Krztusiec - przebieg, diagnoza i leczenie kokluszu u dorosłych i dzieci

Fot: petrdlouhy / stock.adobe.com

Krztusiec to wysoko zaraźliwa choroba zakaźna wywołana bakteriami - pałeczkami krztuśca. Koklusz przenosi się drogą kropelkową i najczęściej zapadają na niego dzieci do 4. roku życia. U dorosłych często jest mylony z alergią lub astmą.

Koklusz należy do jednym z najgroźniejszych chorób zakaźnych u dzieci. Przebycie krztuśca uodparnia organizm tylko na pewien czas, ponieważ możliwe jest ponowne zakażenie. Szczepienie zabezpiecza na około 3 lata.

Krztusiec - sposób zakażenia

Koklusz jest wysoce zakaźną chorobą przenoszoną drogą kropelkową. Chora osoba kaszle, rozprzestrzeniając w ten sposób bakterie. Czas wylęgania krztuśca to około 3 -14 dni. Do zarażenia innych osób może dojść w czasie 6 tygodni trwania choroby. Jeżeli zostanie wdrożona antybiotykoterapia, czas ten ulega skróceniu do 7 dni od momentu przyjęcia pierwszej dawki leku.

Diagnostyka krztuśca u dorosłych jest bardzo trudna. Najczęściej zdarza się, że są oni leczeni z powodu przeziębienia oraz poddawani wyczerpującym badaniom w kierunku raka płuca.

Krztusiec - szczepionka

Szczepienie na krztusiec to jedyna forma profilaktyki tej poważnej choroby. Kalendarz szczepień określa moment podania pierwszej dawki szczepionki przeciw krztuścowi na drugi miesiąc życia. Kolejne dwie dawki aplikuje się po 6 tygodniach od dawki pierwszej i w 6. roku życia.

Szczepionka przeciwko kokluszowi często bywa elementem szczepionki skojarzonej - DTP, w której znajdują się również martwe bakterie lub fragmenty białek bakterii błonicy i tężca.

Koklusz - leczenie

Krztusiec u dorosłych nazywany jest chorobą 100 dniowego kaszlu. Trzy miesiące to średni czas uporczywych ataków kasłania. Terapia kokluszu polega na stosowaniu antybiotyku, który jednak nie skraca zwykle czasu trwania choroby, ogranicza za to ryzyko zarażenia innych osób oraz jest profilaktyką powikłań. Przepisany przez lekarza antybiotyk trzeba wziąć do końca (wyjątkiem jest wystąpienie działań niepożądanych bądź gwałtownego pogorszenia samopoczucia lub stanu zdrowia). Dodatkowo stosuje się preparaty przeciwkaszlowe W czasie pobytu w szpitalu leki podawane są dożylnie.

Równolegle z antybiotykoterapią konieczne jest stosowanie probiotyków działających osłonowo. W trakcie antybiotykoterapii i na 2-3 tygodnie po niej zalecane jest stosowanie diety przeciwgrzybiczej, która polega na całkowitej eliminacji z jadłospisu cukru, serów pleśniowych oraz białej mąki pszennej.

Niemowlęta i dzieci, u których występują bezdechy i zasinienia, często kierowane są na leczenie w oddziałach szpitalnych. Wskazaniem do terapii ambulatoryjnej jest również wysokie ryzyko wystąpienia powikłań.

Jak opiekować się chorym na koklusz dzieckiem?

W przebiegu krztuśca dochodzi do znacznego osłabienia odporności, szczególnie u niemowląt i dzieci. Dlatego konieczne jest ograniczenie możliwości zakażenia innymi drobnoustrojami.

Niezalecane są spacery ani zabawa z innymi dziećmi. Ponadto należy też ograniczyć zabawy ruchowe dziecka, ponieważ aktywność fizyczna wzmaga napady kaszlu.

Dziecko powinno mieć zapewniony spokój - zdenerwowanie to dodatkowe obciążenie organizmu i kolejna przyczyna wywołująca napad kaszlu. Trzeba dbać, by dziecko dużo piło i regularnie jadło lekkie posiłki.

Domowe sposoby na koklusz u dorosłych

Inne niż farmakologiczne formy leczenia krztuśca polegają przede wszystkim na tym, aby w czasie choroby:

  • odpoczywać,
  • pozostać w domu, aby nie narażać organizmu na wychłodzenie oraz innych osób na zarażenie,
  • przyjmować leki zgodnie z zaleceniami lekarza,
  • stosować osłonowo probiotyki lub wzbogacić jadłospis o niesłodzone jogurty i kiszonki,
  • jeść produkty lekkostrawne,
  • dużo pić,
  • dbać o to, by powietrze w pomieszczeniu, w którym się przebywa, było nawilżone, np. stosując nawilżacze powietrza i chłodne - dzięki temu ataki kaszlu będą łagodniejsze.

