Rumień noworodkowy objawia się nagle, przybierając postać płaskich czerwono-różowych plam lub drobnych, przypominających kaszę, krostek. Jest skutkiem niedojrzałości organizmu, a jego postać to naturalna reakcja obronna na nowe środowisko, poza łonem matki. Rumień może pojawić się na całym ciele dziecka, w różnych miejscach. Najczęściej spotyka się go na twarzy lub na tułowiu. Rumieniem noworodkowym nazywane są tylko te przekształcenia, które objawiają się miejscową zmianą zabarwienia skóry, bez wykwitów skórnych lub pęcherzyków z treścią surowiczą.
Przyczyny rumienia noworodkowego
Przyczyn pojawienia się rumienia noworodkowego jest wiele. Zazwyczaj powstaje jako reakcja obronna organizmu przed czynnikami zewnętrznymi. Mogą go powodować: brud, zanieczyszczenia środowiskowe, nieprawidłowa higiena ciała, niewłaściwie dobrane kosmetyki do pielęgnacji skóry niemowlaka, detergenty do prania ubranek, zbyt duża potliwość dziecka, wysoka temperatura otoczenia, zła dieta. Pojawiający się na pupie niemowlaka tzw. rumień pieluszkowy, to najczęściej występująca zmiana skórna, powstająca na skutek odparzenia skóry dziecka. Przyczyniają się do niej niewłaściwa higiena lub stosowanie nieprzepuszczających powietrza pieluszek. Stale nawracający rumień noworodkowy, pojawiający się po jedzeniu, może być reakcją alergiczną, szczególnie, jeśli towarzyszy dzieciom, których dietę rozszerza się o inne składniki niż mleko matki. Pojawiające się więc zmiany skórne mogą być objawem nietolerancji laktozy, skazy białkowej czy alergii, np. na niektóre z owoców. Najbardziej powszechną odmianą rumienia alergicznego jest atopowe zapalenie skóry (AZS). Wymaga ono leczenia pod okiem alergologa i dermatologa. Charakterystycznym objawem AZS jest przesuszenie i zaczerwienienie skóry, powodujące duży dyskomfort i skłaniające dziecko do ciągłego drapania.
Rumień występujący tylko na policzkach niekiedy jest reakcją organizmu na rozwijającą się infekcję i sygnalizuje stan podgorączkowy malucha. Wraz z ukończeniem szóstego miesiąca, rumień noworodkowy na twarzy często towarzyszy ząbkowaniu i wyrzynaniu się pierwszych zębów. Jeśli skóra dziecka nie jest błyszcząca, nie łuszczy się, a na jej powierzchni nie pojawiają się drobne ranki, rumień nie powinien być powodem do niepokoju. Ile trwa rumień noworodkowy? To zmiany skórne, które zazwyczaj utrzymują się maksymalnie do 10 dni i mogą powracać, ale nie regularnie.
Jak ukoić rumień noworodkowy?
Wyciszanie i złagodzenie rumienia noworodkowego zależą przede wszystkim od przyczyn, które go powodują i nasilają objawy. Jeśli zaczerwienienie pojawia się tuż po narodzinach i nie wraca, prawdopodobnie było chwilową reakcją organizmu na nowe drobnoustroje. Jeśli jednak rumień powraca, należy dokładnie obserwować, kiedy pokrywa skórę dziecka i w jakich miejscach. Bardzo ważna jest dokładna i regularna higiena skóry malucha, w szczególności jego pupy. Jeśli niemowlę dodatkowo boryka się z miejscowymi przesuszeniami i rogowaceniem naskórka, warto do jego kąpieli dodać kilka kropel olejku. Kosmetyki pielęgnacyjne powinny być skierowane tylko i wyłącznie do delikatnej skóry dziecka, a ich stosowanie dozwolone od pierwszych dni życia. Nie należy również przegrzewać dziecka. Niemowlę powinno być ubrane w zwiewne, lekkie i naturalne materiały. Jeśli rumień pojawia się na karku, oznacza to, że maluchowi być może jest za gorąco.
Zaognione zmiany skórne można wyciszyć maścią zawierającą pantenol i alantoinę. Lek zadziała kojąco i przeciwzapalnie. Jeśli rumień pojawia się po każdym posiłku, należy zgłosić się do lekarza. Prawdopodobnie dziecko jest alergikiem i powinno mieć w tym kierunku wykonane testy. Rumień noworodkowy spowodowany przez ząbkowanie zazwyczaj znika sam po upływie 3 dni. Ulgę w wyrzynaniu się ząbków dziecka przyniesie napar z rumianku, którym należy przemywać wrażliwe dziąsła.
Rumień zakaźny noworodkowy
Rumień zakaźny to choroba wirusowa pojawiająca się zarówno u niemowląt, jak i starszych dzieci. Objawia się intensywnie czerwoną wysypką na twarzy, która po kilku dniach rozprzestrzenia się na pozostałe partie ciała. Zmiany skórne nie swędzą i nie powodują również bólu. Rumień zakaźny nie jest groźny i zazwyczaj znika sam w ciągu 10 dni. Oprócz objawów skórnych, dziecko może mieć gorączkę i sygnalizować osłabienie. Choroba powinna być konsultowana z lekarzem. Jeśli wysypce nie towarzyszy podwyższona temperatura, rumień zakaźny nie wymaga leczenia. Dziecko przez okres wystąpienia wysypki powinno zostać w domu, gdyż choroba przenoszona jest drogą kropelkową.
Zobacz wideo: Jak zbudowana jest skóra?
Bibliografia:
1. K. Wolff, R. Johnson, A. Saavedra, Atlas i zarys dermatologii klinicznej, red. pol. wyd. D. Krasowska, t. I, Warszawa 2014.