Rodzaje terapii zajęciowej - arteterapia, ergoterapia, estetoterapia

Fot: belahoche / stock.adobe.com

Terapia zajęciowa jest rodzajem psychoterapii polegającej na wykonywaniu określonych czynności psychosomatycznych. Główne rodzaje tej metody to arteterapia, ergoterapia, estetoterapia i zajęcia relaksacyjne. Terapia zajęciowa jest prowadzona w ośrodkach dla niepełnosprawnych, domach opieki społecznej lub centrach rehabilitacyjnych.

Klasyczne psychoterapie (psychodynamiczna, poznawczo-behawioralna, Gestalt) polegają tylko na dialogu z pacjentem. Terapia zajęciowa natomiast jest zorientowana na integrację ciała i umysłu.

Czym jest terapia zajęciowa?

Terapia zajęciowa jest formą psychoterapii, która polega pracy w różnych obszarach życia. Jej celem jest przywrócenie zdolności umysłowych, poznawczych i motorycznych. W przypadku, gdy zmiany są nieodwracalne, zajęcia te umożliwiają wytworzenie funkcji zastępczych. Terapia zajęciowa jest skierowana do dzieci oraz osób niepełnosprawnych i ma charakter ruchowo-artystyczny. Zajęcia odbywają się w pracowniach przyszpitalnych, centrach rehabilitacyjnych, specjalnych ośrodkach dla niepełnosprawnych oraz domach opieki społecznej. Rodzaj terapii i zakres zastosowania jest indywidualnie dopasowany do każdej osoby indywidualnie w zależności od rodzaju problemu oraz stopnia zaburzenia.

Arteterapia - terapia zajęciowa za pomocą sztuki

Arteterapia jest formą psychoterapii, w której główną metodą jest sztuka. Proces pomocy polega na tworzeniu obiektów artystycznych przy wsparciu i zaangażowaniu terapeuty. Pacjent kreuje wtedy obrazy, muzykę lub rzeźby i opowiada prowadzącemu o znaczeniu, jakie mają dla niego poszczególne elementy dzieła. Terapeuta wspólnie z uczestnikiem zajęć próbują odkryć nowy sens stworzonej sztuki. Dzięki temu buduje się relację między nimi, co przyczynia się do rozwinięcia potencjału niepełnosprawnej osoby. Pacjent nie musi być obdarzony talentem artystycznym ani szczególnymi zdolnościami z tym związanymi. Ważniejszy jest sam proces i przeżywane emocje podczas tworzenia swego dzieła. Przyczynia się to do lepszego zrozumienia siebie oraz poznania przyczyn swych problemów. Popularne formy arteterapii to:

  • choreoterapia, gdzie wyraża się emocje i uczucia poprzez ruch i taniec,
  • biblioterapia polegająca na bajkach terapeutycznych z głębokim przesłaniem,
  • muzykoterapia - wyrażanie siebie za pomocą grania na instrumentach i śpiewania,
  • dramatoterapia, która polega na odgrywanie przedstawień teatralnych, które wyrażają uczucia i potrzeby danej osoby.

Dzięki arteterapii pacjenci są mniej zestresowani, podnoszą swoją samoocenę, rozwijają ekspresję siebie oraz redukują napięcie i smutek. Terapię sztuką stosuje się zarówno dla osób głęboko upośledzonych, ludzi niedostosowanych do norm społecznych, jak i do pacjentów niepełnosprawnych ruchowo.

Ergoterapia - terapia poprzez pracę

Ergoterapia jest rodzajem terapii zajęciowej, w której metodą leczniczą jest wykonywanie różnych rodzajów pracy. Zajęcia manualne to najczęściej:

  • stolarstwo - obróbka drewna w celu przygotowania rzeźb lub obiektów użytkowych,
  • garncarstwo - wykonywanie przedmiotów praktycznych, takich jak garnki lub wazony,
  • wikliniarstwo - wyplatanie koszyków i mebli z wikliny,
  • metaloplastyka - tworzenie przedmiotów z drutu i metalu w pracowni metalurgicznej,
  • krawiectwo - szycie ubrań i zabawek (skierowane dla kobiet),
  • ogrodnictwo - wykonywanie prac ogrodowych, takich jak sianie, pielenie czy sadzenie.

