Leczenie schorzenia zwykle rozpoczynają ćwiczenia na klatkę piersiową lejkowatą bez względu na stopień zaawansowania choroby, jednak są one czasochłonne i wymagające dużego zaangażowania pacjenta. Lejkowata klatka piersiowa z powodzeniem reaguje na zabiegi chirurgiczne wyprowadzające zapadnięte kości i przywracające jej anatomiczny kształt i mechanikę tułowia w krótszym czasie, jednak nie każdy pacjent może skorzystać z tego typu leczenia.
Klatka piersiowa lejkowata
Klatka piersiowa lejkowata, zwana również szewską, oznacza deformację przedniej ściany klatki piersiowej o charakterze wrodzonym, charakteryzująca się zapadnięciem mostka do wnętrza klatki na różnej jego długości, przy czym sąsiadujące z mostkiem żebra zwykle ulegają kątowemu kompensacyjnemu załamaniu po obu stronach mostka, tworząc dwa garby żebrowe.
Lejkowata klatka może przybrać kształt symetryczny lub asymetryczny, czyli oznaczający przesunięcie jego położenia w prawą lub lewą stronę od linii środkowej klatki. Zniekształcenie tego typu może stanowić izolowaną wadę postawy, współwystępować z deformacjami kręgosłupa, np. hiperkifozą piersiową, a także być objawem złożonych zespołów genetycznych lub efektów nabytych i postępujących chorób o różnym podłożu.
Operacja klatki piersiowej lejkowatej uważana jest za najbardziej skuteczny sposób leczenia, jednak jej wykonanie zależy od stopnia zaawansowania wady, w odróżnieniu od ruchowej rehabilitacji, którą można prowadzić niezależnie od postępu schorzenia. Ćwiczenia korekcyjne na klatkę piersiową lejkowatą uważane są za mało efektywne w odwracaniu zniekształcenia kostnego, ale znacznie wpływają na poprawę wydajności układowej organizmu.
O tym, jak dbać o kręgosłup? dowiecie się z filmu:
Klatka lejkowata – przyczyny
Etiologia lejkowatej klatki nie jest jednoznacznie ustalona. Przyczyn tego stanu można doszukiwać się w uwarunkowaniach genetycznych o nieznanym torze dziedziczenia i mutacjach genetycznych występujących pod postacią zespołów, np. Marfana, we wrodzonych zaburzeniach układu kostno-mięśniowego klatki piersiowej czy nadmiernym wysiłku oddechowym w okresie wczesnodziecięcym.
Polecamy: Kurza klatka piersiowa – przyczyny powstawania, objawy oraz metody leczenia
Lejkowata klatka piersiowa – objawy
Do grupy najbardziej charakterystycznych objawów lejkowatej klatki należą:
- zapadnięty mostek i garby żebrowe po obu jego stronach,
- asymetria łuków żebrowych,
- spłaszczona i poszerzona klatka piersiowa,
- zwiększona kifoza piersiowa, wysunięta głowa i barki do przodu, odstające łopatki, wypukły brzuch,
- ogólny dyskomfort i dolegliwości bólowe klatki i grzbietu,
- osłabienie i rozciągnięcie mięśni tylnej taśmy klatki, m.in. równoległobocznego, najszerszego, czworobocznego i grupy mięśni głębokich, tzw. mięśni core,
- przykurcze mięśni przedniej strony klatki piersiowej, głównie piersiowych i zębatych,
- pogorszenie motoryki tułowia i obręczy barkowej,
- zaburzenie mechaniki oddychania i problemy kardiologiczne,
- opóźniony rozwój somatyczny, niska waga, słaba wydolność fizyczna, niechęć do aktywności sportowej i rekreacyjnej,
- obniżona pewność siebie, niska samoocena, skłonność do depresji.
Jak rozpoznać lejkowatą klatkę piersiową?
Widoczne odstępstwa w budowie klatki piersiowej i dodatkowe powikłania stanowią przesłankę do specjalistycznych badań i diagnozy. Rozpoznanie lekarskie rozpoczyna się zwykle od wzrokowej oceny postawy ciała i pomiarów głębokości zapadnięcia, symetrii mostka i garbów żebrowych. Dalsze badania uwzględniają: rentgen i tomografię komputerową klatki piersiowej, echo i EKG serca oraz spirometrię.
Rehabilitacja klatki lejkowatej
Leczenie nieoperacyjne wady postawy wykorzystuje wiele metod nieinwazyjnych i rehabilitacyjnych poprawiających kształt i ruchomość tułowia. Jednym z nich są ćwiczenia korekcyjne na klatkę piersiową lejkowatą, bazujące na ćwiczeniach oddechowych, rozciągających przednią, a wzmacniających tylną ścianę klatki. Ćwiczenia na lejkowatą klatkę są najbardziej efektywne przy wadzie lekkiego stopnia, w zaawansowanych deformacjach stanowią raczej uzupełnienie leczenia w celu poprawy funkcji krążeniowo-oddechowej organizmu.
Przykładowe ćwiczenia:
- siad klęczny, ręce w pozycji skrzydełek, gumowa piłka na wysokości łopatek utrzymywana przez łokcie; wdech – dociśnięcie piłki łokciami; wydech – rozluźnienie,
- siad klęczny, ręce wzdłuż tułowia, w jednej dłoni woreczek z grochem; przekładanie woreczka z ręki do ręki za plecami, przy czym po przekazaniu woreczka do drugiej ręki następuje odwodzenie ramion do poziomu, aby obie kończyny górne tworzyły linię prostopadłą do podłoża,
- stanie przed ścianą w odległości wyprostowanych ramion, dłonie oparte płasko o ścianę na wysokości barków, ale lekko poza ich szerokość; uginanie ramion w łokciach i zbliżanie brody do ściany przy jednoczesnym odwiedzeniu łokci na zewnątrz.
Bibliografia:
- T. Gaździk, Ortopedia i traumatologia, t. 1–2, Wydawnictwo PZWL, Warszawa 2009.