Powikłania po kokluszu

Ostry przebieg choroby, niewłaściwe jej leczenie lub mylna diagnoza (zdarzająca się najczęściej u dorosłych) prowadzą do wystąpienia powikłań krztuśca, do których należą: zapalenie ucha, zapalenie płuc, ropniak opłucnej, drgawki, bezdech, oraz zapalenie mózgu. Najgroźniejszym powikłaniem u dzieci jest encefalopatia krztuścowa, w wyniku której dochodzi do trwałego i nieodwracalnego uszkodzenia mózgu dziecka mogącego zaburzać jego rozwój.

W fazie rekonwalescencji napady kaszlu ustępują, ale charakterystyczny, głośny i męczący kaszel może się pojawiać jeszcze przez kilka miesięcy. Bardzo często zdarza się, że mocny kaszel powraca przez kilka lat każdorazowo, gdy osoba, która chorowała na koklusz się przeziębi.

Zobacz film: Co powinieneś wiedzieć, zanim pójdziesz na zwolnienie lekarskie? Źródło: Dzień Dobry TVN

Data aktualizacji: 10.05.2023,
Opublikowano: 10.05.2023 r.

Polecamy

Komentarze (0)

Trwa dodawanie...
Komentarz dodany!
Komentarz nie mógł zostać dodany
Alzheimerem można się zarazić? Niepokojące odkrycie badaczy

Priony to groźne białka, które przyczyniają się do rozwoju choroby Creutzfeldta-Jakoba. Najnowsze badania sugerują, że związki te mają swój udział w powstawaniu zmian w mózgu typowych dla schorzeń otępiennych, w tym alzheimera. Jak to możliwe?  

Czytaj więcej
Te objawy mogą wskazywać na cukrzycę, można je łatwo rozpoznać 

Cukrzyca to poważna choroba, z którą zmaga się coraz więcej osób. Jej najbardziej charakterystycznym objawem jest wysoki poziom glukozy we krwi. Co może o nim świadczyć? 

Czytaj więcej
Rak szyjki macicy, jak się przed nim chronić? W Polsce kobiety umierają z jego powodu codziennie

Rak szyjki macicy to choroba, którą w wielu krajach udało się niemal całkowicie wyeliminować. Niestety Polska znajduje się w grupie państw, w których nowotwór wciąż stanowi poważny problem.  

Czytaj więcej
Kiedy zaszczepić dziecko na odrę? WHO alarmuje, niepokojący wzrost zachorowań

W minionym roku odnotowano aż 45-krotny wzrost zachorowań na odrę. W ocenie WHO ten skok spowodowany jest mniejszą liczbą szczepień ochronnych wykonanych w czasie pandemii COVID-19. Czy grozi nam powrót tej niebezpiecznej choroby? 

Czytaj więcej
Sanepid apeluje: Ruszyły sczepienia przeciw odrze, uzupełnijmy zaległości 

Odra to wyjątkowo niebezpieczna i trochę zapomniana choroba. Niestety rezygnacja ze szczepień ochronnych może sprawić, że choroba wróci. Jak bardzo jest groźna?  

Czytaj więcej
W tym wieku przestań pić alkohol, aby uniknąć demencji. Lekarze potwierdzają

Picie alkoholu jest groźne dla zdrowia. Badacze przekonują, że w pewnym wieku sięganie po napoje wyskokowe staje się wyjątkowo niebezpieczne. Kiedy należy go zupełnie odstawić? 

Czytaj więcej
Nowe objawy COVID-19. To już nie utrata węchu i słuchu. Nowy wariant koronawirusa

Mimo że pandemii już nie ma, to koronawirus SARS-CoV-2 nie zniknął. Wirus mutuje i cały czas stanowi zagrożenie dla naszego zdrowia. Od pewnego czasu najbardziej aktywny jest wariant JN.1. Co o nim wiadomo? Jak bardzo jest niebezpieczny?  

Czytaj więcej
Alkohol na mrozie? To może być śmiertelnie niebezpieczne połączenie 

Wiele osób uważa, że nic tak nie rozgrzewa w zimie, jak alkohol. Tymczasem sięganie po tego rodzaju trunki, gdy przebywamy na mrozie może być bardzo niebezpieczne. Dlaczego i jakie mogą być tego konsekwencje? 

Czytaj więcej
Wirus RSV dominuje w polskich gabinetach, szaleje wśród dzieci i dorosłych 

Przybywa małych pacjentów zakażonych wirus RSV. Co gorsza, infekcja bywa na tyle niebezpieczne, że część dzieci wymaga hospitalizacji. Co warto wiedzieć o tym patogenie? Jak rozpoznać, że to właśnie on stoi za chorobą dziecka?  

Czytaj więcej
Niedobór witaminy B12, może doprowadzić do poważnych konsekwencji 

Witamina B 12 to jedna z ważniejszych substancji, bez których organizm człowieka nie może się obejść. Co może przemawiać za jej niedoborem? 

Czytaj więcej