Hipomania objawia się m.in. dobrym nastrojem, przypływem energii i wzmożoną aktywnością intelektualną. Natomiast mania to nasilone objawy, w którym oznaki hipomanii mają większe stężenie i mogą skutkować np. lekkomyślnymi decyzjami towarzyskimi i finansowymi oraz niekorzystnymi zobowiązaniami. Jeśli pojawiają się również stany depresyjne, to istnieje duże ryzyko choroby afektywnej dwubiegunowej, która pojawia się najczęściej ok. 35 roku życia.
Hipomania – co to jest?
Hipomania to epizody manii, które są jej łagodnymi wersjami, niewymagającymi hospitalizacji. Osoba, u której występuje hipomania, także tryska energią, jednak nie jest tak chaotyczna jak podczas manii. Zmienia się jej zachowanie, jednak nie zakłóca to dotychczasowego życia, np. zawodowego lub rodzinnego.
Z reguły hipomania utrzymuje się minimum 4 dni. Jej objawy to m.in.: napływ energii, dobre samopoczucie, zwiększona aktywność fizyczna, duża aktywność intelektualna, wyjątkowa rozmowność oraz skłonność do spotkań towarzyskich. Jeśli ktoś obcy nie wie, że osoba boryka się z hipomanią i właśnie trwa u niej epizod hipomaniakalny, to może wręcz ocenić ją jako bardzo pozytywną i wychodzącą z inicjatywą osobę. Niestety choroba może przez to pozostać niezauważona. Nierzadko brak uciążliwości problemu związany jest także z bagatelizowaniem tego stanu.
Czym są epizody manii?
Mania jest nasilonym stanem hipomanii. Jest to również zaburzenie myślenia, a w konsekwencji funkcjonowania całego organizmu. Objawy manii to m.in.: poczucie nieograniczonej siły i możliwości, myślenie irracjonalne, brak zmęczenia i brak potrzeby snu oraz jedzenia, zwiększona szybkość wypowiadania słów, gubienie wątków w rozmowie, wzmożona energia seksualna, drażliwy nastrój, łatwość nawiązywania kontaktów, rozkojarzenie oraz lekceważenie ryzyka.
Epizod charakteryzuje się nieadekwatnymi do sytuacji reakcjami, m.in. nadmierną radością bądź przeciwnie – kłótliwością. Objawy manii mogą być niebezpieczne i prowadzić do poważnych konsekwencji. Osoby chore w tym czasie mogą wykonywać czynności, takie jak: podejmowanie lekkomyślnych decyzji finansowych, wchodzenie w przypadkowe kontakty seksualne, ryzykowna jazda samochodem oraz składanie niekorzystnych zobowiązań. Ponadto nie kontrolują one swoich emocji – nierzadko są agresywne, rozzłoszczone i głośne. Dlatego też epizody manii są niebezpieczne nie tylko dla osoby chorej, ale również dla innych.
Mania i hipomania a choroba dwubiegunowa
Mania i hipomania wraz z epizodami depresji i epizodami mieszanymi określane są jako zaburzenia afektywne dwubiegunowe lub jako choroba afektywna dwubiegunowa (ChAD). Kiedyś o tym stanie chorobowym mówiono także, że jest to psychoza maniakalno-depresyjna lub cyklofrenia.
Należy podkreślić, że poza okresami powyższych epizodów występują okresy remisji, czyli momenty, w których objawy nie występują bądź są niewielkie. ChAD zaliczana jest do chorób psychicznych. Występuje najczęściej około 35 roku życia i wraz z biegiem lat nasila się. Jej nawrotowy charakter przyczynia się do negatywnych skutków, takich jak komplikacje w życiu zawodowym, rodzinnym i społecznym. Ponadto podczas epizodów manii i depresji mogą pojawić się objawy psychotyczne, które także przynoszą wiele szkody. U osoby chorej często występują różnego typu urojenia, na przykład, charakterystyczne także dla schizofrenii, o byciu obserwowanym bądź przekonanie, że inni znają jej myśli.
Leczenie manii, hipomanii i ChAD
Aby leczyć epizody manii, hipomanii i depresji, czyli objawy choroby afektywnej dwubiegunowej, specjalista z pewnością zaleci stabilizatory nastroju, tj. węglan litu i inne leki normotymiczne, neuroleptyki, leki przeciwdepresyjne. Tego typu leczenie stosowane jest często przez całe życie.
Mania leczona jest przeważnie w szpitalu psychiatrycznym, co wynika z braku świadomości osoby chorej o zaburzeniach. Jest to bardzo ważne, gdyż nierzadko takie epizody mogą prowadzić do skrajnego wyczerpania, odwodnienia, a także mogą stanowić zagrożenie dla chorego i osób z jego otoczenia. Warto podkreślić, że podczas leczenia chory musi również unikać alkoholu i stresu, mieć stały rytm dnia i dbać ogólnie o zdrowie. Specjalistyczne leczenie jest w stanie ustabilizować życie osoby z ChAD.
Bibliografia:
https://journals.viamedica.pl/psychiatria/article/view/29151/23916
http://old.ipin.edu.pl/ppn/aktualne/2013/8/04_PPiN_02-2013.pdf
https://podyplomie.pl/publish/system/articles/pdfarticles/000/010/906/original/Strony_od_MpD_2011_07-7.pdf?1468486267
http://www.wbc.poznan.pl/Content/336576/index.pdf
https://www.umb.edu.pl/photo/pliki/medyk/wywiad/wywiad-listopad%202011.pdf