Upławy u dziecka mogą przybrać różnorodne zabarwienie, które stanowi cenną informację w diagnostyce problemu zdrowotnego. W zależności od przyczyny, wydostającej się wydzielinie zwykle towarzyszą dodatkowe objawy, jak świąd czy zaczerwienienie skóry pochwy. Upławy u dziewczynki ustępują w trakcie odpowiedniego leczenia i pielęgnacji okolic krocza.

Upławy u dziewczynki

Upławy, czyli nieprawidłowa pod względem ilości i jakości wydzielina z pochwy, to naturalna reakcja obronna organizmu prowadzona w odpowiedzi na atakujące ustrój patogeny, czyli czynniki chorobotwórcze, jak bakterie i grzyby. Występowaniu zjawiska sprzyjają liczne okoliczności, jak brak owłosienia łonowego, bliskie sąsiedztwo ujścia układu moczowego i wydalniczego oraz ograniczone zdolności układu odpornościowego ujścia narządów rodnych w obronie przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi. Z kolei kruchy i wrażliwy nabłonek wraz ze śluzówką jest szczególnie podatny na urazy i podrażnienia. Upławy u dziecka mogą mieć różnokolorowe zabarwienie, zapach i konsystencję, a także występować w towarzystwie dodatkowych objawów, jak świąd, wysypka, uczucie pieczenia i zaczerwienienie okolic intymnych. Charakter wydzieliny stanowi cenną informację w procesie diagnostyki problemu.

O czym świadczą upławy u 12-letniej dziewczynki i młodszej?

Upławy u małej, nowo narodzonej dziewczynki oraz obfita wydzielina z pochwy, tzw. śluz, nie powinny wzbudzać niepokoju. Zjawisko na tym etapie rozwoju dziecka wynika z utrzymującego się jeszcze po porodzie działania estrogenów matki, które ustępuje po kilku dniach. Niepokoić mogą upławy np. u 11-letniej dziewczynki bądź starszej. Są one najczęstszym powodem wizyt lekarskich o charakterze ginekologicznym. Upławy u dziecka podczas tzw. ciszy hormonalnej, czyli w fazie rozwojowej, w której naturalnie nie obserwuje się wydzieliny z pochwy, zwykle świadczą o zachodzących w okolicy ujścia narządów rodnych infekcjach bakteryjnych i/lub grzybiczych. Zakażenie może mieć także związek z niewłaściwą higieną i pielęgnacją krocza, stosowaniem nieodpowiednich kosmetyków i narzędzi. Niekiedy wynika z obecności ciała obcego. Upławy u dziewczynki, np. w wieku 7 lat, często pojawiają się w przebiegu chorób dermatologicznych, np. atopowego zapalenia skóry, bądź podczas przyjmowania antybiotyków i leków hormonalnych, które zmieniają florę bakteryjną pochwy.

O czym świadczą upławy u dziewczynki w okresie dojrzewania?

Upławy u dziewczynki 13-letniej i starszej, która weszła w okres dojrzewania płciowego, stanowią objaw zbliżającej się pierwszej miesiączki, tzw. menarche. Plamienia na tym etapie zwykle są bezbarwne lub białe, natomiast kiedy błona śluzowa jamy macicy zaczyna się złuszczać, można zaobserwować wydzielinę podbarwioną krwią, o różowym odcieniu. Tego typu zjawisko jest zupełnie naturalne i świadczy o biologicznej gotowości organizmu do zapłodnienia. Upławy u dziewczynki, która rozpoczęła współżycie seksualne, mogą wskazywać na zapalenie pochwy.

Różne odcienie upławów

W zależności od patogenu odpowiedzialnego za zakażenie upławy u dziewczynki mogą przybrać różny charakter, m.in.:

• białe upławy o twarożkowej, grudkowatej konsystencji zwykle świadczą o infekcji grzybiczej, która dodatkowo wywołuje świąd, dolegliwości bólowe pochwy i sromu oraz uczucie dyskomfortu podczas oddawania moczu;
• szarobiałe upławy o nieprzyjemnym zapachu pojawiają się na skutek zakażenia pałeczkami beztlenowej gardenelli, wywołującej bakteryjne zapalenie pochwy;
• cuchnące, obfite, pieniste, zielonożółte upławy u dziewczynki w towarzystwie dolegliwości bólowych i uczucia pieczenia cewki moczowej wskazują zwykle na rzęsistkowicę, chorobę pasożytniczą dróg moczowo-płciowych;
• ropne, zielone upławy u dziecka mogą świadczyć o zapaleniu szyjki macicy
• ból podbrzusza i brązowe upławy u dziewczynki należy pilnie skonsultować z ginekologiem dziecięcym.

Zobacz film: Ginekologia

Leczenie upławów

Zwykle pierwszym krokiem jest pobranie wymazu z pochwy lub próbki krwi żylnej i przeprowadzenie badań pod kątem bakteriologicznym, wirusologicznym oraz mykologicznym. W dalszym etapie ustalana jest farmakoterapia doustna lub miejscowa. Upławy związane z ciałem obcym ustępują zwykle po usunięciu i oczyszczeniu miejsc intymnych. Uzupełnieniem terapii i jednocześnie metodą zapobiegawczą upławów u dziewczynek są m.in.:

• prawidłowa higiena krocza, np. częste zmiany pieluszek czy podpasek, codzienna toaleta z kosmetykami dostosowanymi do wieku, mycie krocza od pochwy w kierunku odbytu;
• czysta i sucha bielizna;
• ręczniki, gąbki i wszelkie myjki przeznaczone osobno dla każdego członka rodziny;
• możliwie częste mycie rąk;
• utrzymanie w czystości domowych urządzeń sanitarnych.

Bibliografia:

1. Altchek A., „Ginekologia dziecięca”, Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2013.

2. Bręborowicz G., „Położnictwo i ginekologia. Repetytorium”, PZWL, Warszawa 2010.

3. Skrzypulec-Plinta V., „Ginekologia dziecięca i dziewczęca”, PZWL, Warszawa 2016.