Pień mózgu jest strukturą ośrodkowego układu nerwowego. Znajduje się u podstawy czaszki. Anatomicznie obejmuje śródmózgowie, rdzeń przedłużony i most. W pniu mózgu zlokalizowane są ośrodki odpowiedzialne za praktycznie wszystkie niezbędne do życia funkcje. Lokalizują się w nim ośrodki oddychania i regulujące ciśnienie tętnicze, temperaturę, metabolizm, pracę serca. W pniu mózgu krzyżują się włókna nerwów ruchowych, przebiegają wszystkie ważne struktury nerwowe. Pień mózgu odpowiada za integrację bodźców czuciowych i ruchowych. W jego skład wchodzi twór siatkowaty, odpowiadający za stan czuwania i przytomność, a także niektóre odruchy typu połykanie, pocenie się i wiele innych reakcji wrodzonych.

Jakie są skutki uszkodzenia pnia mózgu? Odpowiedź na filmie:

Uszkodzenie pnia mózgu – objawy

Uszkodzenie pnia mózgu najczęściej następuje w wyniku urazu mechanicznego. Określa się to zespołem stłuczenia pnia mózgu. Uraz głowy może skutkować wzrostem ciśnienia wewnątrzczaszkowego. Czaszka człowieka jest kostną strukturą niemająca zdolności znacznego zwiększenia objętości. W wyniku np. obrzęku mózgu dochodzi do wypchnięcia, czyli tzw. wgłobienia pnia mózgu w stronę otworu potylicznego czaszki. Jakiekolwiek uszkodzenie pnia mózgu jest stanem zagrożenia życia.

Główne objawy wskazujące na to, że doszło do upośledzenia funkcji pnia mózgu, to:

• zaburzenia świadomości aż do śpiączki,
  
• zaburzenia psychoruchowe,
  
• zaburzenia zachowania,
  
• zaburzenia emocjonalne,
  
• zaburzenia uwagi,
  
• upośledzenie pamięci (szczególnie krótkotrwałej),
  
• zaburzenia mowy,
  
• zaburzenia myślenia.
  

Zdarza się, że upośledzenie funkcji pnia mózgu powstaje w wyniku rozległych zaburzeń naczyniowych, jak udar obejmujący tylny obszar unaczynienia mózgu.

Rzadko zdarza się wrodzona dysplazja, czyli niedorozwój pnia mózgu. Inne przyczyny objawów zaburzeń funkcji pnia mózgu to nowotwory.

Guzy pnia mózgu

Najczęstszymi zmianami nowotworowymi w obrębie pnia mózgu są:

• gwiaździaki włosowatokomórkowe,
  
• wyściółczaki,
  
• gwiaździaki o niskich stopniach dojrzałości.
  

Guzy pnia mózgu są na szczęście rzadkie. Częściej pojawiają się u młodych osób. Rozwój guza pnia mózgu powoduje początkowo wzrost objętości tkanek w tym obszarze, co prowadzi do obrzęku mózgu, wzrostu ciśnienia śródczaszkowego, ucisku struktur sąsiednich. Objawy początkowo mogą być niespecyficzne. Zalicza się do nich m.in. bóle głowy, zawroty. Dalej może rozwinąć się np. wodogłowie. Najczęściej guzy pnia mózgu mają charakter ograniczony, dają objawy ogniskowe lub niespecyficzne. Zalicza się tu: zaburzenia widzenia (jak np. podwójne widzenie), nierówność źrenic, sztywność karku, opadanie powieki, niezborność ruchową, zaburzenia mowy (mutyzm), senność, niedowłady, a także zaburzenia oddychania lub połykania.

Diagnostyka guzów pnia mózgu opiera się na badaniach obrazowych w postaci tomografii komputerowej lub rezonansu magnetycznego. W przypadku rozlanych zmian w obrębie mostu i rdzenia przedłużonego wykonanie zabiegu operacyjnego bywa niemożliwe. Leczenie neurochirurgiczne jest stosowane w przypadku zmian ograniczonych.

Rokowania w przypadku guzów mózgu zależne są od stopnia ich naciekania i typu histologicznego nowotworu. Guzy pnia mózgu klasyfikowane są od G1 do G4. G1 ma dobre prognozy, G4 natomiast złe.

Śmierć pnia mózgu

Orzekanie o śmierci pnia mózgu jest ostatecznym etapem stwierdzania śmierci mózgu. Oznacza brak tzw. odruchów pniowych, do których zalicza się:

• odruch oczno-mózgowy,
  
• odruchy wymiotne i kaszlowe,
  
• reakcję na bodziec bólowy,
  
• spontaniczny ruch gałek ocznych,
  
• odruch rogówkowy,
  
• reakcję źrenic na światło.
  

Jak zbudowany jest mózg? Więcej informacji o nim znajdziecie na filmie: