Kąpiele siarkowe to bardzo popularny i przyjemny zabieg, który wykorzystywany jest jako element terapii w leczeniu wielu chorób. Stosowany jest w łagodzeniu objawów atopowego zapalenia skóry, trądziku, egzemy i chorób reumatycznych. Wspiera terapię miażdżycy, cukrzycy i dny moczanowej. Przede wszystkim wykonywany jest w sanatoriach i uzdrowiskach, ale można z niego skorzystać także w domu. Wody siarczkowe w Polsce występują głównie w rejonach górskich.

Kąpiele siarkowe – czym są?

Kąpiele siarkowe to zabieg leczniczy wykonywany przy użyciu bardzo rzadko spotykanych wód siarczkowych. Zawierają one siarczki z uwalniającym się siarkowodorem, a także wiele innych składników, takich jak: jod, brom, fluor i bor. Niezależnie od ogólnej mineralizacji wody siarkowe zawierają nie mniej niż l mg siarkowodoru na litr, którego dopuszczalne stężenie nie może przekroczyć 100 mg na litr. Jednym z najbardziej znanych uzdrowisk w Polsce oferującym kąpiele siarkowe jest Busko Zdrój. Rocznie wykonywanych jest tam około 800 tysięcy kąpieli siarkowych. Z zabiegu można skorzystać także w m.in. Solcu-Zdroju, Swoszowicach, Horyńcu, Wieńcu-Zdroju, Wysowej, Krakowie-Matecznym. czy Krzeszowicach.

Jak wygląda kąpiel siarkowa?

Kąpiele siarkowe są bardzo przyjemnym zabiegiem, podczas którego dochodzi do całkowitego (do linii serca) lub częściowego (danej części ciała) zanurzenia na średnio 15 minut w wodzie siarkowej o temperaturze zbliżonej do temperatury ludzkiego ciała, czyli około 35–37°C. Kąpiel częściowa odbywa się w tzw. fasonie, a całkowita w wannie lub basenie. Woda siarkowa ma klarowny, lekko żółtawy kolor i specyficzny zapach. Podczas kąpieli nie należy wykonywać zbędnych ruchów, gdyż powoduje to przyspieszone ulatnianie się związków leczniczych.

Po zabiegu pacjent przez kilkadziesiąt minut odpoczywa, a dopiero po upływie 2–3 godzin może wziąć prysznic. Takie postępowanie jest konieczne, żeby wszystkie dobroczynne składniki wody siarkowej mogły wniknąć w głąb organizmu. Normalną reakcją na kontakt z solanką siarczkową jest lekkie zaczerwienienie skóry oraz uczucie pieczenia i swędzenia. Zalecane są serie 10–15 zabiegów wykonywanych 2–3 razy w tygodniu, które powtarza się corocznie.

Kąpiele siarkowe – właściwości i działanie

Siarka posiada szerokie zastosowanie w lecznictwie. Kąpiele siarkowe znane są z działania przeciwzapalnego, antyoksydacyjnego, keratoplastycznego, przeciwbólowego, przeciwreumatycznego, odtruwającego, antyhistaminowego i regeneracyjnego. Siarka posiada następujące właściwości lecznicze: bakteriobójcze, antygrzybiczne i przeciwpasożytnicze. Przyspiesza procesy metaboliczne, oczyszczając organizm z toksyn. Stąd też kąpiele siarkowe zalecane są przy przewlekłych zatruciach metalami ciężkimi.

Kąpiele siarkowe obniżają poziom cholesterolu i pozytywnie wpływają na mikrokrążenie, zapobiegając tym samym miażdżycy. Po kąpielach w wodzie siarkowej następuje wzrost hemoglobiny i krwinek czerwonych we krwi. Regulują poziom cukru we krwi, dlatego stosowane są w terapii cukrzycy. Skutecznie regulują też poziom kwasu moczanowego, neutralizują stany zapalne, likwidują obrzęki i poprawiają ruchomość stawów.

