Znieczulenie podpajęczynówkowe – sposób działania i ryzyko powikłań

Fot: ChaNaWiT / gettyimages.com

Znieczulenie podpajęczynówkowe to bezpieczny, choć niepozbawiony ryzyka powikłań, sposób na szybkie zablokowanie reakcji bólu przed operacją. Efekt znieczulenia utrzymuje się relatywnie krótko i jest odwracalny.

Ten typ znieczulenia regionalnego jest wykorzystywany przy operacjach ginekologicznych, ortopedycznych, urologicznych oraz naczyniowych. Podczas zabiegu stan pacjenta powinien być ściśle monitorowany.

Jak działa znieczulenie podpajęczynówkowe?

Wprowadzenie środka znieczulającego do płynu mózgowo-rdzeniowego w odcinku lędźwiowym kręgosłupa pozwala na wyłączenie reakcji bólu poniżej miejsca wkłucia, a czasem także ponad nim. Dopóki lek nie przestanie działać, pacjent może mieć trudności z poruszaniem kończynami.

Igły stosowane w znieczuleniu podpajęczynówkowym są bardzo cienkie, niemniej jednak przed zastrzykiem lekarz znieczula miejscowo skórę, aby zminimalizować dyskomfort pacjenta.

Znieczulenie podpajęczynówkowe – powikłania

Według „Crash Course Anestezjologia" autorstwa M. Weinert powikłania znieczulenia podpajęczynówkowego to: zatrzymanie moczu, ból głowy oraz uszkodzenie nerwów.

Zobaczcie, jakie są znieczulenia stosowane podczas porodu:

Zobacz film: Znieczulenie w czasie porodu. Źródło: O Matko

Ból kręgosłupa po znieczuleniu podpajęczynówkowym

Wprowadzenie cienkiej igły do rdzenia kręgowego wiąże się z koniecznością przekłucia wielu warstw różnych tkanek. Nic więc dziwnego, że po znieczuleniu rdzeniowym około 25–30% pacjentów skarży się na niezbyt silny ból pleców. U większości z nich ból nie jest nasilony i ustępuje samoistnie. Niestety ból kręgosłupa po znieczuleniu dolędźwiowym może być zaczątkiem innych powikłań, a mianowicie krwawienia lub infekcji.

Ból związany ze znieczuleniem podpajęczynówkowym zwykle pojawia się w ciągu 2–6 godzin po operacji, gdy działanie środków znieczulających miejscowo skórę nad kręgosłupem powoli dobiega końca. Osoby, które przyjmują leki przeciwbólowe po zabiegu mogą nie zauważyć go nawet przez dzień lub dwa – a czasem dolegliwości w ogóle nie występują. Jeżeli ból kręgosłupa zaczął doskwierać po 3–5 dniach po operacji, na ogół jest to objaw sugerujący powikłanie pozabiegowe. W tej sytuacji może utrzymywać się kilka dni, rzadziej przez kilka tygodni lub – w bardzo rzadkich przypadkach – stale, w wyniku uszkodzenia nerwu podczas wprowadzania igły ze środkiem znieczulającym.

Co zrobić, gdy po znieczuleniu pojawił się ból kręgosłupa po przeprowadzonym zabiegu? W takiej sytuacji konieczna jest wizyta u lekarza.

Gdy oprócz bólu pleców pojawiły się: gorączka, osłabienie mięśni, wyciek w miejscu wkłucia lub utrata kontroli nad pęcherzem lub mięśniami zwieracza, należy jak najszybciej skontaktować się z lekarzem lub wybrać się na izbę przyjęć.

W kwestii bólu pooperacyjnego warto trzymać się prostej zasady – jeśli w miarę upływu czasu dolegliwości zamiast ustępować, nasilają się, konsultacja lekarska jest jak najbardziej wskazana.

Znieczulenie podpajęczynówkowe a zewnątrzoponowe

Popularne znieczulenie zewnątrzoponowe („epiduralne”) przypomina pod wieloma względami znieczulenie regionalne podpajęczynówkowe, ale zaczyna działać wolniej (po co najmniej 15 minutach od podania leku) i utrzymuje się dłużej. Dzięki temu znieczulenie epiduralne jest szczególnie przydatne przy wielogodzinnych operacjach oraz jako znieczulenie przy porodzie naturalnym. Długotrwałe zniesienie reakcji na ból w znieczuleniu zewnątrzoponowym ma związek z wprowadzeniem cewnika w miejscu wkłucia igły i podawaniem przez niego kolejnych dawek środków znieczulających bez konieczności ponownego wykonywania zastrzyku.

