Beta hCG to inaczej gonadotropina kosmówkowa podtypu beta. Hormon wytwarzany jest za pomocą zapłodnionej komórki jajowej, która po zagnieżdżeniu się w macicy pobudza ciałko żółte w jajniku do produkcji progesteronu. Ten z kolei odpowiada za charakterystyczne pierwsze oznaki ciąży: wymioty i mdłości.

Beta hCG – ciąża

To właśnie obecność i ilość hormonu beta hCG ustalamy, gdy chcemy sprawdzić, czy kobieta zaszła w ciążę. W teorii minimalne stężenie hormonu we krwi pojawia się w okolicach 8. dnia od zapłodnienia. Jednak jak podkreślają lekarze, hCG jest wykrywalne po zagnieżdżeniu się jajeczka w macicy, co może nastąpić już 6. dnia owulacji.

Należy pamiętać, że w tym czasie poziom gonadotropiny komórkowej beta osiąga poziom trudno wyczuwalny dla niektórych testów ciążowych i wynosi ok. 1 mlU/ml. Jeśli chcemy w możliwie jak najszybszy sposób sprawdzić, czy doszło do zapłodnienia, warto wybrać test z krwi, który jest zdecydowanie bardziej czułą metodą niż test płytkowy z moczu.

Zobacz także: Wiarygodność testów ciążowych. Po ilu dniach można zrobić test ciążowy?

Przyszła matka spotka się z badaniem hCG w czasie trwania ciąży, dzięki niemu będzie wiadomo, czy płód rozwija się prawidłowo.

Badanie hCG – badania

W przypadku badania poziomu hormonu gonadotropiny kosmkowej podtypu beta (beta hCG) można wybrać dwa rodzaje: apteczny test ciążowy i test laboratoryjny.

W sytuacji, gdy decydujemy się na przeprowadzenie domowego badania za pomocą ogólnodostępnych testów ciążowych, sprawdzamy jedynie obecność beta hCG w organizmie. Aby otrzymać wyniki zgodne z prawdą, należy wykonać test mniej więcej najwcześniej po 10 dniach od zapłodnienia. Pamiętać trzeba, że zapłodnienie może nastąpić kilka dni po odbytym stosunku seksualnym, dlatego najlepszym momentem wykonania domowego testu jest termin spodziewanej miesiączki.

Zdecydowanie lepszą jakość mają laboratoryjne badania na obecność beta hCG. Można je przeprowadzić na dwa sposoby: ilościowo lub jakościowo. Ilościowy wynik badania beta hCG pozwala sprawdzić, w którym tygodniu ciąży znajduje się kobieta. Regularne powtarzanie badań da nam sporą wiedzę o przebiegu ciąży. Natomiast jakościowa metoda badania poziomu beta hCG, podobnie jak domowy test ciążowy, pozwala wykryć obecność hormonu w organizmie.

Jakie badania powinna wykonać każda przyszła mama? Odpowiedź znajdziesz w filmie: 

Normy beta hCG

Normą beta hCG jest wartość poniżej 5 mIU/ml. Wynik powyżej tych wartości oznacza, że komórka jajowa kobiety nie została zapłodniona.

W przypadku ciąży wartości znacznie się od siebie różnią i wzrastają z każdym tygodniem, ulegając obniżeniu w okolicach 2. trymestru. W ciągu pierwszych 72 godzin po zapłodnieniu ilość hCG w organizmie kobiety wzrasta średnio o ponad 110%. Należy pamiętać, że wyniki badań należy porównywać do norm laboratorium, w którym wykonało się badanie beta hCG. Orientacyjne normy:

• 5–50 mlU/ml – wartości charakterystyczne do 3. tygodnia ciąży,
  
• 5–426 mlU/ml – około 4. tygodnia,
  
• 18–7340 mlU/ml – 5. tydzień,
  
• 1080–56 500 mlU/ml – 6. tydzień,
  
• 7650–229 000 mlU/ml – normy od 7. do 8. tygodnia,
  
• 25 700–288 000 mlU/ml – od 9. do 12. tygodnia,
  
• 13 300–254 000 mlU/ml – od 13. do 16. tygodnia,
  
• 4060–165 400 mlU/ ml – od 17. do 24. tygodnia,
  
• 3640–117 000 mlU/ml – od 25. do 40. tygodnia.
  

Beta hCG – wyniki

Warto przyjrzeć się dokładnie wynikom przeprowadzonych badań. W przypadku niskiego poziomu beta hCG u ciężarnych mogło dojść do poronienia lub do ciąży pozamacicznej. Jeśli zapłodnienie odbyło się metodą in vitro, niski poziom hormonów wskazuje na jego niepowodzenie. Jak podkreślają lekarze, z powodu obniżenia zawartości beta hCG w 2. trymestrze warto wziąć pod uwagę możliwość wystąpienia trisomii chromosomu 18. pary, zwanej potocznie zespołem Edwardsa. Jest to choroba genetyczna, charakterystyczna dla matek rodzących między 35. a 40. rokiem życia. W wypadku jej wystąpienia brak specjalistycznej pomocy może oznaczać liczne powikłania dla noworodka, takie jak: zaburzenie funkcji układu krążenia, oddechowego, wady serca, przepuklina pępkowa, przepuklina pachwinowa oraz niezstąpienie jąder u chłopców. Charakterystycznymi objawami zespołu Edwardsa są także szeroko rozstawione oczy u noworodków z opadającymi górnymi powiekami.

Zobacz także: Objawy ciąży – co świadczy o zapłodnieniu i kiedy najlepiej zrobić test ciążowy?

Niebezpieczny jest także wysoki poziom beta hCG w organizmie. Może on świadczyć o występującym u dziecka zespole Downa, a także o zaśniadzie groniastym oraz rozrostach i nowotworach trofoblastu.

Beta hCG a nowotwór – wyniki

Gonadotropina kosmówkowa składa się z dwóch podjednostek: alfa oraz beta. Ta pierwsza znajduje się w cząstkach hormonów produkowanych przez przysadkę. Wspomniana jednostka beta decyduje z kolei o właściwościach immunologicznych oraz biologicznych gonadotropiny. Jeśli za wytwarzanie hCG odpowiedzialne są tkanki, a nie zarodek, można mówić o wystąpieniu choroby nowotworowej. Beta hCG jest markerem nowotworowym, jego poziom wzrasta w przypadku wystąpienia złośliwych guzów, takich jak rak jąder.