Histerektomia, czyli chirurgiczny zabieg usunięcia macicy, wykonywana jest np. w przypadku wykrycia nowotworu złośliwego w obrębie: szyjki macicy, trzonu macicy, pochwy, jajowodów czy jajników. Wskazaniami są też bardzo silne krwawienia z dróg rodnych, infekcje i pęknięcie macicy, do którego może dojść podczas porodu.

Histerektomia – czy jest konieczna?

Operacja wycięcia macicy jest zabiegiem ratującym życie. Wskazaniem do przeprowadzenia histerektomii, poza zmianami o charakterze złośliwym, są także niektóre przypadki łagodnych nowotworów, jeżeli uciskają one na inne organy i wywołują silne krwawienia. Ponadto wykonuje się ją w sytuacji wykrytych zmian przednowotworowych błony śluzowej macicy.

Niestety dla wielu kobiet zabieg usunięcia macicy oznacza utratę kobiecości i powoduje obawę o spadek jakości życia seksualnego. Jeżeli strach i dyskomfort psychiczny są duże, należy skorzystać z konsultacji psychologa lub seksuologa, który wytłumaczy, że narządy rodne nie wpływają na atrakcyjność kobiety.

Co to jest histerektomia radykalna?

Operacja usunięcia macicy może być przeprowadzana przez rozcięcie powłok brzusznych – jest to najczęściej stosowana metoda, ponieważ umożliwia ocenę również pozostałych narządów, co ma duże znaczenie w przypadku zmian nowotworowych i przednowotworowych. Inne metody to wykonanie zabiegu przez waginę, a także metodą laparoskopową. W zależności od stopnia zaawansowania choroby i rodzaju schorzenia wykonuje się:

• histerektomię radykalną, która jest koniecznością przy rozległym, czyli zaawansowanym, nowotworze; usunięta zostaje macica wraz z górną częścią pochwy i węzłami chłonnymi znajdującymi się przy miednicy oraz jajniki, jajowody i szyjka macicy; w większości przypadków jest to operacja ratująca życie;
  
• histerektomię całkowitą, czyli usunięcie macicy wraz z szyjką macicy, ale z pozostawieniem jajników i jajowodów; w wyniku tego zabiegu nadal występuje u kobiety owulacja, ale bez miesięcznych krwawień;
  
• histerektomię całkowitą obustronną, która polega na usunięciu także jajników i jajowodów.

Histerektomia – powikłania i rekonwalescencja

Powikłania po histerektomii nie występują często. Wśród tych, do których może dojść, należy wymienić obfite krwawienie podczas samego wykonywania zabiegu czy krwiak, który powstaje w obrębie powłok skórnych. Może też dojść do groźniejszych konsekwencji, którymi są nieprawidłowe połączenie pęcherza z pochwą, uszkodzenie moczowodu, pęcherza moczowego lub jelita. Po operacji może wystąpić nieprawidłowe gojenie się rany, a także niedrożność jelit. Wśród niepożądanych następstw wymienia się również zapalenie płuc.

Rekonwalescencja po histerektomii trwa około 2 miesięcy, ale nawet do pół roku po jej wykonaniu należy unikać noszenia ciężarów i pracy fizycznej. Przy zachowaniu jajników nie będzie występowało krwawienie, ale przez owulację nie dojdzie do przedwczesnej menopauzy. Przy bardziej zaawansowanym zabiegu, który wymaga usunięcia również jajników i jajowodów, w szybkim czasie będzie odczuwany dyskomfort w związku z klimakterium. W takich przypadkach bezpośrednio po operacji proponowana jest zastępcza terapia hormonalna. Wyjątkiem jest sytuacja, w której poddana zabiegowi kobieta jest już po klimakterium, ponieważ jej jajniki nie produkują już hormonów.

Histerektomia a współżycie

Jednym z zagadnień nurtujących kobiety, które czekają na zabieg, jest zależność między histerektomią a współżyciem seksualnym. Wiele z nich odczuwa obawę, że wraz z utratą narządów rodnych nie będą już odczuwać zadowolenia z życia intymnego. W takich sytuacjach bardzo ważne jest wsparcie partnera i świadomość, że kobieta może nadal czerpać przyjemność z seksu przez stymulację receptorów w obrębie pochwy, ewentualnie szyjki macicy. 

Do orgazmu może prowadzić stymulacja warg sromowych czy łechtaczki. Po usunięciu jajników największym problemem jest zahamowanie wytwarzania androgenów, które są hormonami odpowiedzialnymi za popęd seksualny. Jednak medycyna radzi sobie również z tym problemem, proponując uzupełnienie braków odpowiednimi lekami. U kobiet po histerektomii może wystąpić problem z suchością pochwy, ale ten dyskomfort eliminują dostępne na rynku żele intymne. Chociaż może wydawać się to nieprawdopodobne, to u części kobiet po przeprowadzeniu operacji usunięcia macicy zadowolenie z seksu wzrasta.

Należy pamiętać, że wszelkie obawy przed operacją można rozwiać poprzez rozmowę z lekarzem, który odpowie na każde pytanie. Najgorszy w tej sytuacji jest niepotrzebny wstyd i skrywany strach.

Jakimi metoda wykonuje się zabieg histerektomii?

Rekonwalescencja w dużej mierze zależy od tego jaką metodą operacja zostanie wykonana. Lekarze mogą wybierać spośród trzech metod operacji.

• Technologia klasyczna, która polega na pełnym otwarciu powłok brzusznych.
• Technologia laparoskopowa, która polega na wykonaniu kilku otworów w jamie brzusznej.
• Technologia waginalna. Przy wykorzystaniu tej metody pacjentka jest w stanie wyjść ze szpitala w 24 h. po zabiegu.

Jest to technika najlepsza dla pacjentki, najmniej bólowa, szybciej wraca się do zdrowia, operacja nie zostawia blizn – mówi prof. Rafał Stojko, spec. ginekologii i położnictwa, spec. ginekologii onkologicznej.

Jakie są przeciwwskazania do wykonania histerektomii technologią waginalną? dowiesz się tego z filmu.

Zobacz film: Histerektomia (usunięcie macicy) - kiedy i jakimi metodami wykonuje się zabieg?