Skaling zębów to zabieg usuwający kamień nazębny, który gromadzi się w obrębie szyjek zębowych. Kamień nazębny powstaje nad i pod dziąsłami. To doskonałe środowisko dla rozwoju bakterii. W wyniku tego pojawiają się różne choroby dziąseł, m.in. próchnica czy paradontoza.

Są dwie metody przeprowadzania skalingu:

• naddziąsłowa – kamień nazębny jest usuwany z powierzchni korony. To najczęściej stosowany zabieg;
  
• poddziąsłowa – usuwany jest kamień nazębny gromadzący się pod powierzchnią dziąseł.
  

Piaskowanie zębów to zabieg dentystyczny polegający na usuwaniu wszelkich osadów oraz przebarwień, a także płytki nazębnej za pomocą piaskarki – specjalnego urządzenia kierującego strumień piasku stomatologicznego na zęby. Jest zabiegiem uzupełniającym skaling.

Kamień nazębny występuje w postaci ciemnego zabarwienia powstałego wskutek zwapniałej powłoki płytki nazębnej. Składa się z bakterii oraz węglowodanów będących głównym powodem pojawiania się chorób dziąseł czy próchnicy. Kamień nazębny osadza się w trudno dostępnych dla szczoteczki miejscach oraz w obrębie szyjek zębowych. W wyniku tego magazynujący się osad może ostatecznie doprowadzić do rozchwiania zębów oraz ich wypadania.

Płytka nazębna ma formę lepkiego, brązowego osadu zalegającego na powierzchni zęba, który tworzy się z resztek pokarmu, drobnoustrojów oraz martwych komórek błony śluzowej. Inwazja bakteryjna może wywoływać choroby dziąseł, paradontozę, a także wytwarzać kwas atakujący szkliwo i przyspieszający pojawianie się ubytków próchnicowych. Szczoteczka do zębów nie jest w stanie dotrzeć do wszystkich miejsc, dlatego potrzebne jest zastosowanie piaskowania. Piasek dentystyczny trafia do najtrudniej dostępnych szczelin, co pozwala na usunięcie osadów, przebarwień, a także zminimalizowanie ryzyka schorzeń uzębienia.

Zastosowanie piaskowania i skalingu

W gabinetach stomatologicznych kamień nazębny jest usuwany dzięki skalingowi z wykorzystaniem różnych metod:

• tradycyjnej – stosowane są skalery ręczne (np. dłutka, motyczki, sierpy), jednak metoda jest niedokładna ponieważ jest wykonywana ręcznie;
  
• mechanicznej – wiertła frezowe odłamują kamień;
  
• ultradźwiękowej – wykorzystywany jest skaler ultradźwiękowy;
  
• dźwiękowej – osad jest usuwany za pomocą fal dźwiękowych;
  
• laserowej – kamień jest eliminowany przez skaler laserowy;
  
• chemicznej – osad jest pokrywany roztworem perhydrolu i pozostawiony do czasu jego rozpuszczenia. Następnie złogi są wypłukiwane wodą pod ciśnieniem.
  

Istnieją 2 rodzaje wykonywanego skalingu. Naddziąsłowy jest zazwyczaj wykonywany za pomocą ultradźwięków. Końcówka skalera jest przykładana do miejsca, w którym znajduje się kamień nazębny. Ultradźwięki razem z wodą uderzają w osad nazębny, który pęka i odrywa się od trzonu. Na koniec zęby są polerowane, czego efektem jest gładka, zabezpieczona przed ponownym pojawieniem się kamienia powierzchnia. Skaling poddziąsłowy również jest przeprowadzany za pomocą ultradźwięków oraz kiretu (specjalistycznego sprzętu z wygięciami, które docierają do każdej szczeliny). Po wykonaniu zabiegu dentysta poleruje zęby. Dodatkowo korzeń może zostać wzmocniony przez fluoryzację.

Zobacz także: Co to jest lapisowane zębów? Lapisowanie zębów mlecznych, lapisowanie bezbarwne

Piaskowanie zębów jest zalecane palaczom, osobom noszącym aparaty ortodontyczne, pijącym dużo herbaty i kawy, decydującym się na wybielanie zębów oraz mającym stłoczone zęby Zabieg powinien być wykonywany regularnie co 6 miesięcy. Zazwyczaj jest stosowany profilaktycznie. Piaskarka znajdująca się pod ciśnieniem rozpyla w jamie ustnej drobny piasek. Następnie zużyty proszek jest odsysany za pomocą ssaka. Zabieg trwa 30 minut. Po jego zakończeniu zęby powinny zostać poddane fluoryzacji, której zadaniem jest wzmocnienie szkliwa. Należy jednak zaznaczyć, że piaskowanie nie usuwa trwałych przebarwień.

Zalecenia po zastosowaniu zabiegów

Po skalingu odczuwalna jest krótkotrwała nadwrażliwość zębów. Może zostać zlikwidowana przez wykonanie lakierowania.

Po piaskowaniu osoba poddawana zabiegowi powinna przez 3 godziny powstrzymać się od picia herbaty, kawy i wina, a także palenia papierosów. Później może wrócić do codziennych nawyków, jednak powinna znacznie lepiej dbać o higienę jamy ustnej.

Zobacz także: Co to jest kiretaż otwarty i zamknięty? Jakie są wskazania do zabiegu?

Przeciwwskazania do wykonania piaskowania i skalingu

Zarówno skaling, jak i piaskowanie nie powinny być wykonywane u niektórych osób. Ma na to wpływ wiele czynników. Skaling ultradźwiękowy jest odradzany osobom mającym rozrusznik serca czy lub mocno rozwiniętą osteoporozę oraz gdy występują głębokie kieszonki dziąsłowe – wówczas stosuje się jedynie metodę tradycyjną.

Piaskowanie zębów nie powinno być wykonywane przy alergii na składniki stosowane w trakcie zabiegu (w tym sodę), w trakcie ciąży a także wtedy, kiedy występuje ból oraz rany lub owrzodzenia śluzówki a także stan zapalny jamy ustnej i dziąseł. Przeciwwskazane jest, gdy występują zaburzenia czynności płuc (pylica, astma), serca lub wątroby.