Opryszczka w jamie ustnej jest groźną dla dzieci chorobą, szczególnie ze względu na możliwe powikłania. Chodzi przede wszystkim o infekcję oka, która może doprowadzi do utraty wzroku.
Opryszczka w jamie ustnej – przyczyny
Opryszczka w jamie ustnej tylko z pozoru brzmi jak niegroźna dolegliwość. Jest to bowiem nic innego jak zapalenie jamy ustnej, dziąseł i gardła, które może mieć ostry przebieg i prowadzić do poważnych powikłań. Chorobę rozpoznaje się przede wszystkim u dzieci w wieku 1–5 lat, natomiast opryszczka w jamie ustnej u dorosłych również się zdarza.
Za pojawienie się opryszczkowego zapalenia jamy ustnej odpowiada wirus opryszczki zwykłej typu 1. Dostaje się on do organizmu za pomocą śliny nosiciela. Opryszczką można więc zarazić się poprzez pocałunek, dotykanie zakażonych zabawek lub innych przedmiotów. Chronić przed wirusem może jedynie wysoki poziom higieny osobistej, w tym częste mycie rąk. Nawyk ten należy wdrażać u dzieci od samego początku.
Pierwsze zakażenie diagnozowane jest przede wszystkim między 6. miesiącem a 5. rokiem życia dziecka. Na opryszczkę w jamie ustnej są więc narażone głównie niemowlęta i małe dzieci. Takie zapalenie jamy ustnej, dziąseł i gardła to z reguły pierwotna postać zakażenia wirusem Herpes simplex (HSV).
Opryszczka w jamie ustnej u dzieci – objawy
Pęcherzyki w jamie ustnej to tylko jeden z objawów opryszczki. Z reguły między momentem zakażenia a wystąpieniem pierwszych symptomów mija kilka dni, nawet tydzień. Opryszczkę w jamie ustnej można rozpoznać po objawach zewnętrznych. Dziecko ma złe samopoczucie, traci apetyt. Często występuje u niego gorączka (nawet do 40°C). Może zmagać się również z bólem mięśni, natomiast ze względu na wiek trudno liczyć na szczegółowy opis dolegliwości. Żadnych wątpliwości nie pozostawiają objawy pojawiające się w jamie ustnej:
- obrzmiała błona śluzowa,
- pęcherzyki – drobne, ale bardzo liczne, występujące przede wszystkim na dziąsłach, języku lub łukach podniebiennych, a także na wewnętrznej części policzków; pęcherzyki po pewnym czasie pękają i w ich miejscu pojawia się owrzodzenie z charakterystyczną, czerwoną obwódką, które pokrywa biały nalot; analogiczne zmiany rozwijają się czasami na ustach, a także w okolicach nosa, a nawet podbródka,
- gnilny, bardzo nieprzyjemny wyziew z ust.
Opryszczce w jamie ustnej u dziecka często towarzyszy trudne do opanowania ślinienie się.
Opryszczka u dzieci w jamie ustnej – diagnostyka
Opryszczkę w jamie ustnej diagnozuje się przede wszystkim na podstawie dość charakterystycznych objawów. Dla pewności wykonuje się jednak:
- badanie immunofluorescencyjne HSV (wykrywające DNA wirusa),
- test Tzancka.
Podczas diagnostyki opryszczki jamy ustnej wykonuje się również badanie krwi, którego celem jest ustalenie wzrostu przeciwciał HSV. Chodzi przede wszystkim o sprawdzenie, czy przyczyną objawów nie jest inna choroba. Oprócz aftozy nawrotowej pod uwagę wziąć należy ewentualność, że za konkretnymi objawami stoi rumień wielopostaciowy wysiękowy.
Opryszczka w jamie ustnej – jak leczyć?
Leczenie opryszczki w jamie ustnej opiera się przede wszystkim na doustnych lekach przeciwwirusowych. Ich zadaniem jest skrócenie czasu występowania objawów, a także łagodzenie ich nasilenia. Środki przeciwwirusowe nie leczą jednak przyczyny choroby, z czego wyraźnie trzeba zdawać sobie sprawę. Niestety wirusa HSV nie sposób całkowicie się pozbyć, na zawsze pozostaje on już w organizmie osoby zakażonej. Przez większość czasu jest nieaktywny, natomiast przy przejściowym stanie osłabienia wywołanym stresem lub inną infekcją może ponownie zaatakować i doprowadzić do pojawienia się opryszczki w jamie ustnej.
Oprócz leków należy stosować płynną i papkowatą dietę, która nie podrażnia jamy ustnej i nie wywołuje bólu. Z tego samego powodu podczas choroby trzeba unikać kwaśnych i ostrych potraw. Z diety należy wyeliminować również napoje gazowane. Na szczęście pęcherzyki w jamie ustnej z czasem znikają, nie pozostawiając blizn.
Opryszczka w jamie ustnej, zarówno u dzieci, jak i u dorosłych, może powodować bardzo silny ból, co z reguły wywołuje niechęć do jedzenia i picia. To drugie wiąże się z poważnym ryzykiem odwodnienia. W takim przypadku należy przewieźć dziecko do szpitala, gdzie dożylnie zostaną uzupełnione płyny. Mimo wszystko podczas choroby warto zwracać uwagę, aby dziecko piło.
Zobacz wideo: Opryszczka - jak się jej pozbyć?
Bibliografia:
1. Brzeziński P., Opryszczkowe zapalenie gardła i rumień wielopostaciowy u trzyletniego chłopca, „Przegląd Lekarski” 70/2013.
2. Gutierrez K.M., Arvin A.M., Herpes simplex viruses 1 and 2. In: Feigin and Cherry’s Textbook of Pediatric Infectious Diseases. Ed. Feigin R.D., Cherry J.D., Demmler-Harrison G.J., Kaplan S.L. Saunders Elsevier 2009.