Polipy macicy to zmiany rozrostowe błony śluzowej macicy. Dzielą się na tzw. polipy siedzące, czyli płasko przylegające do podłoża, oraz uszypułowane – szypuła łączy polip z podłożem. Polipy macicy wykrywane są podczas transwaginalnego (przezpochwowego) badania ultrasonograficznego (USG TV).

Objawy polipów macicy: polipy trzonu macicy i szyjki macicy

Polipy macicy dają różne objawy w zależności od lokalizacji zmian. Polipy trzonu macicy mogą powodować:

• długie i obfite miesiączki,
  
• krwawienia acykliczne, zwłaszcza przed miesiączką
  
• krwawienia kontaktowe – po stosunku płciowym lub badaniu ginekologicznym,
  
• ból podbrzusza podczas stosunku i po stosunku,
  
• bóle podbrzusza wywołane skurczami macicy – podobne do tych, które występują podczas miesiączki,
  
• wytwarzanie dużych ilości śluzu przez narządy płciowe,
  
• problemy z zajściem w ciążę i jej utrzymaniem – możliwe poronienia,
  
• częste stany zapalne narządów płciowych.
  

Polipy szyjki macicy powodują podobne dolegliwości, różnią się jednak okolicznościami krwawienia. Polipy szyjki macicy objawiają się:

• plamieniem między miesiączkami, po stosunku płciowym oraz po badaniu ginekologicznym,
  
• nadmiarem wydzieliny pochwowej.
  

Występuje zależność polipy macicy a ciąża – polipy mogą nie tylko utrudniać zapłodnienie, ale i powodować poronienia. Zarodek może zostać wydalony z organizmu na skutek skurczów macicy, która próbuje pozbyć się w ten sposób polipa. Dlatego kobiety planujące zajście w ciążę powinny zbadać się pod kątem występowania u nich polipów.

Polipy macicy: przyczyny powstawania

Nie wiadomo na pewno, skąd się biorą polipy macicy. Przypuszcza się, że ich powstawanie w macicy i na jej szyjce może mieć związek z nadmiarem estrogenów, czyli żeńskich hormonów płciowych, a także z zaburzeniami gospodarki hormonalnej organizmu. Najczęściej występują u kobiet od 30. do 50. roku życia.

Leczenie polipów macicy: farmakologia, histeroskopia, usunięcie, łyżeczkowanie

Polipy trzonu macicy płaskie i uszypułowane mogą być leczone hormonalnie – to pierwszy krok w leczeniu polipów macicy. Kuracja trwa kilka miesięcy i może spowodować, że polipy znikną. Czasem jednak zażywane hormony nie skutkują w oczekiwany sposób i konieczne jest wdrożenie leczenia zabiegowego.

Zabiegowe leczenie polipów macicy zależy od ich usytuowania i tego, czy są uszypułowane, czy nie. Polipy trzonu macicy standardowo usuwa się poprzez wyłyżeczkowanie jamy macicy i zbadaniu pozyskanego w ten sposób materiału histopatologicznie.

Leczenie uszypułowanych polipów szyjki macicy polega na usunięciu polipa. Zabieg przeprowadza się w warunkach ambulatoryjnych. Lekarz używa wzierników, by odsłonić szyjkę macicy, a następnie narzędziem łapie uszypułowanego polipa i go ukręca. Następnie łyżeczkuje jamę macicy. Ma to cel diagnostyczny – pobrany materiał bada się histopatologicznie, by ocenić, czy w endometrium nie ma zmian złośliwych. Diagnostyczne łyżeczkowanie przeprowadza się też w przypadku usuwania polipów endometrialnych trzonu macicy.

Dokładniejszym zabiegiem w leczeniu polipów macicy jest histeroskopia. Histeroskopia polega na wprowadzeniu przez drogi rodne kamery pozwalającej na obejrzenie w dużym powiększeniu tkanek. Macicę wypełnia się płynem, by dało się dostrzec nawet niewielkie zmiany. Oprócz kamery i źródła światła histeroskop (urządzenie używane przy histeroskopii), ma też narzędzie pozwalające na usunięcie zmian podczas badania. W ten sposób usuwa się polipy macicy. Po histeroskopii z usunięciem polipów wykonuje się łyżeczkowanie. Pobrane tkanki bada się histopatologicznie. Po zabiegu konieczna jest konsultacja ginekologiczna z wynikiem histopatologicznym.

Powikłania, zalecenia i rekonwalescencja po leczeniu polipów macicy

W leczeniu polipów macicy możliwe są powikłania. Naruszenie endometrium podczas łyżeczkowania może skutkować przedłużającym się krwawieniem z dróg rodnych. Powodem do niepokoju jest krwawienie utrzymujące się ponad 7 dni. Po zbyt głębokim łyżeczkowaniu macicy możliwe jest też powikłanie w postaci zrostów – to zespół Ashermana.

Zaleca się, by po zabiegu usunięcia polipów macicy kobieta nie zażywała gorących kąpieli ani nie współżyła do czasu ustania krwawienia, a najlepiej do zakończenia pierwszej miesiączki po zabiegu.

Należy dbać o higienę miejsc intymnych po zabiegu zgodnie z zaleceniami lekarza. Po zabiegu łyżeczkowania śluzówka macicy regeneruje się około 5 dni. Aby w pełni się odbudowała i była zdolna do przyjęcia zapłodnionej komórki jajowej, potrzeba około 3 miesięcy. Przez 3 miesiące po zabiegu usunięcia polipa macicy nie należy starać się o dziecko.