Ryż to jedno z najpopularniejszych zbóż na świecie. Pod względem ilości upraw ustępuje on jedynie pszenicy. Ryż uprawiany jest przede wszystkim na terenie Azji – do głównych producentów ryżu należą Chiny, Indie oraz Japonia. W procesie obróbki (obłuszczenia) ziaren ryżu uzyskiwane są produkty uboczne, do których należą plewy oraz otręby. To właśnie te drugie z pozornie nieprzydatnych odpadów wykorzystywane są do pozyskiwania cennego oleju ryżowego. Uzyskany tłuszcz jest olejem jadalnym, odpowiednim do spożycia zarówno na zimno, jak i na ciepło. Wyróżnia się on wysoką zawartością antyoksydantów, gamma-oryzanolu, lecytyny oraz innych składników o właściwościach prozdrowotnych. Z tego względu często wykorzystywany jest w medycynie oraz w naturalnej pielęgnacji ciała i włosów.

Zobacz także: Dieta ryżowa (odchudzająca) - zasady, efekty, jadłospis i przepisy

Olej ryżowy nierafinowany czy olej ryżowy rafinowany?

Na rynku dostępne są dwie wersje oleju ryżowego: rafinowana (oczyszczona) oraz nierafinowana, nazywana również surową. Nierafinowany olej ryżowy ma żółtą barwę oraz orzechowy zapach i smak. Wyróżnia się bardzo wysoką zawartością składników aktywnych. Olej, który został poddany oczyszczaniu, ma jasnożółty kolor, jest właściwie bezsmakowy i bezzapachowy. Za sprawą rafinacji zwiększa się jego temperatura dymienia – dzięki temu oczyszczony olej ryżowy z powodzeniem może być wykorzystywany do smażenia. Rafinowany olej ma znacznie niższe stężenie składników prozdrowotnych.

Olej ryżowy – do smażenia czy do spożywania na zimno?

Wybierając tłuszcz odpowiedni do przygotowywania potraw na ciepło, najlepiej będzie postawić na rafinowany olej ryżowy. Temperatura jego dymienia (czyli temperatura, w której produkt zaczyna się palić i wydzielać szkodliwe dla zdrowia substancje) wynosi 230 stopni Celsjusza. Dla porównania temperatura dymienia oliwy z oliwek do około 170 stopni.

W przypadku, gdy głównym przeznaczeniem oleju ma być profilaktyka zdrowotna lub pielęgnacja ciała – warto wybrać olej ryżowy nierafinowany, bogaty w substancje aktywne. Tego typu olej należy spożywać na zimno jako składnik dressingu do sałatek, pieczonych warzyw lub dodatek do zup.

Olej ryżowy – właściwości

Do najważniejszych składników oleju ryżowego zalicza się:

• kwasy tłuszczowe nasycone, między innymi kwas palmitynowy i stearynowy,
  
• kwasy tłuszczowe nienasycone, przede wszystkim kwas oleinowy oraz kwas linolowy,
  
• witaminę E,
  
• witaminę K,
  
• żelazo,
  
• skwalen,
  
• lecytynę,
  
• fitosterole,
  
• gamma-oryzanol.
  

Zobacz także: Olej z ostropestu plamistego – jakie ma właściwości lecznicze i kiedy można go stosować

Olej ryżowy – działanie prozdrowotne

Za sprawą wielu cennych składników aktywnych, olej ryżowy wykazuje pozytywny wpływ na zdrowie. Do jego najważniejszych prozdrowotnych funkcji zalicza się:

• Obniżanie ryzyka wystąpienia chorób układu sercowo-naczyniowego. Dzięki wysokiej zawartości nasyconych i nienasyconych kwasów tłuszczowych, fitosteroli, witaminy E oraz gamma-oryzanolu olej ryżowy wpływa na obniżenie poziomu złego cholesterolu (LDL). Tym samym zmniejsza ryzyko wystąpienia chorób układu krążenia, takich jak miażdżyca, udar mózgu, zawał, niewydolność serca czy choroba wieńcowa.
  
• Spowalnianie procesów starzenia się. Olej ryżowy zawiera wyjątkową dużą ilość witaminy E (aż 32,3 mg w 100 g oleju). Chroni ona komórki skóry przed działaniem wolnym rodników, przyspiesza regenerację skóry, zapobiega przedwczesnemu starzeniu, hamuje działanie szkodliwych czynników zewnętrznych. Regularne stosowanie oleju ryżowego pozwala uelastycznić i wygładzić cerę, a także zniwelować zmarszczki.
  
• Zmniejszanie ryzyka wystąpienia chorób nowotworowych. Gamma-oryzanol zawarty w oleju ryżowym to substancja, która posiada ogromny potencjał antyoksydacyjny – ponad czterokrotnie silniejszy niż w przypadku witaminy E, stanowiącej jeden z najskuteczniejszych przeciwutleniaczy. Dzięki temu olej ryżowy uznaje się za substancję, która może hamować procesy nowotworowe w organizmie.
  
• Poprawę samopoczucia. Gamma-oryzanol stymuluje organizm do produkcji endorfin, czyli grupy hormonów wpływających na dobre samopoczucie.
  
• Łagodzenie objawów klimakterium. Olej ryżowy może przyczynić się do złagodzenia nieprzyjemnych objawów, które towarzyszą okresowi menopauzy, takich jak nocne poty czy uderzenia gorąca.
  

Zobacz także: Olej z kiełków pszenicy – zastosowanie w pielęgnacji skóry i włosów

Olej ryżowy na włosy i skórę – jak stosować?

Nierafinowany olej ryżowy może stanowić podstawę wielu zabiegów pielęgnacyjnych, które można wykonać w domowym zaciszu. Można wykorzystać go jako:

• alternatywę dla kremu na dzień lub na noc – w tym celu wystarczy wklepać kilka kropli oleju ryżowego w skórę twarzy, szyi oraz dekoltu;
  
• olejek do demakijażu i oczyszczania twarzy – kilka kropli olejku należy rozgrzać w dłoniach, a następnie dokładnie wmasować w skórę twarzy i spłukać przy pomocy ciepłej wody;
  
• bazę do domowego peelingu – niewielką ilość oleju ryżowego wystarczy wymieszać ze zmieloną kawą, otrzymaną mieszankę nałożyć na twarz, masować przez około minutę, a następnie spłukać ciepłą wodą;
  
• odżywkę do włosów i skóry głowy – odpowiednią ilość oleju dokładnie wmasować w suche włosy oraz skórę głowy, po około 60 minutach zmyć przy użyciu ciepłej wody i delikatnego szamponu.