Zobacz także: Leczenie narkomanii, alkoholizmu i sieciomanii w ośrodkach uzależnień

Z roku na rok powstaje coraz więcej badań potwierdzających korzystne działanie ergoterapii. Ten rodzaj zajęć przyczynia się do zwiększenia sprawności manualnej, poprawy grafomotoryki i samooceny oraz gwarantuje poczucie sprawstwa. Dodatkowo ergoterapia uczy konkretnych umiejętności, które można później doskonalić. Dzięki tym zabiegom pacjent może wyzwolić swój potencjał i odkryć prawdziwe możliwości.

Estetoterapia - leczenie naturą

Estetoterapia polega na leczeniu doznaniami natury. Klienci spacerują po lesie, wsłuchują się w szum drzew, wykonują ćwiczenia gimnastyczne i poznają strukturę lasu od strony naukowej. Stopień skuteczności terapii jest zależny od nasłonecznienia, temperatury i pory roku. Każde drzewo ma też swoje określone właściwości. Dla przykładu świerk działa relaksująco, kontakt z jarzębiną ułatwia pozbycie się nałogów, a kasztanowiec wpływa na rozwój procesów poznawczych i wspiera walkę z bezsennością. Każdy klient ma dopasowaną indywidualną ścieżkę terapeutyczną, podczas której lepiej poznaje siebie, nabiera dystansu do problemów i zdobywa nowe możliwości do pokonania swych barier. Metoda przynosi największe korzyści w przypadku depresji, osób upośledzonych umysłowo oraz ludzi dotkniętych stanami otępiennymi.

Zajęcia relaksacyjne - terapia poprzez słuchanie siebie

W obecnych zabieganych czasach ludzie potrzebują odpoczynku. Wiele osób w głębi chce odetchnąć, pobyć w ciszy i zrelaksować się. Zajęcia relaksacyjne polegają na kontroli oddechu, obniżeniu napięcia oraz rozluźnieniu spiętych mięśni. Terapeuci pracują nad pobudzeniem wszystkich zmysłów:

  • węch - aromaterapia,
  • wzrok - leczenie kolorami (chromoterapia),
  • dotyk - masaż relaksacyjny,
  • smak - podawanie specjalnych przypraw,
  • słuch - muzykoterapia.

Zobacz także: Leczniczy masaż Hawajski Lomi lomi nui – na czym polega?

Zabiegi te są przeznaczone dla zestresowanych klientów, których czas jest przepełniony pracą i obowiązkami. Zajęcia relaksacyjne umożliwiają im wsłuchanie się w siebie i zrozumienie czego naprawdę pragną. Dzięki tym zabiegom pobudzany jest układ nerwowy, który generuje napięcie związane ze stresem.

Zobacz film: Kim jest psychoonkolog? Źródło: 36,6

Data aktualizacji: 03.01.2018,
Opublikowano: 06.09.2017 r.

Komentarze (0)

Trwa dodawanie...
Komentarz dodany!
Komentarz nie mógł zostać dodany
Zmiana czasu na zimowy. Dlaczego przestawiamy zegarki? Jak zmiana czasu wpływa na organizm?

Zmiana czasu z letniego na zimowy odbywa się zawsze w ostatni weekend października - w 2023 r. dzień zmiany czasu wypada z soboty 28.10 na niedzielę 29.10. W nocy przesuwamy zegarki o godzinę do tyłu, czyli z 3.00 na 2.00.  Zmiana czasu ma wielu zwolenników, ale są i przeciwnicy, którzy podkreślają, że jest niekorzystna dla zdrowia.

