Kąpiel borowinowa ma wykorzystanie w leczeniu chorób reumatycznych i zwyrodnieniowych. Stosowana jest w zabiegach pielęgnacyjnych ciała, kuracjach antycellulitowych i przy niedomaganiach narządów ruchu. Koszt kąpieli borowinowej w specjalistycznych ośrodkach waha się od 25 do 70 zł.

Co to jest kąpiel borowinowa?

Kąpiel borowinowa to zabieg wodoleczniczy realizowany przez wiele uzdrowisk i ośrodków rehabilitacyjnych. Sanatoria, w których dostępne są zabiegi z użyciem borowiny, to m.in. Iwonicz-Zdrój, Rymanów-Zdrój, Busko-Zdrój, Horyniec-Zdrój, Supraśl, Sopot, Kołobrzeg, Ustka, Świnoujście, Nałęczów, Augustów, Ustroń i Ciechocinek. Coraz częściej z kuracji borowinowych można skorzystać także w gabinetach kosmetycznych i salonach spa.

Torf leczniczy nazywany jest także borowiną lub peloidami. Jest bogatym źródłem związków, takich jak pektyny, bituminy, celuloza, kwasy huminowe, fulwokwasy, ligniny i fitohormony. Zawiera składniki nieorganiczne, jak sole minerale siarczanu magnezu, potasu, sodu, glinu oraz związki żelaza, krzemu i wapnia.

Wykorzystywana do kąpieli borowina pochodzi z naturalnych złóż torfowych. Powstaje w wyniku procesu humifikacji, czyli rozkładu związków organicznych do mineralnych – nawarstwiających się obumarłych szczątków roślinnych i zwierzęcych.

Domowa kąpiel borowinowa – jak ją przygotować?

Kąpiel borowinowa w domu odbywa się z wykorzystaniem specjalnego ekstraktu z torfu, którego cena za opakowanie 1000 ml wynosi 13–25 zł. Do gorącej wody dodaje się jednorazowo około 100 ml preparatu. Do przygotowania domowej kąpieli borowinowej zastosować można także rozpuszczalne w wodzie kostki torfowe, które kosztują do 10 zł za sztukę. Czas jej trwania nie powinien przekraczać 25 minut. Preparaty borowinowe można nabyć w aptece bez recepty.

Kąpiel borowinowa – przeciwwskazania

Przeciwwskazania do kąpieli borowinowej to: nowotwory, krwawienia z dróg rodnych, żylaki i urazy kości w początkowym okresie po złamaniu lub silnym stłuczeniu. Nie powinny z niej korzystać ciężarne kobiety. Kuracji borowiną powinny się wystrzegać osoby z chorobą wieńcową, niestabilnym ciśnieniem, niewydolnością oddechową i nadczynnością tarczycy. Inne przeciwwskazania to ostre stany zapalne, nieuregulowane schorzenia kardiologiczne, ostre infekcje, choroby zakaźne, cukrzyca, osteoporoza, zaburzenia czucia, owrzodzenia i uszkodzenia skóry, silne osłabienie i wycieńczenie organizmu.

Kąpiel borowinowa – wskazania

Borowina stosowana jest w leczeniu wielu schorzeń, ale najczęściej jako uzupełnienie terapii chorób reumatycznych i zwyrodnieniowych stawów, przy niedomaganiach narządów ruchu oraz bólu po złamaniach. Stosowana jest w łagodzeniu stanów zapalnych stawów i mięśni.

Borowina pomaga w leczeniu chorób kobiecych (zwłaszcza nadżerek, stanów zapalnych pochwy, bezpłodności, nacieków pooperacyjnych, zespołu klimakterycznego), problemów żołądkowych, jak wrzody żołądka i zapalenie jelit czy schorzeń układu nerwowego, jak rwa kulszowa czy choroba Heinego-Medina. Przyczynia się do normalizacji procesów termoregulacji organizmu. Wskazaniem do zażywania kąpieli borowinowych są przeciążenia mięśni i nerwobóle.

