Znieczulenie komputerowe polega na zastąpieniu tradycyjnego sposobu znieczulania (przez lekarza, przy pomocy strzykawki wyposażonej w igłę) specjalnym, w dużej części zautomatyzowanym systemem dozującym środki znoszące ból (anestetyczne).
Jaki jest cel znieczulenia w stomatologii?
Wykonanie niektórych zabiegów stomatologicznych, takich jak np. ekstrakcja zęba, leczenie kanałowe czy niektóre zabiegi protetyczne może być dla pacjenta bolesne i nieprzyjemne. Poziom stresu wywołanego przez ból, a nawet sam lęk przed jego odczuciem bywa paraliżujący. U niektórych osób jest przyczyną odstąpienia od kontynuacji leczenia zębów, a w krańcowych przypadkach może nawet wywołać paniczną ucieczkę z poczekalni przychodni dentystycznej. Specyficzną grupę pacjentów obawiających się bólu podczas leczenia zębów stanowią dzieci. Dla nich możliwość wykonania znieczulenia jest sposobem na nauczenie się, że pobyt u stomatologa to przede wszystkim korzyść dla ich zdrowia i urody.
Na czym polega znieczulenie miejscowe w stomatologii?
Znieczulenie miejscowe w stomatologii służy zablokowaniu przewodnictwa z zakończeń nerwowych zlokalizowanych w miazdze zębowej, okostnej i błonie śluzowej dziąseł. Celem jest doprowadzenie do stanu, w którym manipulacje lekarza (często wiążące się z bezpośrednim dotknięciem włókna nerwowego) nie będą wywoływały u pacjenta bólu.
Tradycyjnie stosuje się technikę polegającą na ręcznej aplikacji (ze strzykawki) substancji znieczulającej, np. lidokainy, bupiwakainy lub artykainy. W takiej sytuacji trudno kontroluje się szybkość podawania i ilość wstrzykniętego leku, co może być powodem gwałtownego rozpierania tkanek i bólu. Jednocześnie niełatwo jest w sposób ciągły podawać preparat znieczulający tak, by zagłębianie czubka igły w tkankach było bezbolesne.
Leczenie niektórych zębów, szczególnie mających długie korzenie, może wymagać wykonania kilku wkłuć (nie tylko od strony policzkowej, ale również językowej lub podniebiennej). Ten typ zabiegów jest bardziej nieprzyjemny niż wstrzykiwanie roztworu leku od strony zewnętrznej (policzkowej). Podanie dużej ilości środka znieczulającego może powodować utrzymujące się długo po wyjściu od dentysty odrętwienie wargi, języka czy podniebienia. Tak więc sam proces podawania środka anestetycznego jest czasem przyczyną nieprzyjemnego bólu i dyskomfortu. Dodatkowo skuteczność tradycyjnego znieczulenia zależy w dużej mierze od warunków miejscowych oraz doświadczenia podającego je stomatologa.
Na czym polega znieczulenie komputerowe zęba?
Komputerowe znieczulenie zęba u dentysty to relatywnie nowa metoda, pozwalająca na uzyskanie lepszych i bardziej powtarzalnych efektów wstrzyknięcia środka anestetycznego. Klasyczny układ strzykawka-igła zastąpiono w nowoczesnych urządzeniach specjalną pompą, która jest sterowana przez komputer. Po wybraniu odpowiednich ustawień i po naciśnięciu przez lekarza pedału środek znieczulający jest podawany przez igłę w ściśle określonym, powolnym tempie. Dodatkową zaletą jest możliwość aplikowania leku w trakcie wkłuwania, co powoduje, że dolegliwości odczuwane przez pacjenta są naprawdę minimalne.
Systemami umożliwiającymi wykonanie zabiegu komputerowego znieczulenia zęba są np. Sleeperone, Quicksleeper, The Wand czy Calaject. Oczywiście w dalszym ciągu to lekarz decyduje o tym, w którym miejscu powinna być wkłuta igła i ile leku anestetycznego należy podać (w zależności od typu zabiegu, czasu jego trwania i miejsca, w którym jest on wykonywany).
Śródkostne komputerowe znieczulenie zęba
Znieczulenie śródkostne to skuteczna metoda podawania znieczulenia, które może po jednym wkłuciu obejmować nawet trzy sąsiadujące ze sobą zęby. Jej zaletą jest też korzystanie z bardzo cienkich igieł. Komputerowe urządzenie do znieczulenia śródkostnego wymaga specjalnej, obrotowej głowicy. Przy jej zastosowaniu igła wkręca się w tkanki jak wiertło, przenikając przez dziąsło i okostną do wnętrza kości żuchwy lub szczęki.
Dzięki ciągłemu dozowaniu leku znieczulającego sam proces nie jest bolesny. Pacjent odczuwa jedynie dotyk i przenoszącą się przez kość niewielką wibrację. Po wwierceniu się igły w pobliże wierzchołków korzeni zęba wychodzące z nich włókna nerwowe, mimo niewielkiej dawki środka anestetycznego, zostają szybko i skutecznie znieczulone. Podanie go do wnętrza kości zabezpiecza też pacjenta przed drętwieniem warg i języka na skutek rozchodzenia się leku w tkankach miękkich.
Jak wygląda leczenie kanałowe?
Bibliografia:
S.F. Malamed, Znieczulenie miejscowe w stomatologii, red. pol. L. Kryst, Wrocław 2012.
Calaject – komfortowe znieczulenie komputerowe, www.calaject.pl, dostęp 7 października 2019].
The Wand – ekspert skutecznych znieczuleń, www.wand.pl, [dostęp 7 października 2019].
Znieczulenie komputerowe SleeperOne5, www.sleeperone.com.pl, [dostęp 7 października 2019].