Główne wskazanie do zabiegów stanowią choroby chrząstki stawowej. Siarka wchłaniana przez skórę podczas leczniczych kąpieli zostaje wykorzystana do syntezy kwasu chondroitynosiarkowego, który wchodzi w skład chrząstki stawowej, oraz do syntezy metioniny i cystyny. Kąpiele siarkowe wskazane są przy zesztywniającym zapaleniu stawów, zwyrodnieniach stawów i kręgosłupa, reumatoidalnym zapaleniu stawów, dnie moczanowej i rwie kulszowej. Stanowią element terapii dyskopatii, neuropatii, neuralgii, zespołów korzeniowych i osteoporozy. Przyspieszają regenerację organizmu po stanach pourazowych i przeciążeniowych.

Kąpiele siarkowe poprawiają odporność i działają odprężająco. Obniżają napięcie nerwowe, przeciwdziałają zmęczeniu i ogólnemu wyczerpaniu, poprawiają nastrój i dodają energii. Stosowane są w przebiegu chorób układu oddechowego, takich jak przewlekłe zapalenia gardła, oskrzeli, krtani i płuc. Łagodzą problem bolesnych miesiączek i pomagają w leczeniu zaburzeń hormonalnych.

Wpływ kąpieli siarkowych na skórę

Kąpiele siarkowe mają zbawienny wpływ na skórę. Dzięki nim staje się ona gładsza, miększa, delikatniejsza i jędrniejsza. Przyspieszają usuwanie łoju z głębiej położonych warstw skóry i likwidację wyprysków. Powodują złuszczenie zrogowaciałego naskórka. Dlatego też siarka ma zastosowanie w leczeniu łuszczycy, atopowego zapalenia skóry, trądziku, egzemy, łojotokowego zapalenia skóry i innych schorzeń dermatologicznych.

Kąpiele siarkowe – przeciwwskazania

Mimo wielu pozytywnych działań na organizm kąpiele siarkowe posiadają pewne przeciwwskazania. Wśród nich wymienia się m.in.: nadwrażliwość na związki siarki, stany po zawale serca, niestabilną chorobę wieńcową, zaburzenia rytmu serca i znaczną niewydolność krążeniową. Ponadto nie powinny z nich korzystać osoby zmagające się z gruźlicą, chorobą nowotworową, przewlekłym zapaleniem trzustki i wątroby. Nie są wskazane przy niestabilnym ciśnieniu tętniczym krwi, gorączce i infekcjach. Kąpielom siarkowym nie powinny się poddawać kobiety w ciąży i podczas karmienia piersią.

Jak wykonać kąpiele siarkowe w domu?

Kąpiele siarkowe wykonywane są w sanatoriach i uzdrowiskach, ale można z nich skorzystać także w domu. Konieczne jest nabycie specjalnej soli siarczkowej do kąpieli. Podobnie jak przy profesjonalnym zabiegu woda powinna mieć temperaturę zbliżoną do temperatury ciała, a kąpiel nie powinna trwać dłużej niż kwadrans.

Co lepiej służy naszej skórze: prysznic czy kąpiel w wannie? Zobaczcie:

Bibliografia:

1. Drobnik J., Malcewicz M., Józefowski P. i wsp., Medycyna uzdrowiskowa – współczesne lecznictwo uzdrowiskowe w Polsce, „Family Medicine & Primary Care Review”, 2011, 13(1), s. 103–108.

2. Gonda-Soroczyńska E., Funkcja uzdrowiskowa małego miasta na przykładzie Buska-Zdroju, „Infrastruktura I Ekologia Terenów Wiejskich”, 2012, 2, s. 5-16.

3. Kasprzak W., Mańkowska A., Fizykoterapia, medycyna uzdrowiskowa i SPA, Warszawa, PZWL, 2010.

4. Korczak M., Owczarek J., Właściwości lecznicze wód siarczkowych, „Acta Balneologica”, 2014, LVI(2), s. 106-108.