Przepuklina krążka międzykręgowego (inaczej dyskopatia), czyli popularne "wypadanie dysku" polega na wysunięciu się galaretowatego jądra dysku (tzw. jądra miażdżystego poza przestrzeń międzykręgową). Nieprawidłowo wysunięty dysk uciska na struktury nerwowe i powoduje ból. Przepuklina może wystąpić zarówno na odcinku szyjnym, jak i krzyżowo-lędźwiowym kręgosłupa. Ulgę w dolegliwości przynoszą zazwyczaj odpowiednie ćwiczenia. Nieleczona przepuklina kręgosłupa często doprowadza do powstania choroby zwyrodnieniowej.

Przepuklina kręgosłupa szyjnego: objawy

Odcinek szyjny kręgosłupa łączy jego część piersiową z czaszką i jest najbardziej ruchomą częścią kręgosłupa. Składa się z 7 kręgów zbudowanych z trzonu i zamkniętych łuków, wewnątrz których znajduje się rdzeń kręgowy. Ze względu na dużą ruchomość jest to również fragment kręgosłupa w wysokim stopniu podatny na urazy. Przepuklina krążka międzykręgowego na odcinku szyjnym wstępuje w około 20% wszystkich przypadków przepukliny kręgosłupa (pozostałe przypadki to przepuklina na odcinku lędźwiowym, sporadycznie także piersiowym). Przepuklinę poprzedzają zwykle dolegliwości bólowe związane z wypukliną, czyli wczesnym stadium zwyrodnienia, polegającym na niewielkim wysunięciu dysku poza jego prawidłową oś. Początkowo wypuklina może jednak nie dawać żadnych objawów. Nieleczona powoduje coraz większe wysuwanie się dysku, który uciska na sąsiednie struktury nerwowe. Zależnie od stopnia zaawansowania, dyskopatia na odcinku szyjnym daje objawy, takie jak:

• umiarkowany lub silny ból kręgosłupa, zwłaszcza w okolicy karku, łopatek, obręczy barkowej;
  
• drętwienie oraz wzmożone napięcie mięśni przykręgosłupowych;
  
• uczucie mrowienia i skurcze mięśni;
  
• rwa barkowa;
  
• zaburzenia czucia w kończynach górnych;
  
• znaczne ograniczenie ruchomości w obrębie kręgosłupa;
  
• częściowy zanik mięśni wynikający z nieczynności;
  
• kłopoty z poruszaniem się - częściowa lub całkowita utrata sprawności;
  
• w przypadku wypukliny na odcinku szyjnym także objawy neurologiczne: bóle głowy, migreny, zawroty głowy, szum w uszach.
  

Czym jest dyskopatia? Zobaczcie na filmie:

Już we wczesnym stadium rozwoju przepukliny kręgosłupa na odcinku szyjnym objawy mogą w znacznym stopniu pogorszyć komfort życia i utrudnić codzienne czynności. Zlekceważenie przewlekłych bólów kręgosłupa związanych z dyskopatią sprawia, że symptomy nasilają się. Przepuklina nie ustąpi samoistnie. Leczenie i rehabilitację należy podjąć możliwie jak najszybciej, ponieważ dyskopatia jest schorzeniem postępującym. Często świadczy to już o rozwijającej się chorobie zwyrodnieniowej kręgosłupa.

Przepuklina kręgosłupa szyjnego: przyczyny występowania i diagnoza

Dyskopatia nie jest schorzeniem rzadkim. Obecnie uważa się ją za chorobę cywilizacyjną. Choć dotyczy zwłaszcza pacjentów po 45. roku życia, coraz częściej spotykana jest u osób młodych, które nie ukończyły 30 lat. Przepuklina na odcinku szyjnym może pojawić się m.in. z przyczyn, takich jak:

• choroba zwyrodnieniowa krążka międzykręgowego (wpływ na jej powstanie może mieć zarówno nadmierne obciążanie kręgosłupa, jak i "siedzący" tryb życia, a także nadwaga, otyłość i brak aktywności fizycznej);
  
• przebyte urazy lub wypadki komunikacyjne (częstą przyczyną jest uraz typu whiplash - tzw. "smagnięcie biczem", czyli nagły, gwałtowny i szybki ruch zgięcia szyi w dół, a następnie wyprostowania jej do tyłu);
  
• przeciążenie kręgosłupa na odcinku szyjnym spowodowane długotrwałym przyjmowaniem niewygodnej lub wadliwej pozycji (np. podczas "siedzącej" pracy lub snu na twardym materacu).
  

W przypadku podejrzenia przepukliny kręgosłupa szyjnego należy niezwłocznie umówić się na wizytę u specjalisty - ortopedy lub neurologa. Diagnoza przepukliny kręgosłupa, prócz dokładnego wywiadu lekarskiego, wymaga wykonaniu badań obrazowych. Lekarz może zlecić jedno (a w razie wątpliwości więcej) z badań, takich jak: rezonans magnetyczny (MR), tomografia komputerowa (TK) lub badanie radiologiczne (RTG) kręgosłupa.

Zobacz także: Rehabilitacja kręgosłupa szyjnego i lędźwiowego. Jak ćwiczyć?

Przepuklina odcinka szyjnego: ćwiczenia, leczenie czy operacja?

Leczenie, zależnie od stadium przepukliny, polega głównie na wykonywaniu odpowiednich ćwiczeń, które mają na celu przywrócenie pełnej sprawności, ograniczenie dolegliwości bólowych, a także zapobieganie dalszym zmianom zwyrodnieniowym kręgosłupa. Ćwiczenia ruchowe dla osób z przepukliną kręgosłupa powinny wzmacniać mięśnie tułowia, zmniejszać napięcie mięśniowe i poprawiać stabilizację kręgosłupa. Pomocniczo stosuje się również leczenie farmakologiczne (przeciwbólowe i przeciwzapalne). Aby usprawnić leczenie i ograniczyć dolegliwości bólowe, należy pamiętać o tym, żeby:

• ograniczyć przebywanie w niewygodnych pozycjach, powodujących ból, ucisk, mrowienie itp.;
  
• nie wykonywać nagłych, gwałtownych ruchów głową i szyją;
  
• nie dźwigać ciężkich przedmiotów;
  
• odpoczywać w prawidłowej pozycji (warto zakupić specjalnie wyprofilowaną poduszkę ortopedyczną i wygodny materac);
  
• pamiętać o regularności ćwiczeń (masaży lub innych zabiegów) zleconych przez fizjoterapeutę.

Jeśli rehabilitacja nie przynosi pożądanych efektów, konieczna może okazać się operacja. Wskazaniem do niej jest przede wszystkim silny ból uniemożliwiający normalne funkcjonowanie, pojawienie się niedowładów, paraliżu i zaburzeń czucia. Operację przeprowadza się w znieczuleniu ogólnym.

Jakie powinny być prawidłowe postawy ciała? Zobaczcie: