Elektrokardiografia (EKG) to nieinwazyjne badanie kardiologiczne, w trakcie, którego rejestrowana jest elektryczna czynność mięśnia sercowego. Aparat do EKG zapisuje impulsy elektryczne, które powstają w sercu. Są one obrazem jego pracy. Impulsy trafiają do elektrod, które są przymocowanych do skóry klatki piersiowej.

Następnie odbierane sygnały po przetworzeniu przez urządzenie są zapisywane na papierze albo ekranie monitora. Tak powstaje krzywa EKG. Dodatkowo pozwala na oszacowanie wielkości komór sercowych, a także wykrywa potencjalne uszkodzenia serca,.

Co ocenia badanie EKG? Wśród parametrów znajduje się podstawowa częstość pracy serca i rodzaj rytmu wiodącego, a także ułożenie mięśnia sercowego w klatce piersiowej. Elektrokardiogram bada również pogrubienie ściany mięśnia sercowego, dodatkowe pobudzenie elektryczne mięśnia sercowego prowadzące do zaburzeń rytmu oraz zniszczenia elementów mięśnia sercowego. Co więcej, pozwala na zdiagnozowanie stanów niedokrwienia mięśnia sercowego.

EKG – zastosowanie

EKG jest zalecane osobom, u których występują objawy świadczące o chorobach układu krążenia jak i również zdrowym osobom, które posiadają czynniki ryzyka chorób serca, jako metoda wczesnego wykrywania zaburzeń układu sercowo-naczyniowego. Wśród najczęstszych symptomów, które mogą wskazywać, że czas udać się do lekarza rodzinnego po skierowanie na wykonanie elektrokardiogramu, są: duszności, ból w klatce piersiowej, utrata przytomności, kołatanie serca, zawroty głowy czy złe samopoczucie. Może on skierować pacjenta na wykonanie elektrokardiografii.

Osoby po 45. roku życia powinny rutynowo wykonywać EKG, zarówno podczas badań ogólnych, jak i okresowych, które są potrzebne do pracy. Pacjenci przed operacjami również powinni mieć przeprowadzone testy za pomocą elektrokardiografu, a także w każdym innym przypadku, który lekarz uzna za stosowny. Zapis z tego aparatu jest bardzo przydatny w przypadku sprawdzenia prawidłowej pracy serca, pośrednio pomaga ocenić niektóre elementy jego budowy.

Natomiast osoby przed 45. rokiem życia nie wykazujące żadnych dolegliwości dotyczących chorób serca, nie mają wskazań do wykonania badania EKG.

Zaburzenia w pracy serca, które można zdiagnozować za pomocą EKG mogą być wynikiem chorób serca albo na przykład nadczynności tarczycy. Elektrokardiogram pomaga rozpoznać rozpoczynający się bądź trwający zawał serca. W zapisie ujawniają się także ślady już przebytych schorzeń, w tym nadciśnienia tętniczego (na przykład zawału przebytego w przeszłości).

Interpretacja badania EKG może pozwolić na określenie tego, czy występują symptomy zapalenia osierdzia albo mięśnia sercowego. Dzięki krzywej istnieje możliwość stwierdzenia zaburzenia poziomu elektrolitów. Czasami jednak pojawia się prawidłowe EKG pomimo istnienia choroby serca. W tym przypadku najczęściej pacjent zostaje skierowany na kolejne testy, w tym na echokardiografię (echo serca) lub/i angiografię.

Niektórzy pacjenci są zmuszeni wykonać dodatkowo test wysiłkowy. Jest to EKG serca wykonywane podczas stopniowo powiększającego się wysiłku fizycznego. Ponadto jest robiony na rowerze stacjonarnym albo bieżni. Kardiolog może dodatkowo również zlecić obserwowanie pracy serca przez 24 godziny za pomocą tzw. holtera EKG. Małego elektrokargiografu, który zostaje przymocowany do elementu ubioru pacjenta.

Elektrokardiogram – badanie

Do badania elektrokardiogramem nie trzeba chorego specjalnie przygotowywać. Pomimo tego pacjent ma obowiązek poinformowania lekarza o wszystkich lekach, które aktualnie przyjmuje. Nie powinien wykonywać wysiłku fizycznego tuż przed testem, gdyż może to zaburzyć obraz EKG. Najlepiej odpocząć w pozycji siedzącej lub leżącej 10 minut przed badaniem. Zapis dzięki temu będzie miarodajny. Trzeba pamiętać także o zdjęciu zegarka i biżuterii.

Badanie elektrokardiogramem jest bezbolesne i proste oraz trwa około 5 minut. Pacjenta umieszczona się w cichym pokoju i układa się na łóżku, następnie osoba badana odsłania kostki, nadgarstki oraz klatkę piersiową. Najpierw elektrody oczyszcza się roztworem powstałym na bazie alkoholu, a następnie nanosie się na nie żelem.

Dalej przykłada się je do nóg, rąk oraz sześć kolejnych do klatki piersiowej. Występują one w formie plastrów albo przyssawek. Podczas badania pacjent musi utrzymać stabilną postawę ciała, a także pozostawać w ciszy, tak, aby nie zniekształcić wyniku. Zdarza się, że pielęgniarka może prosić o wstrzymanie oddechu przez kilka sekund.

Badanie elektrokardiogramem w stanie spoczynku może trwać kilka minut. Następnie po jego zakończeniu elektrody zostają odczepione. Pacjent może swobodnie powycierać pozostały na skórze żel. Następnie razem z wynikami osoba badana musi zgłosić się do lekarza. Na ich podstawie specjalista przedstawi diagnostykę oraz zaleci ewentualne leczenie.

EKG – wyniki

Elektrokardiogram, żeby wykazać prawidłową pracę serca, powinien zachować odpowiednie parametry. Rytm zdrowego serca jest zatokowy i miarowy (równy). Natomiast częstość pracy serca powinna wynosić od 50 do 100 uderzeń na minutę.