Czytaj więcej
Stres maluje się na twarzy. Jak wygląda twarz stresowa? 

Silny stres może zaburzać działanie całego naszego organizmu. Bardzo często zdarza się, że jego nadmiar odbija się na wyglądzie skóry. Co powinni zwrócić naszą uwagę? 

Czytaj więcej
Depresja po rozstaniu z partnerem – jak sobie z nią poradzić?

Depresja po rozstaniu z życiowym partnerem przydarza się wielu osobom. Czas, w którym trzeba pogodzić się z utratą – często nagłą – kogoś, z kim dzieliło się życie, marzenia i plany na przyszłość, przypomina nieco żałobę. To często poważny powód głębokiego kryzysu psychicznego.

Czytaj więcej
Powstała pierwsza tabletka na depresję poporodową. Kiedy lek trafi na rynek?   

Szacuje się, że z powodu depresji porodowej cierpi 15 proc. kobiet. W walce z tym stanem już niedługo może im pomóc pierwsza na świecie tabletka łagodząca objawy depresji. Co o niej wiadomo i kiedy lek trafi na rynek?

Czytaj więcej
Co to jest stres oksydacyjny? Objawy, przyczyny, leczenie i diagnostyka

Stres oksydacyjny powstaje na skutek zaburzonej równowagi pomiędzy występowaniem wolnych rodników oraz przeciwutleniaczy. Przyczyny tego są związane z paleniem papierosów, zanieczyszczeniem środowiska, jedzeniem smażonych i wędzonych potraw oraz przewlekłym stresem. Stres oksydacyjny powoduje takie choroby, jak cukrzyca, nowotwory, miażdżyca czy reumatoidalne zapalenie stawów.

Czytaj więcej
Masz kłopoty z zasypianiem? Poznaj techniki, dzięki którym zaśniesz nawet w 10 sekund!

Oglądasz w łóżku telewizję, a może sprawdzasz coś w telefonie? Takie zachowania mogą utrudnić zasypianie. Na szczęście istnieją techniki, które pozwalają zasnąć nawet w 10 sekund. Sprawdź, jak szybko zasnąć? 

Czytaj więcej
Psychiczne i somatyczne objawy depresji – kryteria diagnostyczne

Depresja jest jednym z najczęstszych zaburzeń psychicznych, a przy tym dolegliwością współcześnie tak powszechną, że uznaje się ją za chorobę cywilizacyjną. Typowe objawy depresji to trwałe obniżenie nastroju, anhedonia i brak energii. Towarzyszą im zwykle różnego typu dolegliwości somatyczne.

Czytaj więcej
Choroba Hashimoto – objawy psychiczne. Jak zapalenie tarczycy wpływa na psychikę?

Objawy psychiczne choroby Hashimoto przypominają zaburzenia depresyjne. Początkowo osoba chora smutku, przygnębienia, niezdolności do radości, problemów ze snem i utraty energii nie wiąże z nieprawidłową pracą tarczycy. Wahania nastroju są wskazaniem do wykonania badań hormonalnych.

Czytaj więcej
Zatrucie alkoholowe – objawy i leczenie. Zatrucie alkoholem etylowym i metylowym

Zatrucie alkoholowe zaczyna się po przekroczeniu stężenia 0,3‰ alkoholu we krwi. Jego skutki mogą być bardzo poważne – w skrajnych przypadkach może skończyć się śmiercią. Osobie z objawami zatrucia alkoholowego trzeba udzielić pierwszej pomocy i bezzwłocznie skontaktować ją z lekarzem.

Czytaj więcej
10 patentów na zdrowe święta

Święta to  okres radości i beztroski. Czasem jednak przygotowania do Bożego Narodzenia bywają bardzo stresujące. Dodatkowo czas obżarstwa nie sprzyja naszemu zdrowiu... Poznajcie 10 patentów na zdrowe i spokojne święta!

Czytaj więcej