Skórzak rogówki widoczny jest na przedniej części gałki ocznej. Może powodować problemy z widzeniem i przyczyniać się do astygmatyzmu czy też niedowidzenia. Leczenie skórzaka oka polega na chirurgicznym wycięciu zmiany.

Skórzak – co to jest?

Skórzak (dermoid) jest to zmiana łagodna, która rozwija się przede wszystkim w młodym wieku w rogówce, dolnoskroniowym kwadrancie rąbka spojówki, twardówce i na powiece. Może zostać zaobserwowana od razu po porodzie. Zwykle występuje na jednym oku, choć istnieją bardzo rzadkie przypadki występowania skórzaka w obu gałkach ocznych. Schorzenie to jest bardzo rzadkie, częściej występuje u zwierząt niż u ludzi. Barwa guzka jest biała lub szarobiała, charakterystycznie odcinająca się od reszty oka, zwykle nie przekraczająca osi widzenia oka. Skórzak rośnie wraz z pacjentem, przez dłuższy czas mogąc mu nie przeszkadzać, natomiast w późniejszym wieku może powodować wady wzroku.

Skórzak oka powstaje w wyniku rozrostu prawidłowej, w pełni zróżnicowanej tkanki w miejscu, w którym nie występuje ona w warunkach prawidłowych. Budowa histologiczna skórzaka oka jest podobna do skóry – jest to tkanka włóknisto-tłuszczowa. Widoczna jest sieć włókien kolagenowych, możliwe gruczoły łojowe oraz mieszki włosowe, można więc niekiedy zaobserwować wyrastający ze zmiany włos.

Skórzak rogówki zwykle nie jest dziedziczny, ale może też występować w niektórych zespołach genetycznych, między innymi w zespole Goldenhara (zespół oczno-uszno-kręgosłupowy) – zespół wad wrodzonych, przy którym oprócz zmian na oku w postaci licznych skórzaków występują anomalie twarzoczaszki i deformacje kręgosłupa. Należy go brać zawsze pod uwagą, gdy zaobserwuje się skórzaki u swojego dziecka wraz z innymi wadami wrodzonymi.

Skórzak – jakie daje objawy?

Zmiana jest zazwyczaj bezobjawowa i niedokuczliwa, jednak w jej wyniku może dojść do rozwinięcia się niezborności (astygmatyzmu), niedowidzenia lub innych wad wzroku. Dodatkowo, gdy skórzak oka osiąga duże rozmiary, może powodować podrażnienie oka, co widoczne jest w postaci zaczerwienienia, bolesności, nadmiernego łzawienia oraz uczucia obecności piasku w oczach. Skórzak rogówki widoczny jest zwykle gołym okiem jako szara lub biała plamka. Jeśli oko jest niedowidzące, to po jakimś czasie ustawia się w zezie. Skórzak może sprzyjać powstawaniu stanów zapalnych spojówek oraz rogówki.

Inne parametry w badaniu okulistycznym, takie jak ciśnienie wewnątrzgałkowe oraz odruchy źrenic na światło wykonywane przez okulistę są prawidłowe. Ostrość wzroku może być prawidłowa lub osłabiona. W badaniu w lampie szczelinowej oznacza się przybliżoną grubość skórzaka oka oraz ocenia się szerokość pasma tkanki tłuszczowej przebiegającej na granicy guzka.

W przypadku podejrzenia zespołu Goldenhara należy wykonać badania dodatkowe: pediatryczne, laryngologiczne, obrazowe oraz ortopedyczne.

Jak jest zbudowane i jak działa ludzkie oko? Dowiesz się tego z filmu:

Leczenie

Jedynym leczeniem z wyboru skórzaka rogówki jest usunięcie chirurgiczne zmiany. Operację wykonuje się głównie wtedy, gdy zmiana jest powodem powstania astygmatyzmu lub gdy zajmuje ona znaczny obszar rogówki lub innych struktur oka i powoduje niedowidzenie lub też stanowi problem estetyczny dla pacjenta. Zabieg jest krótkotrwały i pacjent zazwyczaj po kilku godzinach od zabiegu jest wypisywany do domu.

Po zakończeniu leczenia skórzaka należy wykonywać kontrolne badania okulistyczne zgodnie z zaleceniami lekarza prowadzącego. W razie występowania wad refrakcji i astygmatyzmu należy je korygować za pomocą indywidualnie dobranych dla pacjenta okularów, a w przypadku niedowidzenia leczyć.

Skórzak oka nie powoduje wznowy, nie nawraca, a po wycięciu jako powikłanie i ślad po wcześniejszej obecności zmiany może pozostać mniejsza lub większa blizna na gałce ocznej, zwykle zauważalna tylko dla samej osoby przeglądającej się w lustrze, jest więc znacząco mniejszym problemem estetycznym niż sam skórzak.