Dynia jest warzywem bogatym w składniki odżywcze, które korzystnie wpływają na funkcjonowanie organizmu. Jest szeroko wykorzystywana w świecie kulinarnym. Znajduje również zastosowanie w medycynie naturalnej, gdyż odznacza się licznymi właściwościami prozdrowotnymi.

Wartość odżywcza dyni – czego dostarcza to warzywo?

Dynia jest naturalnym bogactwem witamin i składników mineralnych, dlatego posiada wysoką wartość odżywczą. Jednocześnie warzywo to jest niskokaloryczne – 100 gramów surowej dyni dostarcza jedynie 26 kcal. Dynia jest dobrym źródłem beta karotenu zaliczanego do karotenoidów. Są to naturalne barwniki roślinne należące do substancji przeciwutleniających, czyli antyoksydantów. Związki te hamują procesy oksydacyjne, zapobiegając rozwojowi różnych chorób, m.in. nowotworów. Beta karoten w organizmie zostaje przekształcony w aktywną witaminę A, która jest niezbędna dla prawidłowego funkcjonowania narządu wzroku. Dynia dostarcza również wielu innych, cennych witamin, takich jak: witamina C, witaminy z grupy B (tiamina, ryboflawina, niacyna, kwas foliowy, witamina B6) oraz witamina E i K. W składzie tego warzywa znajdują się liczne minerały: wapń, fosfor, magnez, żelazo, cynk, sód oraz potas. W dyni obecny jest także błonnik pokarmowy, który reguluje procesy trawienne i przyspiesza perystaltykę jelit, przyczyniając się do poprawy przemiany materii.

Wartości odżywcze pestek dyni

Pestki dyni, podobnie jak samo warzywo, odznaczają się wysoką wartością odżywczą. Są bogatym źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych, które zapewniają prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Wykazują właściwości przeciwzapalne, a także przyczyniają się do obniżenia poziomu „złego” cholesterolu, zapobiegając rozwojowi miażdżycy. W pestkach dyni znajdują się duże ilości cynku. Minerał ten odgrywa ważną rolę w pracy męskiego układu rozrodczego. Niedobory cynku u mężczyzn mogą prowadzić do obniżenia stężenia hormonów płciowych, a także zmniejszenia płodności. Pestki dyni dostarczają również innych minerałów: wapnia, żelaza, magnezu, fosforu, sodu oraz potasu. W ich składzie występują witaminy z grupy B, a także witaminy: C, E, K oraz prowitamina A – beta karoten.

Właściwości prozdrowotne dyni

Właściwości dyni były wykorzystywane już przez meksykańskich Indian. Warzywo to ze względu na bogactwo witamin i minerałów wywiera korzystny wpływ na stan zdrowia, ale także na urodę. Dzięki zawartości karotenoidów jedzenie dyni zmniejsza ryzyko wystąpienia chorób nowotworowych, zwłaszcza raka żołądka, płuc, piersi oraz jelita grubego. Związki antyoksydacyjne obecne w dyni przyczyniają się do obniżenia poziomu złego cholesterolu, przeciwdziałając odkładaniu się jego złogów w ścianach naczyń krwionośnych. Skutkiem tego jest zapobieganie rozwojowi miażdżycy oraz powiązanych z nią innych schorzeń: choroby niedokrwiennej mięśnia sercowego, zawału serca i udaru mózgu. Dynia reguluje również ciśnienie tętnicze krwi, chroniąc przed pojawieniem się nadciśnienia tętniczego. 

Dynia jest wykorzystywana w profilaktyce chorób oczu. Beta karoten i witamina A odgrywają bardzo ważną rolę w funkcjonowaniu narządu wzroku. Ich prawidłowa ilość w diecie zmniejsza ryzyko zwyrodnienia plamki żółtej, a także chroni przed rozwojem zaćmy i zespołu suchego oka, czyli kseroftalmi. Pestki dyni posiadają właściwości odrobaczające, gdyż dostarczają kukurbitacyny. Związek ten przyspiesza usuwanie pasożytów z przewodu pokarmowego oraz pobudza procesy trawienne. Poza działaniem przeciwpasożytniczym wykazuje również właściwości przeciwgrzybicze, antybakteryjne oraz przeciwzapalne. Dyniowa kuracja odrobaczająca może być stosowana przez osoby dorosłe oraz dzieci. Dynia jest warzywem zalecanym osobom dążącym do redukcji masy ciała. Jej właściwości odchudzające są związane z obecnym w dyni błonnikiem pokarmowym, który przyspiesza procesy przemiany materii. Sprzyja również usuwaniu z organizmu szkodliwych toksyn oraz działa odkwaszająco.

Czytaj też: Kabaczek, czyli cukinia - 15 właściwości zdrowotnych "małej dyni"

Właściwości urodowe dyni

Dynia zawiera wiele składników niezbędnych dla zachowania urody, gdyż spowalniają one procesy starzenia się skóry, zapewniają optymalną kondycję włosów, skóry i paznokci oraz chronią przed szkodliwym działaniem promieniowania ultrafioletowego. Stosowanie maseczek z dyni prowadzi do poprawy nawilżenia skóry oraz jej oczyszczenia. Maseczki i toniki z dyni wykorzystywane są w pielęgnacji cery i działają przeciwtrądzikowo. Z dyniowego miąższu połączonego z innymi składnikami – miodem i olejem kokosowym - przygotowuje się odżywczy i regenerujący balsam do ust. Dodajmy, że maska na bazie dyni i oleju kokosowego rewelacyjnie sprawdzi się też na suchych i farbowanych włosach. 

Zastosowanie dyni w kuchni

Na bazie dyni można przygotować wiele smacznych, pożywnych i niskokalorycznych dań, a także deserów. Jedną z popularniejszych potraw jest rozgrzewająca zupa krem, którą wzbogaca się o chrupiące grzanki. W ramach obiadu można zaserwować dorsza zapiekanego z dynią i młodymi ziemniaczkami, kotlety dyniowe z kaszą jaglaną i szpinakiem oraz sos z dyni jako dodatek do pulpetów lub gotowanego schabu. Dynia w sezonie jesiennym stanowi również podstawowy składnik wielu deserów. Przygotowuje się z niej serniki, placki, babeczki oraz zimowe przetwory, takie jak dżemy i marmolady. Bogactwem witamin jest domowy sok z dyni, który wykazuje właściwości oczyszczające i wzmacniające organizm.

Czytaj więcej: Dynia na śniadanie i na obiad. Przepisy Samar Khanafer

Zobacz też, jak zrobić sałatkę z pieczoną dynią.