Infekcja Candida albicans powoduje drożdżakowe zapalenie zaliczane do infekcji oportunistycznych, czyli zakażeń endogennych. Jednym z najczęściej występujących jest grzybicze zapalenie pochwy. Drożdżyca umiejscawia się ponadto w przewodzie pokarmowym, jamie ustnej, skórze i układzie moczowym.

Co to jest Candida albicans?

Candida albicans to gatunek grzybów zaliczany do rzędu drożdżaków. Występuje u 40–80% zdrowych ludzi jako składnik flory przewodu pokarmowego. Jeśli układ odpornościowy działa prawidłowo, a flora bakteryjna nie jest zaburzona, nie stanowi dla człowieka zagrożenia. Nadmierne namnażanie grzybów wywołuje kandydozę, powszechnie nazywaną drożdżycą. Candida albicans jest obecnie najczęstszym grzybiczym patogenem występującym u człowieka i przyczyną powierzchownych infekcji błon śluzowych przewodu pokarmowego i głębokich układowych zakażeń. Niekiedy dochodzi do rozwoju fungemii, czyli zakażenia krwi poprzez obecność w niej żywych grzybów z rodzaju Candida.

Czym jest grzybica? U kogo może się pojawić? Zobaczcie:

Podłoże infekcji Candida albicans

Do rozwoju kandydozy dochodzi zwłaszcza w wyniku:

• przewlekłego stosowania antybiotykoterapii niszczącej florę fizjologiczną (kandydoza najpierw objawia się w błonie śluzowej jamy ustnej i przełyku),
  
• długotrwałej kaniulacji naczyń,
  
• osłabienia układu odpornościowego (spowodowanego zwłaszcza białaczką lub AIDS),
  
• posiadania sztucznej zastawki, cewników, przewlekłego żywienia pozajelitowego,
  
• inwazyjnych zabiegów medycznych,
  
• choroby nowotworowej,
  
• przemęczenia, stresu,
  
• immunosupresji przy transplantacjach, radioterapii, chemioterapii cytostatykami.
  

Candida albicans w pochwie

Jeśli dochodzi do osiedlenia się Candida albicans w pochwie, charakterystyczne objawy chorobowe stanowią: obrzęk, ropne upławy, zaczerwienienie błon śluzowych, świąd, podrażnienie i pieczenie okolicy pochwy oraz sromu, pieczenie przy oddawaniu moczu i ból podczas stosunku lub po nim (dyspareunia).

Do grzybicy pochwy dochodzi w wyniku przerwania jej odpowiedniej mikroflory bakteryjnej. Wśród czynników determinujących nieprawidłowości flory pochwy wymienia się: zaburzenia stężenia hormonów, mało kwaśne pH pochwy, podwyższoną temperaturę organizmu, nieprzestrzeganie higieny intymnej, niewłaściwe praktyki higieniczne (korzystanie z publicznych toalet, używanie wspólnych ręczników, irygacje pochwy), ciążę, cukrzycę i terapię hormonalną.

Candida albicans u dzieci

Candida albicans u dzieci może powodować infekcje ucha. Bywa także przyczyną tzw. pieluszkowego zapalenia skóry.

Candida albicans – objawy u mężczyzn

W przypadku mężczyzn infekcja Candida albicans sporadycznie daje objawy. Kandydoza może spowodować zaczerwienienie i świąd, czerwone plamki i pęcherzyki na żołędzi.

Candida albicans – leczenie i diagnoza

Diagnostyka kandydozy opiera się na analizie preparatu mikroskopowego i wykryciu grzybni oraz na dodatnich wynikach posiewu z kału, błon śluzowych i wydzielin, a także na wykorzystaniu testów komercyjnych, jak test ELISA, PCR, Real-Time PCR i wielogatunkowy na 6 gatunków Candida.

Leczenie Candida albicans opiera się zwłaszcza na farmakoterapii. Choremu podaje się leki przeciwgrzybicze, takie jak imidazole (klotrimazol, mikonazol, ketokonazol), echinokandyny (mikafungina, kaspofungina, anidulafungina) i polieny (amfoterycyna B i jej mniej nefrotoksyczne pochodne ambisome, amphocil, abelcet czy nystatyna). Krótkotrwale można stosować zewnętrznie maści i kremy zawierające sterydy.

W przypadku drożdżycy pochwy konieczne jest przywrócenie jej prawidłowej flory. Pozytywne efekty przynosi doustne lub dopochwowe przyjmowanie preparatów probiotycznych z odpowiednimi szczepami bakterii. Ogromne znaczenie ma higiena osobista. Należy często zmieniać bieliznę, a najlepiej nosić bawełnianą. Podczas mycia trzeba używać specjalnych płynów do higieny intymnej o neutralnym pH i zawierających kwas mlekowy.

Candida albicans – dieta

Dieta przy Candida albicans powinna być bogata w produkty, takie jak:

• czosnek – zawiera składniki na bazie siarki o właściwościach przeciwgrzybiczych, najlepiej spożywać 2–4 surowe ząbki czosnku dziennie;
  
• olej kokosowy – zawiera średniołańcuchowe kwasy tłuszczowe, które mają działanie przeciwbakteryjne i przeciwdrożdżowe; spożywanie oleju należy rozpocząć od 1 łyżeczki dziennie, zwiększając stopniowo dawkę maksymalnie do 3 łyżek stołowych;
  
• jogurt naturalny, który przez zawarte w nim probiotyki ma właściwości zwalczające infekcje grzybicze;
  
• olej z oregano – zawiera karwakrol, który ma właściwości przeciwgrzybicze i hamuje namnażanie się drożdżaków; należy go spożywać w postaci 3 kropli rozcieńczonych w szklance wody; napój trzeba pić 2 razy dziennie maksymalnie przez tydzień;
  
• ocet jabłkowy – pomaga przywrócić równowagę pH organizmu, wspomaga prawidłową florę bakteryjną jelit; można go dodawać do potraw lub spożywać w postaci rozcieńczonej 1 łyżki octu jabłkowego w szklance wody; napój trzeba pić przed posiłkiem codziennie, do momentu ustąpienia choroby;
  
• żurawina – zawiera arbutynę, która zwalcza drożdżaki Candida, najlepiej 2–3 razy dziennie pić szklankę soku z żurawiny przez kilka tygodni;
  
• cynamon – posiada działanie przeciwbakteryjne, przeciwpasożytnicze i przeciwgrzybicze; zalecana dzienna dawka mielonego cynamonu to 1–4 g.
  

Jak wygląda leczenie grzybicy paznokci? Odpowiedź na filmie:

Bibliografia:

1. Szczeklik A., Choroby wewnętrzne. Kompendium Medycyny Praktycznej, Kraków, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, 2009.

2. Jabłońska S., Majewski S., Choroby skóry i choroby przenoszone drogą płciową, Warszawa, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2005.

3. Mroczkowski T.F., Choroby przenoszone drogą płciową, Warszawa, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 1998.

4. Kochan P., Wybrane schorzenia dróg moczowo-płciowych kobiety i leczenie według CDC. Kryteria WHO/FAO dla probiotyków i ich zastosowanie w ginekologii w świetle najnowszych badań, „Ginekologia Praktyczna”, 2005, 87(6), s. 11–18.

5. Ciszewski M., Czekaj T., Grzybicze zakażenia szpitalne – narastające zagrożenie, „Nowa Medycyna”, 2014, 2, s. 73–76.

6. Staniszewska M., Bondaryk M., Kowalska M., Magda U., Łuka M., Ochal Z., Kurzątkowski W., Patogeneza i leczenie zakażeń Candida SPP, „Postępy Mikrobiologii”, 2014, 53(3), s. 229–240.

7. Kurczabińska-Luboń D., KANDYDOZA – problem cywilizacyjny?, „FOOD FORUM”, 2016, 4(14), s. 16–20.

8. Dzierżanowska D., Gil L., Jakubas B., Kyrcz-Krzemień S., Styczyński J., Epidemiologia i diagnostyka mikrobiologiczna inwazyjnej choroby grzybiczej, „Postępy Nauk Medycznych”, 2015, XXVIII(6), s. 403–409.

9. Kuthan R., Kandydoza pochwy i sromu, „Gabinet Prywatny”, 2014, 21(3), s. 27–32.