Przepuklina pachwinowa to głównie schorzenie mężczyzn. U kobiet występuje cztery razy rzadziej. Pojawia się zwykle po 45. roku życia i, co ciekawe, w 70% przypadków występuje po prawej stronie ciała.

Rodzaje przepuklin pachwinowych

Ze względu na lokalizację i mechanizm powstawania rozróżnia się przepukliny skośne i proste.

Przepuklina skośna to efekt przeciskania się zawartości jamy brzusznej w osłonie otrzewnej przez kanał pachwinowy. Jest on strukturą w obrębie powłok jamy brzusznej, powyżej więzadła pachwinowego. W warunkach fizjologicznych kanałem przechodzi u mężczyzn powrózek nasienny, a u kobiety więzadło obłe macicy. Kanał ten stanowi drogę, którą poza przestrzeń jamy brzusznej może przedostawać się jej zawartość – najczęściej fragment jelita, ale również np. ściana pęcherza moczowego, a u kobiet – jajnik. Zaawansowanym stadium przepukliny pachwinowej skośnej jest przepuklina mosznowa, w której przepuklina dochodzi aż do worka mosznowego.

Przepuklina prosta to efekt wydostania się zawartości jamy brzusznej poza jej ścianę w miejscu o zmniejszonej oporności, tzw. trójkącie Hasselbacha. Specyficznym przypadkiem przepukliny prostej jest przepuklina udowa: worek przepukliny wychodzi z jamy brzusznej poniżej więzadła pachwinowego.

Zobacz na filmie czym jest przepuklina i jak ją leczyć:

Przepuklina pachwinowa u dzieci

U dzieci najczęściej występuje przepuklina skośna wrodzona, będąca efektem zaburzeń rozwoju powłok brzusznych w życiu płodowym. Jak u dorosłych – pojawia się częściej u chłopców i zwykle po prawej stronie.

Przepuklina nawrotowa

Jest to powikłanie pojawiające się po wcześniejszych operacjach tej choroby. Związane jest z wrodzonym osłabieniem powłok ciała u konkretnej osoby, z przebiegiem rekonwalescencji (dźwiganie ciężarów, nadmierna aktywność fizyczna lub efekt długotrwałego uporczywego kaszlu) albo ze sposobem wykonania poprzedniego zabiegu.

Przepuklina pachwinowa – rozpoznawanie

Rozpoznanie opiera się na badaniu klinicznym, choć może być uzupełnione ultrasonografią lub (w przypadku wątpliwości co do zawartości worka przepuklinowego) nawet rezonansem magnetycznym.

Pacjent obserwuje na powłokach brzucha, w okolicy więzadła pachwinowego, pojawiający się okresowo lub obecny stale miękki guzek, powiększający się przy kaszlu, wysiłku lub defekacji. Po przyjęciu przez chorego pozycji leżącej guzek często znika.

Jeśli dochodzi do powikłań przepukliny, takich jak uwięźnięcie przepukliny, może pojawić się ostry ból, miejscowy obrzęk i zaczerwienienie powłok, objawy odcinkowej martwicy jelita lub martwicy jajnika (będące efektem skręcenia worka przepuklinowego i zaciśnięciem naczyń krwionośnych), a nawet niedrożność jelit.

Przepukliny pachwinowe – leczenie

Jedynym sposobem leczenia przepukliny pachwinowej jest wykonanie zabiegu chirurgicznego. Ze względu na wielość metod wykonania operacji lekarz korzysta najczęściej ze schematu oceny chorego, opracowanego przez Europejskie Towarzystwo Przepuklinowe. Pod uwagę bierze się wtedy:

• rozmiar przepukliny,
  
• stan okolicznych tkanek,
  
• stan zdrowia chorego,
  
• wiek i płeć chorego.
  

O wyborze techniki operacyjnej decydują też umiejętności i preferencje chirurga. Zabieg może być wykonywany metodą konwencjonalną lub endoskopową (laparoskopową). W pierwszym przypadku stosuje się zwykle znieczulenie miejscowe lub przewodowe (lędźwiowe), w drugim (ze względu na konieczność otwarcia jamy brzusznej) zawsze znieczulenie ogólne. Zabiegi u małych dzieci wymagają również znieczulenia ogólnego.

Celem zabiegów operacyjnych jest odpowiednia zmiana kształtu kanału pachwinowego (przepuklina skośna) lub – w przypadku przepukliny prostej – zabezpieczenie powłok brzucha przed ponownym rozciągnięciem lub rozdarciem.

Ponieważ zszycie warstw powięzi stanowiących ścianę jamy brzusznej wymaga ich naciągnięcia, istnieje ryzyko rozdarcia tkanek i nawrotu przepukliny. Z tego powodu w ciągu ostatnich lat zwiększa się odsetek zabiegów, w których miejsce przepukliny jest zabezpieczane wszyciem mocnej syntetycznej siatki, stanowiącej przeszkodę dla napierających z jamy brzusznej narządów i pozwalającej na zszycie powięzi bez napięcia. W Polsce procedura ta wykonywana jest w ok. 70-80% zabiegów.

Jak wygląda operacja przepukliny możecie zobaczyć na filmie:

Przepuklina pachwinowa u dzieci

Jeśli przepuklina jest odprowadzalna i nie ma tendencji do uwięźnięcia (kanał przepukliny jest szeroki), termin zabiegu może być znacznie odroczony – do momentu optymalnego z punktu widzenia rozwoju dziecka. Niektóre źródła proponują, żeby zabieg przepukliny dziecięcej był połączony z kontrolą kanału pachwinowego po drugiej stronie, ale tu zdania klinicystów są podzielone.

Przepuklina pachwinowa w ciąży

Pojawianie się przepukliny w trakcie ciąży może być związane ze zwiększonym ciśnieniem w obrębie jamy brzusznej i rozciągnięciem powłok brzucha. W trakcie ciąży przepuklinę jedynie obserwuje się pod kątem powikłań, które zmuszałyby do pilnego zabiegu operacyjnego. Operację wykonuje się zwykle po porodzie.