Świerzb jest jedną z najczęstszych chorób infekcyjnych skóry, która może wystąpić w każdej grupie wiekowej. Szacuje się, że na świecie jest około 300 milionów ludzi zakażonych świerzbowcem. Leczenie świerzbu trwa zazwyczaj do kilku tygodni, ale zdarzają się przypadki, w których choroba utrzymuje się nawet przez kilka miesięcy. Poza stosowaniem odpowiednich leków pomocne jest jednoczesne wykorzystanie domowych sposobów terapii.

Czym jest świerzb?

Świerzb to jedna z najczęściej występujących chorób infekcyjnych skóry. Za jej powstanie odpowiada zakażenie pasożytem Sarcoptes scabiei, do którego może dojść drogą kontaktu bezpośredniego z osobą chorą lub w sposób pośredni – za pomocą przedmiotów takich jak pościel, ubrania, bielizna i przybory kosmetyczne, na których znajdują się zapłodnione samice pasożyta.

Terapii przeciwświerzbowej powinni się poddać wszyscy domownicy i partnerzy seksualni chorego. Leczenie specjalistyczne opiera się na miejscowej farmakoterapii permetryną, która powoduje porażenie pasożyta, a w konsekwencji jego śmierć. Wystarczy zazwyczaj jednorazowa aplikacja preparatu na skórę, na 8–10 godzin. Skuteczność leczenia szacuje się na ponad 90%. W opornych przypadkach wskazane jest leczenie ogólne iwermektyną (0,1–0,2 mg/kg jednorazowo lub dwukrotnie w tygodniowych odstępach). Metody te warto jednak wspomóc, stosując domowe sposoby walki z świerzbem.

Zioła jako domowe sposoby walki ze świerzbem

Jednym ze skutecznych domowych sposobów na świerzb jest przemywanie chorych miejsc odwarem z liści orzecha, który można dodawać także do kąpieli. Do przygotowania odwaru na kąpiel całkowitą potrzebne jest 100 g drobno pokrojonych liści, a dodawany do wody do przemywania chorych miejsc przyrządza się z 1 kopiastej łyżeczki liści orzecha na 1/4 l wody. Pozytywne efekty uzyskuje się już po krótkim czasie stosowania preparatu.

Kolejnym domowym sposobem walki ze świerzbem jest przemywanie chorych miejsc odwarem sporządzonym z 20 g igieł jodły na 1 l wody. Zmiany skórne można także przecierać mieszanką ziołową, w składzie której znajdują się: 25 g pokrzywy, 25 g szałwii, 25 g tysiącznika i 25 g piołunu. Inną znaną mieszanką ziołową na świerzb jest połączenie 25 g jałowca, 25 g kokoryczy żółtej, 15 g bratku polnego i 35 g rozmarynu. W obu przypadkach 1 stołową łyżkę ziół zalewa się szklanką wrzątku, odstawia pod przykryciem na 10–15 minut i przecedza. Napary można także spożywać w ilości 1–2 filiżanki dziennie.

Jak leczyć świerzb domowymi sposobami?

Wśród znanych domowych sposobów leczenia świerzbu wymienia się także dodawanie do kąpieli olejków: lawendowego, goździkowego, anyżowego, rozmarynowego i cynamonowego. Można je również wymieszać z niewielką ilością wody i miodu i smarować dotknięte świerzbem miejsca. Łagodzą zaczerwienienia, uczucie swędzenia i stan zapalny skóry. Najbardziej znane jest jednak zastosowanie olejku z drzewa herbacianego, który wykazuje właściwości przeciwzapalne, zapobiega podrażnieniom skóry, działa miejscowo znieczulająco i przyspiesza gojenie ran.

Popularnością w walce ze świerzbem cieszy się także olejek tamanu, czyli 100% ekstrakt z orzechów drzewa Tamanu. Posiada działanie antygrzybiczne, antybakteryjne, przeciwzapalne, gojące i ściągające oraz zmniejsza swędzenie skóry. Wykazuje znakomite właściwości regeneracyjne, restrukturyzacyjne i nawilżające.

Świerzb – leczenie domowe octem

Znanym od dawna domowym sposobem leczenia świerzbu są okłady z octu na zainfekowane miejsca. Bardzo dobre rezultaty przynosi także bezpośrednie smarowanie ciała octem, który zabija dorosłe formy świerzbowca oraz jego larwy i jajeczka. Ocet należy wmasowywać w ciało 2 razy dziennie, przez około 2 tygodni. Terapia octowa niestety posiada swoje minusy, takie jak charakterystyczny zapach i uczucie pieczenia skóry.

Świerzb – domowe metody leczenia

W leczeniu świerzbu domowymi sposobami sprawdza się olej Neem, czyli z miodli indyjskiej. Wykazuje on m.in. działanie przeciwświądowe, przeciwbólowe, przeciwgorączkowe, przeciwzapalne, przeciwgrzybiczne i antybakteryjne. Należy go aplikować na zmienioną chorobowo skórę. Świąd łagodzą także okłady z pudru neem, czyli sproszkowanych liści miodli. Proszek należy wymieszać z wodą, żeby uzyskać pastę, którą nakłada się na zajętą świerzbem skórę. Preparat spłukuje się letnią wodą po około godzinie.

Domowe leczenie świerzbu można wdrożyć także za pomocą pasty z kurkumy, którą przygotowuje się z 10 łyżek sproszkowanej kurkumy, szklanki mąki i szklanki mleka. Nakłada się ją na 30 minut na zainfekowaną skórę i spłukuje letnią wodą. Najbardziej pozytywne działanie wykazuje zawarta w kurkumie warfaryna.

Jak pozbyć się świerzbu domowymi sposobami?

Podczas terapii należy zadbać o odpowiedni poziom higieny osobistej. Zmniejszenie świądu i przyspieszenie regeneracji skóry dadzą naprzemienne prysznice – po codziennej kąpieli należy polewać skórę raz ciepłą, a raz zimną wodą. Pozytywne działanie ma też kąpiel z dodatkiem płatków owsianych, krochmalu lub jednej filiżanki pieprzu cayenne. Zawarta w nim kapsaicyna jest silnym środkiem przeciwświerzbowym.

Trzeba pamiętać o częstym zmienianiu bielizny osobistej i pościelowej, którą należy uprać w gorącej wodzie i wysuszyć w wysokiej temperaturze albo poddać chemicznemu czyszczeniu. Warto również dokładnie wyczyścić przedmioty, z których korzysta się w domu, a zwłaszcza wannę, umywalkę, naczynia i dziecięce zabawki. Ważne jest czyszczenie dywanów, chodników i tapicerowanych mebli.

Bibliografia:

1. Treben M., Apteka Pana Boga. Porady i praktyka stosowania ziół leczniczych, Warszawa, Ex Libris, 2015.

2. Leśnicka M., Zielska, zioła i ziółka, Gdańsk, Tower Press, 2000.

3. Salomon J., Szepietowski J., Zastosowanie permetryny w leczeniu świerzbu, „Dermatologia Kliniczna”, 2013, 15(3), s. 121-125.

4. Omielan K., Babiżewska I., Szczerkowska-Dobosz A., Nowicki R., Ocena wiedzy na temat świerzbu wśród osób związanych ze służbą zdrowia, „Medycyna Rodzinna”, 2014, 1, s. 19-22.

5. Górkiewicz-Petkow A., Michałowska O., Petkow L., Świerzb – problemy diagnostyczne i terapeutyczne, „Medycyna Rodzinna”, 2009, 4, s. 70-74.