Przyczyn wywołujących ból kolana podczas chodzenia po schodach czy płaskiej nawierzchni jest wiele. Rodzaj i czas trwania terapii chorego stawu zależy od źródła prowokujących dolegliwości. Inne metody będą zalecane w przypadku stłuczenia, a inne w przypadku nowotworowego guza. Rokowania co do ustąpienia bólu i dodatkowych objawów również uwarunkowane są przez etiologię zjawiska.
Zobacz także:
Ćwiczenia na kolana: wzmacniające, izometryczne, na szpotawe i koślawe kolana
Kontuzja kolana – objawy, rodzaje, leczenie
Co powoduje ból kolana przy chodzeniu po schodach i innych nawierzchniach?
Ból kolana przy chodzeniu wywołuje szerokie spektrum przyczyn, najczęściej jednak stanowi powikłanie po niedawno przebytej kontuzji stawu, jak skręcenie czy bezpośrednie uderzenie. Zwykle jest to związane z nadwyrężeniem bądź uszkodzeniem różnego rodzaju więzadeł i ścięgien znajdujących się w okolicy stawu, ale również chrząstek, nasad kostnych oraz kości, czyli elementów anatomicznych tworzących staw kolanowy.
W zależności od okoliczności pojawienia się dolegliwości, jego natężenia i trwania, można domniemywać innych potencjalnych przyczyn. Przykładowo silny ból kolana przy chodzeniu powstały po treningu na siłowni, w klubie fitness, porannym joggingu na świeżym powietrzu czy innej aktywności sportowej może sugerować przemęczenie stawu i przeciążenie jego struktur wynikające z niewystarczających możliwości adaptacyjnych kolana w stosunku do przebytego wysiłku. Tego typu zjawisko może również stanowić efekt nieumiejętnie wykonywanych ćwiczeń. Nieprawidłowa technika wyprowadzania i kończenia ruchu sprzyja kontuzjom, niestabilności stawu i pogłębianiu powstałych mikrodefektów biomechanicznych stawu. W takich okolicznościach wzrasta ryzyko zawiązania się i postępowania stanu zapalnego, co wywołuje kłujący ból w kolanie, obrzęk i zaczerwienienie.
Przykre dolegliwości bólowe mogą być także efektem zmian zwyrodnieniowych, infekcji bakteryjnych, torbieli i wielu innych patologii. Ból kolana przy chodzeniu, bieganiu, staniu czy siedzeniu ma tak szeroką etiologię, że niezbędna jest szczegółowa diagnostyka i seria odpowiednich badań fizykalnych, laboratoryjnych i obrazowych. Rodzaj i czas trwania terapii chorego stawu zależy od przyczyn prowokujących dolegliwości. Inne metody będą zalecane w przypadku stłuczenia, a inne w przypadku nowotworowego guza. Rokowania co do ustąpienia bólu i dodatkowych objawów również uwarunkowane są etiologią.
Ból kolana przy chodzeniu – przyczyny
Ból z boku kolana może pojawić się bez względu na wiek pacjenta, jednak dostrzega się różnice w mechanizmie powstawania dolegliwości. Przykładowo, ból kolana u dziecka przy chodzeniu najczęściej jest wynikiem urazów mechanicznych wynikających z dynamicznych, żywiołowych zabaw na kolanach, licznych upadków czy stłuczeń. Z kolei ból kolana przy chodzeniu u osób starszych wynika najczęściej ze zmian zwyrodnieniowych i reumatycznych stawu, w których przebiegu stopniowo dochodzi do obniżenia jakości i wytrzymałości tkanki łącznej stawowej, różnorodnych procesów wytwórczych i degeneracyjnych. Ponadto do przyczyn wywołujących ból kolana szczególnie nasilający się przy schodzeniu należą m.in.:
- zespół fałdu przyśrodkowego, czyli grupy dolegliwości pojawiających się na skutek konfliktu rzepkowo-udowego wywołujący przede wszystkim ból kolana od wewnętrznej strony przy chodzeniu, a także uczucie pełności, a nawet epizody blokowania stawu;
- otyłość i niewłaściwa dieta uboga w wapń, białko, witaminę D, selen, kolagen i inne niezbędne składniki odżywcze i budulcowe, których brak w organizmie odbija się w kondycji stawów, szczególnie kończyn dolnych dźwigających ciężar ciała, dodatkowo przeciążających wytrzymałość struktur stawowych;
- niedobór aktywności fizycznej;
- torbiel Bakera i różnorodne zmiany naczyniowo-neurologiczne w dole podkolanowym;
- wady postawy, szczególnie dotyczące wypaczenia osi kończyn dolnych, jak kolana szpotawe i koślawe, ale również płaskostopie czy dysplazja stawów biodrowych;
- infekcje patogenów, np. borelioza, czyli wieloukładowa choroba zakaźna przenoszona przez kleszcze, którą oprócz rumienia i opuchlizny w miejscu ukąszenia charakteryzuje ból kolana przy chodzeniu oraz ból innych dużych stawów, a także objawy grypopochodne.
Jak leczyć ból kolana przy chodzeniu?
W schorzeniu, jakim jest ból kolana przy chodzeniu, staniu czy siedzeniu, leczenie ukierunkowane jest przede wszystkim na łagodzeniu dolegliwości w ostrej fazie. W dalszym etapie terapii zwykle prowadzi się postępowanie przyczynowe, ale uzależnione jest ono od etiologii dolegliwości. Przykładowo, ból kolana spowodowany przez infekcję bakteryjną ustąpi lub znacznie złagodnieje pod wpływem specjalistycznej farmakoterapii. Z kolei ból i inne objawy wynikające z kontuzji wykorzystują różnego rodzaju rehabilitację, m.in. odpoczynek, ortezy stabilizujące, zabiegi fizykoterapeutyczne oraz ćwiczenia wzmacniające. Natomiast zaawansowane zmiany zwyrodnieniowe (tzw. gonartroza) nierzadko są kwalifikowane do zabiegu endoprotezoplastyki stawu.
Co może doprowadzić do problemów z kolanem? Odpowiedź znajdziesz w filmie:
Bibliografia:
1. Augustynowicz-Kopeć E., Interna Szczeklika 2017, Kraków 2017.
2. Duckworth A., Ortopedia, traumatologia i reumatologia, Wrocław 2009.
3. Górecki A., Uszkodzenia stawu kolanowego, Warszawa 2002.