Wyrostek robaczkowy to cienkie uwypuklenie jelita ślepego, w którym najczęściej na skutek zatrzymania treści pokarmowej rozwija się stan zapalny. Leczenie ma charakter chirurgiczny – przeprowadza się zabieg appendektomii. Dieta po wycięciu wyrostka jest bardzo rygorystyczna, ale przyspiesza powrót do zdrowia.
Zobacz film:
- Wyrostek robaczkowy i jego ostre zapalenie – przyczyny i objawy
- Czym zajmuje się gastrolog? Leczenie chorób układu pokarmowego
- Żywienie pozajelitowe – wskazania, realizacja w domu, powikłania
W jakim celu prowadzona jest dieta po wycięciu wyrostka robaczkowego?
Dieta po zabiegu wycięcia wyrostka robaczkowego wspomaga funkcjonowanie układu pokarmowego. Odciąża organizm i jednocześnie dostarcza mu niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania składników odżywczych. Stosowanie się do zalecanych przez lekarza schematów odżywiania zmniejsza ryzyko niedożywienia i umożliwia szybszą rekonwalescencję.
Dieta w pierwszej dobie po operacji wyrostka
Dieta w pierwszym dniu po operacji wyrostka robaczkowego opiera się wyłącznie na przyjmowaniu płynów obojętnych. Chory może pić niewielkie ilości wody, słabej herbaty czy naparu z rumianku. Jednorazowo może wypić od 20 do 60 ml, a maksymalna ilość spożytej w ciągu doby ilości płynów nie powinna przekroczyć 500 ml. Celem tego etapu diety po wycięciu woreczka robaczkowego jest ocenienie tolerancji przewodu pokarmowego na pierwsze ruchy perystaltyczne jelit.
Dieta po operacji wyrostka w kolejnych dniach po zabiegu
W przypadku pojawienia się powikłań uniemożliwiających jedzenie konieczne staje się żywienie do przewodu pokarmowego lub pozajelitowe. Kiedy nie stwierdza się żadnych nieprawidłowości w drugiej dobie po usunięciu wyrostka robaczkowego, dieta przyjmuje postać kleikową. Choremu podawane są przygotowywane na mleku, słabych wywarach lub wodzie drobne kasze i kleiki ryżowe. Do jadłospisu włącza się także lekko słodzone płyny, typu herbata z cukrem czy mlekiem. Po pierwszym wypróżnieniu wprowadza się łatwo strawną dietę papkowatą. Chory może spożywać m.in.: chudy rosół z lanymi kluskami lub kaszą manną, rozmiękczone pieczywo pszenne, gotowane, przetarte warzywa, zupę mleczną lub jarzynową z płatkami ryżowymi i ryżem, twarożek, rozrzedzone soki owocowe.
Dieta lekkostrawna po operacji wyrostka robaczkowego
W razie braku przeciwwskazań około tygodnia po zabiegu wprowadzana jest dieta lekkostrawna. Chory nie powinien się przejadać. Zaleca się spożywanie 4–5 niewielkich, urozmaiconych posiłków w ciągu dnia. Najlepszym sposobem przyrządzania dań jest gotowanie w wodzie lub na parze, pieczenie bez tłuszczu w pergaminie lub rękawie. Źródła tłuszczu w niewielkich ilościach dodawać można do dań na surowo po przygotowaniu. Wskazane są także potrawy spulchnione, np. namoczoną w wodzie bułką lub pianą z białek. Spożywane posiłki powinny mieć umiarkowaną temperaturę – zbyt gorące lub zimne mogą podrażnić przewód pokarmowy. Lekkostrawny sposób odżywiania powinno się stosować przez 2–3 tygodnie po operacji.
W jadłospisie pojawić się powinny takie produkty, jak m.in.:
| Grupa produktów | Produkty zalecane |
|---|---|
| produkty zbożowe | sucharki, czerstwe, jasne pieczywo, biszkopty, ryż, drobne kasze |
| nabiał | jogurty, zsiadłe mleko, kefiry, biały ser |
| mięso, ryby, jaja | chude mięso i ryby, w tym: królik, drób, cielęcina, wołowina, dorsz, mintaj, pstrąg, tuńczyk, flądra, leszcz, sandacz, jaja gotowane na miękko, omlety, jajecznica robiona na parze |
| owoce | dojrzałe, bez skóry i pestek, jak: jabłka, brzoskwinie, melony, pomarańcze, owocowe soki i przeciery |
| warzywa | gotowane, rozdrobnione, takie jak: ziemniaki, młoda fasolka szparagowa, marchew, szpinak, buraki, dynia, na surowo w niewielkich ilościach można spożywać pomidora bez skórki i sałatę, |
| napoje | napary z ziół (zwłaszcza rumianku i melisy), słaba herbata, soki owocowe i warzywne, kawa zbożowa z mlekiem |
| przyprawy | bazylia, koperek, imbir, wanilia, cynamon, pietruszka, sok z cytryny, anyżek, kminek |
| tłuszcze | masło, oleje roślinne, oliwa |
| desery | miód, dżemy, kompoty, galaretki, kisiele, biszkopty, czerstwe ciasto drożdżowe |
Dieta po wycięciu wyrostka – jakie produkty są niedozwolone?
Dieta po wycięciu wyrostka powinna być pozbawiona fast foodów, posiłków ciężkostrawnych, tłustych, ostro przyprawionych, wędzonych, wzdymających, z dużą ilością błonnika pokarmowego. Niewskazaną metodą przygotowywania dań jest smażenie i pieczenie z udziałem tłuszczu. Na czas rekonwalescencji przeciwwskazane jest spożywanie alkoholu i innych używek. Dieta po wycięciu wyrostka robaczkowego wyklucza następujące produkty: pełnoziarniste pieczywo, brązowy ryż, grube kasze, sery dojrzewające, tłuste mięsa, ryby i wędliny, jaja smażone i na twardo, przetworzone słodycze, kakao, czekoladę, orzechy i pestki. Niewskazane są: mocna herbata, kawa, gazowane napoje, owoce i warzywa, takie jak gruszki, wiśnie, śliwki, cebula, czosnek, rzodkiewka, zielony ogórek, kapusta.
Zobacz film: Ostre zapalenie wyrostka robaczkowego - objawy, leczenie
Bibliografia:
1. J. Sokołowska-Pituchowa, Anatomia człowieka. Podręcznik dla studentów medycyny, PZWL, Warszawa 2005.
2. D. Włodarek, E. Lange, L. Kozłowska, D. Głąbska, Dietoterpia, PZWL, Warszawa 2017.
3. H. Ciborowska, A. Rudnicka, Dietetyka żywienie zdrowego i chorego człowieka, PZWL, Warszawa 2014