Maska krtaniowa to sprzęt medyczny, który jest używany do utrzymania drożności dróg oddechowych chorego w przypadku niektórych znieczuleń czy w stanach nieświadomości. Jest zdecydowanie prostsza do założenia niż standardowa rurka intubacyjna, ale skuteczniejsza we wspomaganiu oddechu niż np. rurka ustno-gardłowa. Maska krtaniowa została wymyślona już w latach 80. ubiegłego wieku.
Maska krtaniowa – czym jest?
Maska krtaniowa złożona jest z plastikowej rurki, która połączona jest ze specjalnym mankietem uszczelniającym. Maskę krtaniową wkłada się przez usta. Jest uszczelniana na szczycie głośni, przez co całkowicie oddziela układ oddechowy od układu pokarmowego. Łączy się ją z workiem samorozprężalnym, dzięki czemu można podawać pacjentowi tlen. Dzięki szczelnemu zamknięciu wejścia do dróg oddechowych, zapobiega m.in. cofnięciu się treści pokarmowej z żołądka do dróg oddechowych. Maskę krtaniową zakłada anestezjolog, by podać tlen czy gaz znieczulający. Może też być stosowana przez ratowników medycznych. Pozwala na prowadzenie wentylacji przy resuscytacji krążeniowo-oddechowej, dzięki czemu możliwe jest jednoczesne stosowanie oddechów zastępczych przy masażu serca.
Maska krtaniowa – jak stosować?
Maska krtaniowa musi być dobrana odpowiednio do pacjenta względem jego wagi. Przeciętna osoba dorosła wymaga zastosowania maski o rozmiarze 4 lub 5. Aby wentylacja była prowadzona efektywnie, konieczne jest właściwe dobranie rozmiaru maski krtaniowej. Zależność wagi pacjenta od rozmiaru maski wentylacyjnej przedstawia się następująco:
- niemowlę do 5 kg – rozmiar 1;
- dziecko 5-10 kg – rozmiar 1,5;
- dziecko 10-20 kg – rozmiar 2;
- dziecko 20-30 kg – rozmiar 2,5;
- dzieci i osoby 30-50 kg – rozmiar 3;
- osoby 50-70 kg – rozmiar 4;
- osoby 70-100 kg – rozmiar 5;
- osoby powyżej 100 kg – rozmiar 6.
Podczas zakładania maski krtaniowej nie przerywa się stosowania masażu serca. W przeciwieństwie do rurki intubacyjnej nie wymaga odgięcia głowy, wobec czego zdecydowanie łatwiej ją założyć nawet u chorych z podejrzeniem urazu kręgosłupa szyjnego.
Jak działa układ oddechowy? Dowiesz się tego z filmu:
Zakładanie maski krtaniowej
Zanim wsunie się maskę krtaniową należy sprawdzić, czy nie jest ona w żaden sposób zniszczona. Można napełnić mankiet celem sprawdzenia, czy działa i czy jest szczelny, natomiast przed wsunięciem maski krtaniowej należy całkowicie opróżnić mankiet z powietrza. Wprowadzenie i usunięcie powietrza przeprowadza się z wykorzystaniem dołączonej do maski krtaniowej strzykawki. Na zewnętrzną część mankietu nakłada się środek nawilżający, który ułatwia wsuwanie maski do gardła. Przed założeniem maski krtaniowej, konieczne jest upewnienie się, że w jamie ustnej nie ma żadnych ciał obcych. Jeśli są, należy je usunąć. Maskę krtaniową wprowadza się podobnie jak rurkę intubacyjną, czyli zza głowy. Rurkę z maski krtaniowej podtrzymuje się palcem wskazującym i maskę wsuwa tak daleko jak to możliwe bez użycia siły. Wysuwając palec z jamy ustnej, należy uważać by nie przemieścić maski krtaniowej. Po wsunięciu maski krtaniowej, należy uszczelnić mankiet. Ilość wpompowanego powietrza zależy od rozmiaru zastosowanej maski. Podczas wtłaczania powietrza, maska dostosuje się naturalnie do dróg oddechowych. Przeciętna rurka intubacyjna rozmiaru 4, wymaga wtłoczenia około 30 ml powietrza.