Diabulimia jest zespołem chorobowym osób chorych na cukrzycę. Jego przyczyny upatruje się w chorobliwym zaspokajaniu potrzeby poprawienia własnego wyglądu. Prowadzi to do świadomego nieprzestrzegania reżimu leczniczego, co znacząco przyspiesza rozwój poważnych powikłań cukrzycy.
Cukrzyca i diabulimia
Cukrzyca to schorzenie metaboliczne, którego podstawowym objawem są zaburzenia glikemii (poziomu cukru we krwi). W typie I choroby podwyższenie poziomu glukozy związane jest z niedoborem insuliny – hormonu wydzielanego przez wyspy trzustkowe. Kiedy brakuje tej substancji, cukier gromadzi się we krwi, ponieważ nie przenika prawidłowo do przestrzeni wewnątrzkomórkowej. Upośledzony jest też drugi mechanizm obniżający glikemię – przekształcanie glukozy w glikogen, czyli energetyczną substancję zapasową, przechowywaną głównie w mięśniach i wątrobie. W związku z tym w cukrzycy typu I dochodzi do paradoksu: we krwi znajduje się nadmiar glukozy (która w celu przywrócenia homeostazy usuwana jest przez nerki), a w komórkach powstaje jej znaczny niedobór.
Ten ostatni mechanizm wykorzystują diabetycy, którzy chcą obniżyć masę ciała. Swoją potrzebę realizują, zmniejszając dawki insuliny poniżej zalecanego poziomu albo pomijając niektóre iniekcje leku. Osłabiają w ten sposób przyswajanie glukozy przez komórki organizmu i wywołują glikozurię – wydalanie cukru z moczem. Nie jest on więc wykorzystany do przemian metabolicznych, a organizm do pozyskiwania energii zużywa rezerwy zgromadzone w postaci tłuszczów i białek.
Objawy diabulimii
Podstawowym objawem diabulimii jest znaczna utrata masy ciała przez diabetyka chorego na cukrzycę typu I, który jest poddawany ciągłej kontroli glikemii i leczony przy pomocy insuliny. W warunkach prawidłowych taki pacjent powinien mieć stabilną masę ciała albo (przy właściwym doborze diety i dawek leków) zmniejszać powoli istniejącą nadwagę. Chudnięcie może świadczyć o toczącym się w organizmie innym procesie chorobowym (np. o rozwoju nowotworu złośliwego). Jeśli taką ewentualność się wykluczy, można przyjąć, że chory cierpi na diabulimię, a przyjmowane dawki insuliny są przez niego świadomie zaniżane lub pomijane.
O tym, jak się diagnozuje cukrzyce i co powinno nas zaniepokoić dowiecie się z filmu:
Utracie masy ciała towarzyszy:
- osłabienie,
- senność,
- częstomocz,
- pojawienie się glukozy w moczu,
- podwyższony poziom cukru we krwi,
- zaburzenia miesiączkowania,
- zaskakująco szybkie nasilanie się objawów powikłań cukrzycy.
Osoba z diabulimią może starać się unikać towarzystwa członków rodziny czy personelu medycznego przy wykonywaniu iniekcji insuliny, szukać pretekstu, by odkładać badania kontrolne lub wizyty u diabetologa, twierdzić, że źle się czuje po zastrzykach.
Przyczyny i czynniki ryzyka diabulimii
Podobnie jak w przypadku bulimii i anoreksji, typowymi chorymi na diabulimię są nastolatki i młode kobiety. Mechanizmem wyzwalającym ten zespół jest przeważnie otyłość, nadwaga albo subiektywne, błędne przekonanie, że masa ciała jest nadmierna. Często uczucie to nasila się i nawet pacjentki o znacznej niedowadze uważają, że powinny nadal chudnąć w celu poprawienia swojego wyglądu i zwiększenia własnej atrakcyjności. Powoduje to powstrzymywanie się od jedzenia, prowokowanie wymiotów lub biegunek w celu pogorszenia wchłaniania spożytych pokarmów, zmuszanie się do intensywnej aktywności fizycznej, która ma zwiększyć spalanie substancji odżywczych. Niekiedy dołączają się do tego objawy bulimiczne, czyli spożywanie jednorazowo olbrzymich porcji jedzenia, które są następnie – z obawy przed utyciem – usuwane z organizmu drogą prowokowanych wymiotów. Podłożem diabulimii jest więc brak akceptacji własnego wyglądu, chorobliwe poszukiwanie sposobu na utratę wagi przy jednoczesnym lekceważeniu istnienia groźnej choroby podstawowej – cukrzycy.
Zobaczcie, jak wygląda diagnoza i leczenie cukrzycy typu 2. Początkowo schorzenie można leczyć właśnie poprzez odpowiednią dietę:
Leczenie diabulimii
Podstawą leczenia diabulimii z punktu widzenia przywrócenia właściwej masy ciała jest określenie prawidłowej diety i odpowiednich dawek insuliny, a następnie bardzo konsekwentne ich stosowanie. Zwykle konieczna jest kontrola, czy pacjent stosuje się do zaleceń. Ponieważ diabulimia jest zaburzeniem o charakterze kompulsywnym, nie należy oczekiwać współpracy chorego i trwałej poprawy, jeśli nie podejmie się leczenia przyczynowego. Musi być ono ukierunkowane na przywrócenie prawidłowej oceny własnej osoby i likwidację chorobliwych nawyków. Działania te mają przede wszystkim charakter psychoterapii, a w niektórych sytuacjach mogą we wstępnej fazie być wspomagane leczeniem farmakologicznym.
Powikłania diabulimii
Skutkiem diabulimii jest gwałtowne przyspieszenie rozwoju powikłań cukrzycy. Każdy epizod podwyższenia poziomu glukozy we krwi powoduje nieodwracalne szkody. Odległymi efektami zaniedbań w leczeniu są:
- częste powikłania infekcyjne,
- retinopatia cukrzycowa, która prowadzi do całkowitej utraty wzroku,
- nadciśnienie,
- miażdżyca,
- choroba niedokrwienna mięśnia sercowego, zawały,
- udary mózgu,
- zmiany niedokrwienne i martwicze w obrębie kończyn,
- nieodwracalne uszkodzenie nerek,
- śpiączka cukrzycowa.