Trądzik młodzieńczy rozpoznaje się u młodych osób między 11 a 30 rokiem życia. Szacuje się, że choroba dotyczy aż 50–95% populacji. U dziewcząt występuje częściej, jednak ma znacznie łagodniejszy przebieg, niż u chłopców. Trądzik młodzieńczy, mimo że może ustąpić samoistnie, wymaga specjalistycznej terapii pod okiem doświadczonego dermatologa. Nieodpowiednio leczony może pozostawić po sobie trwałe blizny lub przebarwienia.
Co to jest trądzik młodzieńczy?
Trądzik młodzieńczy jest chorobą dermatologiczną, która dotyczy osób w wieku dojrzewania. W jej przebiegu na skórze twarzy, dekoltu i pleców pojawiają się wykwity skórne i stan zapalny. Trądzik młodzieńczy to nieestetyczny problem, który w znacznym stopniu przyczynia się do obniżenia samooceny i unikania kontaktów społecznych.
Trądzik młodzieńczy związany jest z nadmierną aktywnością gruczołów łojowych, które produkują łój. Wydzielina wraz ze złuszczonym naskórkiem i zanieczyszczeniami blokuje mieszki włosowe, co skutkuje pojawieniem się zaskórników i pryszczy. Sytuacja ta sprzyja namnażaniu się bakterii i powstawaniu stanu zapalnego. Za przyczyny trądziku młodzieńczego uważa się czynniki genetyczne, wzrost stężenia niektórych hormonów (związany z okresem dojrzewania płciowego), błędy higieniczne oraz spożywanie niektórych pokarmów.
Jak wygląda trądzik młodzieńczy?
Trądzik młodzieńczy charakteryzuje się występowaniem zmian skórnych w obszarach największego nagromadzenia gruczołów łojowych. Jest to przede wszystkim twarz (czoło, nos, policzki, broda), a także szyja, dekolt i plecy. Zmiany mogą mieć postać:
- zaskórników – niewielkie grudki pod skórą, zabarwione na czarny kolor;
- krostek – wypukłe grudki z widoczną treścią ropną;
- guzków – duże grudki pod skórą wypełnione łojem, złuszczonym naskórkiem i bakteriami.
Zmianom skórnym w przebiegu trądziku młodzieńczego bardzo często towarzyszy zaczerwienienie skóry i stan zapalny. Cera jest przetłuszczona i wrażliwa, a naskórek nadmiernie się łuszczy.
Jak leczyć trądzik młodzieńczy?
Trądzik młodzieńczy jest chorobą skóry, która wymaga odpowiedniego postępowania. Nieleczona może prowadzić do utrwalenia się zmian w dorosłym życiu lub do powstania nieestetycznych przebarwień i blizn, które można usunąć wyłącznie przy pomocy specjalistycznych zabiegów kosmetycznych.
Istotne jest, do jakiego lekarza trzeba się udać, aby wyleczyć trądzik młodzieńczy. Najpierw konieczna jest wizyta w poradni dermatologicznej. Niekiedy jednak nie obejdzie się bez konsultacji u endokrynologa w celu wykonania badań hormonalnych. Leczenie trądziku młodzieńczego zawsze musi być prowadzone przez specjalistę. Domowe sposoby mogą być jedynie wsparciem terapii, samodzielnie są nieskuteczne.
Leczenie trądziku młodzieńczego polega na stosowaniu maści i kremów na skórę, które zawierają substancję o działaniu przeciwzapalnym, bakteriobójczym i przyspieszającym regenerację naskórka. Substancjami czynnymi maści na trądzik młodzieńczy są: nadtlenek benzoilu, kwas salicylowy, kwas azelainowy, kwas glikolowy, witamina A, a także antybiotyki.
Niekiedy leczenie trądziku młodzieńczego wymaga działania na cały organizm. Wówczas pacjentowi zaleca się doustne antybiotyki lub retinoidy (pochodne witaminy A). W terapii bardzo ważna jest także właściwa pielęgnacja skóry, ponieważ poprawia ona jej wygląd, przyspiesza procesy gojenia się i pozwala oczyścić z zanieczyszczeń, łoju i drobnoustrojów. Kosmetyki na trądzik powinny być delikatne, hipoalergiczne i pozbawione konserwantów.
Domowe sposoby na trądzik młodzieńczy
Domowe sposoby na trądzik młodzieńczy to przede wszystkim samodzielnie wykonane kosmetyki ze składników, które wykazują działanie przeciwzapalne i poprawiające wygląd skóry. Zalicza się do nich olejki eteryczne, miód, oleje roślinne oraz zioła. Na trądzik polecane są przede wszystkim domowe maseczki.
Domowe maseczki na trądzik młodzieńczy można wykonać z:
- soku z cytryny i z miodu;
- miodu, cynamonu i kurkumy;
- oliwy z oliwek, cynamonu i olejku herbacianego;
- płatków owsianych, mleka i miodu.
Domowa maseczka na trądzik powinna być wykonywana 1–2 razy w tygodniu. Należy pozostawić ją na 10 minut, a następnie zmyć ciepłą wodą, osuszyć skórę i nałożyć krem nawilżający.
Dieta na trądzik młodzieńczy
Uważa się, że sposób odżywiania się może być znaczący w leczeniu zmian skórnych. Nasilenie objawów trądziku mogą powodować dania o wysokim indeksie glikemicznym, wysoko przetworzone i tłuste. Należy unikać ostrych przypraw, fast-foodów, słonych przekąsek, konserwantów i cukru. Dieta na trądzik młodzieńczy powinna być bogata w świeże owoce i warzywa, produkty pełnoziarniste, ryby, tłuszcze roślinne, orzechy i migdały. Dania trzeba gotować na parze, dusić lub piec w piekarniku.
Zobacz wideo: Czy dieta ma wpływ na trądzik?
Bibliografia:
1. Ch. Schnopp, M. Mempel, Trądzik zwyczajny u dzieci i młodzieży, [w:] „Dermatologia po Dyplomie”, 2012, t. 3, nr 2, s. 49–61.