Angiologia to najmłodsza gałąź medycyny wewnętrznej. Angiolog zajmuje się powstawaniem, epidemiologią, diagnozą, terapią, rehabilitacją oraz zapobieganiem chorób tętnic, żył i naczyń limfatycznych. W Polsce jest niespełna 200 specjalistów angiologii, a cena konsultacji to 150–200 zł. W celu postawienia diagnozy lekarz przeprowadza dokładny wywiad, badanie fizykalne i ultrasonograficzne układu naczyniowego, czyli USG Doppler.

Jak zbudowany jest układ krążenia? Zobaczcie na filmie:

Czym jest angiologia?

W ostatnich latach nastąpił gwałtowny rozwój dziedziny nauk medycznych zajmującej się chorobami naczyń. Znalazło to wyraz w utworzeniu nowej specjalizacji – angiologii. Diagnozuje ona i leczy choroby naczyń krwionośnych (żył i tętnic) oraz limfatycznych (chłonnych). Jest bardzo rozległą specjalizacją, która czerpie z interny, czyli działu medycyny zajmującego się schorzeniami narządów wewnętrznych (zwanego też jako medycyna wewnętrzna), oraz chirurgii, czyli dziedziny medycyny zajmującej się leczeniem operacyjnym. Angiologia pozostaje także w związku z takimi dziedzinami medycyny jak neurologia, diabetologia, reumatologia, dermatologia, hematologia, kardiologia i immunologia. Specjalista chorób naczyń współpracuje też z ginekologiem, pomagając w leczeniu żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej i przewlekłej choroby żylnej u ciężarnych.

Angiologia została utworzona w Niemczech przez profesora Maxa Ratschowa, który założył w Darmstadt pierwszą na świecie klinikę angiologii. W Polsce od 1995 roku funkcjonuje „Acta Angiologica” (oficjalne pismo powołanego w 1992 roku Polskiego Towarzystwa Angiologicznego) i „Pielęgniarstwo Chirurgiczne i Angiologiczne” (pismo powołanego w 2006 roku Polskiego Towarzystwa Pielęgniarstwa Angiologicznego). Oba kwartalniki i instytucje poruszają zagadnienia związane z chorobami naczyniowymi i popularyzują specjalizację medyczną, jaką jest angiologia.

Kim jest i czym zajmuje się angiolog?

Specjalistę z zakresu angiologii nazywa się angiologiem. W Polsce jest niespełna 200 specjalistów angiologii. Niedostateczna liczba tych lekarzy sprawia, że osoby z chorobami tętnic, żył i naczyń limfatycznych zamiast do angiologa trafiają bezpośrednio do chirurga naczyniowego czy flebologa.

Angiolog zajmuje się powstawaniem, epidemiologią, diagnozą, terapią i rehabilitacją wielu dolegliwości oraz chorób układu sercowo-naczyniowego, które stanowią główną przyczynę umieralności w krajach wysokorozwiniętych. Konsekwencją zarówno ostrych, jak i przewlekłych chorób naczyń bywa dysfunkcja narządów, takich jak serce (choroba wieńcowa, zawał), mózg (udar mózgu), płuca (zatorowość płucna) oraz innych narządów wewnętrznych czy skóry (przewlekłe owrzodzenia żylne).

Jakie choroby leczy angiolog?

Najczęstszą przypadłością, jaką zajmuje się angiolog, jest przewlekła niewydolność żylna, która znana jest jako żylaki kończyn dolnych. Specjalista ten leczy osoby chore na żylną chorobę zakrzepowo-zatorową , w tym zakrzepicę żył głębokich i zatorowość płucną. W poradni angiologicznej leczy się osoby zmagające się z żylakami czy pajączkami, obrzękiem limfatycznym, stopą cukrzycową, zespołami uciskowymi, zespołem Raynauda, nowotworem układu naczyniowego lub ostrym niedokrwieniem kończyn, a także tętniakami przewlekłymi, pękniętymi, zapalnymi aorty piersiowej, brzusznej i naczyń trzewnych.

Kiedy powinno się odwiedzić angiologa?

Z konsultacji u angiologa powinny skorzystać osoby doświadczające drętwienia, mrowienia i bólu kończyn dolnych, zmagające się z uciążliwymi obrzękami i skurczami nóg, z uczuciem ciężkich nóg, u których pojawiają się drobne zmiany naczyniowe pod powierzchnią skóry nóg, takie jak przebarwienia, pajączki, żylaki oraz trudno gojące się rany palców stóp czy rąk. Miejsca te z czasem mogą ulegać stwardnieniu lub owrzodzeniu. Ponadto do poradni angiologicznej zgłaszają się ci, którzy pragną oszacować ryzyko rozwoju zawału serca czy udaru mózgu, a także osoby po 50 roku życia, które są krewnymi I stopnia osób z tętniakiem aorty brzusznej, oraz w podeszłym wieku, długotrwale palące papierosy.

Na czym opiera się diagnostyka angiologiczna?

Za najistotniejsze badanie diagnostyczne w angiologii uważa się badanie dopplerowskie, które wykorzystuje technikę ultrasonograficzną do oceny przepływu w naczyniach krwionośnych. Zapewnia ono wykrycie nawet bardzo drobnych nieprawidłowości układu żylnego. Zaletą USG dopplerowskiego jest nieinwazyjność, która sprawia, że badanie można wielokrotnie powtarzać. Ponadto jest całkowicie bezpieczne i bezbolesne.

Wcześnie przeprowadzona diagnostyka umożliwia zahamowanie rozwoju choroby i związanych z nią zmian degeneracyjnych, a przez to zmniejsza inwazyjność wykonywanych w późniejszym czasie działań terapeutycznych. Angiolog prowadzi leczenie zachowawcze (farmakologiczne) schorzeń naczyniowych, a także kwalifikuje chorych do leczenia inwazyjnego.

Bibliografia:

1. Pasierski T., Gaciong Z., Torbicki A., Angiologia, Warszawa, PZWL, 2004.

2. Sieroń A., Cierpki L., Rybak Z., Stanek A., Podręcznik Angiologii, Bielsko-Biała, Alfa Medica Press, 2009.