Jakie właściwości i działanie ma kąpiel borowinowa?

Zawarte w borowinie składniki działają przeciwzapalnie, nawilżająco, łagodząco, bakteriostatycznie, bakteriobójczo, przeciwwirusowo, odmładzająco, zwalczają wolne rodniki i oczyszczają organizm z toksyn.

Borowina ze względu na swe terapeutyczne i pielęgnacyjne działanie jest jednym z najcenniejszych składników kosmetycznych. Przeciwdziała przedwczesnemu starzeniu się skóry i poprawia jej jędrność, czyniąc ja napiętą i gładką. Niweluje zmarszczki i odżywia włosy.

Kąpiele borowinowe modelują sylwetkę i likwidują rozstępy. Odtoksyczniają tkanki objęte cellulitem, przyczyniając się do znacznego zmniejszenia tzw. skórki pomarańczowej.

Borowina redukuje obrzęki wywołane stłuczeniem czy złamaniem. Rozluźnienia mięśnie i podnosi ich elastyczność, co przyczynia się do zwiększenia ruchu w chorych stawach.

Przyspiesza metabolizm komórkowy, a przez to podział komórek, prowadząc do zwiększenia ich potencjału regeneracyjnego. Działa bakteriobójczo i regeneruje uszkodzone tkanki. Znajdujące się w niej mikroorganizmy ograniczają rozmnażanie wielu szczepów mikroorganizmów chorobotwórczych.

W borowinie znaleźć można substancje czynne biologicznie typu hormonalnego. Jej działanie polega na pobudzaniu wydzielania hormonów jajnikowych, nadnerczowych i przysadkowych oraz na bezpośrednim działaniu ciał estrogennych. Składniki borowiny w niewielkich ilościach przenikają przez skórę do organizmu człowieka i w pewnym stopniu uzupełniają niedobory danych związków.

Zawarte w niej kwasy huminowe pobudzają funkcje granulocytów, działanie mięśni gładkich, odpowiadają za wiązanie oligosacharydów na powierzchni komórek, predysponują do tworzenia połączeń kompleksowych z różnymi związkami oraz hamują syntezę prostaglandyn, sorpcję i wymianę jonową z jonami innych metali. Ponadto rozszerzają naczynia krwionośne, co prowadzi do przyspieszenia krążenia krwi, przyczyniając się tym samym do zwiększenia przepływu krwi przez zmienione chorobowo miejsce. Usprawnia to odżywianie i dotlenianie tkanek oraz sprawne odprowadzanie substancji zbędnych i szkodliwych. Przyspieszenie krążenia krwi przyczynia się do szybszego wchłaniania krwiaków i obrzęków.

Działania borowiny nie ograniczają się tylko do wyżej wymienionych. Szerzej na temat właściwości leczniczych i kosmetologicznych torfu pisze doktor Monika Majcher-Kozieł.

Bibliografia:

1. Majcher-Kozieł M., Borowina – właściwości lecznicze i kosmetologiczne, “Chemia w Szkole”, 2013; 4: 42–44.
   
2. Sobolewska A., Sztanke M., Pasternak K., Składniki borowiny i jej właściwości lecznicze, “Balneoterapia Polska”, 2007; XLIX(2): 93–98.
   
3. Boniek-Poprawa D., Obszański B., Kleinrok A., Zabiegi balneoterapii u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym, “Zamojskie Studia i Materiały”, 2012; 1(35): 101–110.
   
4. Carabelli A., De Bernardi di Valserra G., De Bernardi di Valserra M., Tripodi S., Bellotti E., Pozzi R., Campiglia C., Arcangeli P., Effect of thermal mud baths on normal, dry and seborrheic skin, “La Clinica Terapeutica”, 1998; 149(4): 271–275.
   
5. Tenti S., Cheleschi S., Galeazzi M., Fioravanti A., Spa therapy: can be a valid option for treating knee osteoarthritis?, “International Journal of Biometeorology”, 2015, 59(8): 1133–1143.
   
6. https://www.kiosk24.pl/download.html?f=titlefiles,1436