Walka z zespołem jelita nadwrażliwego opiera się w głównej mierze na właściwie dobranej diecie. W większości przypadków to właśnie dzięki niej udaje się wyeliminować nasilające się objawy i dobór odpowiedniego jadłospisu jest pierwszym krokiem terapeutycznym.

Zespół jelita drażliwego

Jeszcze niedawno mało kto słyszał o zespole jelita drażliwego. Jak wskazują badania, jest to jednak choroba występująca bardzo często. Każdy doskonale zna jej objawy, jednak do tej pory nie udało się określić czynnika, który ją powoduje. Prawdopodobnie olbrzymi wpływ na jelito wrażliwe ma dieta oraz styl życia. Sprzyja mu stres, pośpiech i nieregularne spożywanie posiłków niskiej jakości. Wiele o podłożu choroby mówi jej dawna nazwa: nerwica jelit. Cierpi na nią co trzeci dorosły człowiek, zdecydowana większość (ok. 80%) to kobiety.

Jelito drażliwe – przyczyny

Wystąpienie objawów bólowych może być związane z szeregiem różnorodnych czynników. Należą do nich m.in. rozrost flory bakteryjnej, problemy psychiczne (bardzo często jelito nadwrażliwe towarzyszy depresji i zaburzeniom osobowości), zażywanie określonych leków oraz niektóre infekcje. Do dziś niewyjaśniona zostaje rola mózgu w przebiegu jelita drażliwego, jednak – zdaniem niektórych badaczy – ma znaczny wpływ na intensywność i postać choroby.

Objawy jelita wrażliwego

W zależności od rodzaju objawów związanych z zespołem jelita wrażliwego, określa się jego rodzaj. Bardzo często w przebiegu choroby obserwuje się zaparcia, silne wzdęcia i ból brzucha, kłujący, pojawiający się po lewej stronie podbrzusza. Ma tendencje do wzmagania się po posiłku i ustępowania po oddaniu stolca lub gazów, nie występuje on w nocy, w niektórych przypadkach może być mniej uciążliwy w okresie urlopu i wypoczynku. Mogą pojawiać się również problemy z wypróżnianiem – stolec jest twardy, pozostaje wrażenie niepełnego wypróżnienia. Powyższe objawy świadczą o tzw. jelicie wrażliwym z dominującym zaparciem. Inny rodzaj choroby wiąże się z biegunką – pojawiają się w nim wodniste stolce, szczególnie pod wpływem stresu, po posiłkach i rano. Zdarzają się również mieszane formy choroby, w których obserwuje się objawy jelita nadwrażliwego obu postaci. Oprócz tego chorzy często mają problemy ze zgagą, odbijaniem, gazami, nudnościami, wymiotami, a także ogólnym pogorszeniem stanu zdrowia – przygnębieniem, osłabieniem i trwałym obniżeniem samopoczucia. Choroba rzadko przebiega jednak w sposób ostry.

Zobacz także: Jakie są przyczyny bólu jelit? Najczęstsze choroby, związane z bólem jelit i sposoby ich leczenia

Nieswoiste zapalne choroby jelit, czyli co? Dowiesz się tego z filmu: 

Leczenie jelita drażliwego

Diagnostyka zespołu jelita drażliwego jest bardzo trudna, ponieważ choroba zwykle nie pozostawia zmian, które można zaobserwować w badaniach obrazowych. Ustalenie diagnozy zabiera często wiele czasu, a to skutecznie opóźnia wdrożenie właściwego leczenia. W diagnostyce obecnie wykorzystuje się kryteria rzymskie, według których o jelicie wrażliwym można mówić, wtedy kiedy bóle utrzymują się przez co najmniej 3 dni w miesiącu, zmniejszają się po wypróżnieniu, zmianie ulega także wygląd stolca, a objawom towarzyszy zaburzenie wypróżnień. Niestety, nie istnieje jeden lek na jelito drażliwe. Podstawą leczenia jest zachowanie właściwej diety, panowanie nad stresem oraz leczenie objawowe. Odpowiednie preparaty dobiera gastrolog i uzależnia je od postaci choroby. Leki na jelito wrażliwe bez recepty okazują się pomocne zwłaszcza we wzdęciowej postaci choroby – w okresie wzmożonego bólu można stosować popularne środki dostępne w każdej aptece. Świetne rezultaty można osiągnąć także poprzez wykorzystanie potencjału medycyny naturalnej. Zioła na jelito wrażliwe przynoszą ulgę oraz ograniczają intensywność objawów. Rumianek, kminek i mięta nie tylko świetnie smakują, ale wyróżniają się również działaniem wiatropędnym, przeciwbakteryjnym i spazmolitycznym. Okazują się więc znakomitym wsparciem standardowej terapii. Każdorazowo zastosowanie środków medycyny niekonwencjonalnej warto skonsultować z lekarzem, który zajmuje się naszą terapią..

Jelito wrażliwe – dieta

Najskuteczniejszą formą minimalizowania symptomów jelita wrażliwego jest zachowywanie odpowiedniej diety. Tylko ona chroni przed występowaniem przykrych objawów. Przede wszystkim należy jeść regularnie, pić dużo płynów (przynajmniej 2 l dziennie) oraz uwzględniać w jadłospisie duże ilości błonnika pokarmowego – dzięki niemu proces trawienia przebiega szybciej i wydajniej, woda jest wchłaniana w przewodzie pokarmowym, a poziom glukozy i cholesterolu ulega obniżeniu. Świetnym źródłem błonnika są m.in. otręby i płatki owsiane, kasze, pieczywo i makaron pełnoziarnisty. W charakterze przekąsek znakomicie sprawdzają się suszone owoce. Chorzy mogą również jeść chude mięso, ryby oraz nabiał. Lepiej jednak unikać wieprzowiny i podrobów, a zastępować je drobiem i cielęciną. Świetnym uzupełnieniem diety na jelito wrażliwe jest morszczuk, dorsz, sandacz czy szczupak. Zamiast smalcu i słoniny stosuje się oliwę z oliwek i masło. Chorzy muszą również ograniczyć spożywanie słodyczy, najlepiej zastąpić je owocami i przyrządzanymi samodzielnie batonikami musli. Do picia poleca się świeże soki warzywne i owocowe, herbatki ziołowe i wodę. Warto obserwować swój organizm i eliminować z diety te produkty, które powodują występowanie przykrych objawów. 

Zobacz także: Dieta i przepisy w zespole jelita drażliwego: co jeść, czego nie jeść

Fot: decade3d/fotolia.com