W znieczuleniu rdzeniowym miejscem iniekcji jest skóra nad odcinkiem lędźwiowym kręgosłupa, natomiast w znieczuleniu zewnątrzoponowym igłę można wkłuć w odcinku piersiowym lub szyjnym (druga opcja jest wybierana bardzo rzadko).

Oba rodzaje znieczulenia wymagają stałego monitorowaniu stanu pacjenta, ponieważ środki znieczulające oddziałują na układ oddychania, układ sercowo-naczyniowy i obwodowy układ nerwowy.

Data aktualizacji: 15.12.2018,
Opublikowano: 24.02.2018 r.

Polecamy

Komentarze (0)

Trwa dodawanie...
Komentarz dodany!
Komentarz nie mógł zostać dodany
Alzheimerem można się zarazić? Niepokojące odkrycie badaczy

Priony to groźne białka, które przyczyniają się do rozwoju choroby Creutzfeldta-Jakoba. Najnowsze badania sugerują, że związki te mają swój udział w powstawaniu zmian w mózgu typowych dla schorzeń otępiennych, w tym alzheimera. Jak to możliwe?  

Czytaj więcej
Te objawy mogą wskazywać na cukrzycę, można je łatwo rozpoznać 

Cukrzyca to poważna choroba, z którą zmaga się coraz więcej osób. Jej najbardziej charakterystycznym objawem jest wysoki poziom glukozy we krwi. Co może o nim świadczyć? 

Czytaj więcej
Rak szyjki macicy, jak się przed nim chronić? W Polsce kobiety umierają z jego powodu codziennie

Rak szyjki macicy to choroba, którą w wielu krajach udało się niemal całkowicie wyeliminować. Niestety Polska znajduje się w grupie państw, w których nowotwór wciąż stanowi poważny problem.  

Czytaj więcej
Kiedy zaszczepić dziecko na odrę? WHO alarmuje, niepokojący wzrost zachorowań

W minionym roku odnotowano aż 45-krotny wzrost zachorowań na odrę. W ocenie WHO ten skok spowodowany jest mniejszą liczbą szczepień ochronnych wykonanych w czasie pandemii COVID-19. Czy grozi nam powrót tej niebezpiecznej choroby? 

Czytaj więcej
Sanepid apeluje: Ruszyły sczepienia przeciw odrze, uzupełnijmy zaległości 

Odra to wyjątkowo niebezpieczna i trochę zapomniana choroba. Niestety rezygnacja ze szczepień ochronnych może sprawić, że choroba wróci. Jak bardzo jest groźna?  

Czytaj więcej
W tym wieku przestań pić alkohol, aby uniknąć demencji. Lekarze potwierdzają

Picie alkoholu jest groźne dla zdrowia. Badacze przekonują, że w pewnym wieku sięganie po napoje wyskokowe staje się wyjątkowo niebezpieczne. Kiedy należy go zupełnie odstawić? 

Czytaj więcej
Nowe objawy COVID-19. To już nie utrata węchu i słuchu. Nowy wariant koronawirusa

Mimo że pandemii już nie ma, to koronawirus SARS-CoV-2 nie zniknął. Wirus mutuje i cały czas stanowi zagrożenie dla naszego zdrowia. Od pewnego czasu najbardziej aktywny jest wariant JN.1. Co o nim wiadomo? Jak bardzo jest niebezpieczny?  

Czytaj więcej
Alkohol na mrozie? To może być śmiertelnie niebezpieczne połączenie 

Wiele osób uważa, że nic tak nie rozgrzewa w zimie, jak alkohol. Tymczasem sięganie po tego rodzaju trunki, gdy przebywamy na mrozie może być bardzo niebezpieczne. Dlaczego i jakie mogą być tego konsekwencje? 

Czytaj więcej
Wirus RSV dominuje w polskich gabinetach, szaleje wśród dzieci i dorosłych 

Przybywa małych pacjentów zakażonych wirus RSV. Co gorsza, infekcja bywa na tyle niebezpieczne, że część dzieci wymaga hospitalizacji. Co warto wiedzieć o tym patogenie? Jak rozpoznać, że to właśnie on stoi za chorobą dziecka?  

Czytaj więcej
Niedobór witaminy B12, może doprowadzić do poważnych konsekwencji 

Witamina B 12 to jedna z ważniejszych substancji, bez których organizm człowieka nie może się obejść. Co może przemawiać za jej niedoborem? 

Czytaj więcej