Wartości odżywcze rzodkiewki – co zawiera to warzywo?
Rzodkiewka nazywana jest inaczej „królową nowalijek”, czyli młodych warzyw zbieranych wiosną. Jej wysokie wartości odżywcze zostały docenione już przez starożytnych Egipcjan, którzy wykorzystywali ją jako naturalny lek m.in. na dolegliwości trawienne. Rzodkiewka jest bogata w witaminy i minerały. W jej składzie występują witaminy z grupy B, witamina K oraz witaminy o działaniu antyoksydacyjnym, takie jak witamina C i beta karoten (prowitamina witaminy A). Cennym związkiem obecnym w rzodkiewce jest kwas foliowy zaliczany do witamin z grupy B, który jest niezbędny dla prawidłowego rozwoju i funkcjonowania układu nerwowego. „Królowa nowalijek” jest źródłem ważnych dla organizmu składników mineralnych – wapnia, magnezu, potasu, fosforu, żelaza, sodu i cynku. Dostarcza również błonnik pokarmowy, który usprawnia działanie przewodu pokarmowego i przeciwdziała zaparciom.
Rzodkiewka należy do warzyw niskokalorycznych – w 100 gramach znajduje się jedynie 16 kcal. Mimo wysokich wartości odżywczych nie może być jedzona przez każdego. Ze względu na dużą zawartość kwasów organicznych i glikozydów warzywo to jest niewskazane dla osób z chorobą wrzodową żołądka i dwunastnicy, nieżytem jelit oraz stanem zapalnym wątroby.
Rzodkiewka – właściwości zdrowotne i lecznicze
Właściwości rzodkiewki znajdują zastosowanie w leczeniu wielu schorzeń i dolegliwości oraz we wspomaganiu funkcjonowania różnych układów ludzkiego organizmu. Warzywo to działa pobudzająco na pracę układu pokarmowego i poprawia apetyt. Posiada właściwości żółciopędne i żółciotwórcze, dzięki czemu wspomaga funkcjonowanie wątroby oraz usprawnia procesy trawienne, likwidując zgagę i niestrawność. W medycynie naturalnej wykorzystywane jest również jego działanie bakteriobójcze, m.in. do zwalczania mikroorganizmów chorobotwórczych atakujących przewód pokarmowy.
Ze względu na zawartość witaminy C rzodkiewka przyczynia się do wzmocnienia odporności organizmu, dlatego jej jedzenie jest szczególnie zalecane w okresie wzmożonej zachorowalności na grypę i przeziębienia. W jej składzie występują duże ilości potasu, który odpowiada za regulowanie ciśnienia krwi i tętna, dlatego wskazana jest w żywieniu osób z nadciśnieniem tętniczym. Rzodkiewka wykazuje korzystny wpływ na funkcjonowanie układu nerwowego. Jej regularne jedzenie skutkuje usprawnieniem procesów poznawczych, takich jakich jak pamięć, uwaga i koncentracja. Posiada również właściwości kosmetyczne i potocznie nazywana jest „warzywem pięknych włosów”. Jest źródłem siarki, która przyczynia się do wzmocnienia włosów i pobudzenia ich wzrostu. Minerał ten ma również pozytywne działanie na płytkę paznokciową, zapobiegając ich łamaniu i rozdwajaniu się.
Rzodkiewce przypisuje się właściwości wykrztuśne, dlatego sok z niej lub zblendowane warzywo stosuje się przy uporczywym kaszlu, chorobach oskrzelowych i astmie. „Królowa nowalijek” znajduje zastosowanie w leczeniu kamicy nerkowej, artretyzmu, dolegliwości reumatycznych, krzywicy i anemii.
Rzodkiewka w ciąży i w trakcie karmienia piersią
Zdania na temat jedzenia rzodkiewki w ciąży są podzielone. Niektórzy specjaliści uważają, że przyszłe matki powinny unikać ich spożywania, inni natomiast rekomendują je w diecie ciężarnych, z zastrzeżeniem, aby warzywa pochodziły z naturalnych upraw, bez dodatków chemii rolniczej (nawożenia). Kobiety karmiące piersią powinny ograniczyć liczbę jedzonych rzodkiewek. Konieczność ta wynika z obecności w warzywie ostrych związków eterycznych, które przedostają się do pokarmu, a wraz z nim do organizmu niemowlęcia, co może prowadzić do bolesnych kolek.
Zastosowanie rzodkiewki w kuchni
Rzodkiewki w postaci surowej posiadają najwyższe wartości odżywcze. Stanowią częsty dodatek do kanapek, sałatek, surówek, a także past jajecznych. Jadalnymi częściami rośliny są nie tylko bulwy, ale również liście, które nierzadko dodaje się do chłodnika z botwiną i do sałatek. Smaczną potrawą są rzodkiewki gotowane w wodzie, podawane z przyrumienioną na patelni bułką tartą i masłem. Na rynku dostępne są rozmaite odmiany tego warzywa, które różnią się między sobą kształtem, smakiem i kolorem. Za jedne z najsmaczniejszych uważa się rzodkiewki o intensywnie czerwonej barwie i wydłużonym kształcie. Odmiany późniejsze charakteryzują się bardziej wyrazistym i ostrym smakiem, natomiast wczesne są znacznie łagodniejsze.