Ekstrakcja zatrzymanej ósemki nie jest łatwa. W większości przypadków konieczne jest przeprowadzenie zabiegu stomatologicznego w znieczuleniu miejscowym. Niestety u części osób złagodzenie dolegliwości bólowych może zapewnić jedynie usunięcie kłopotliwego trzonowca.
Zatrzymana ósemka – co to oznacza?
Zatrzymana ósemka jest zębem, który nie ma możliwości wyrżnięcia się pomimo tego, że tkwi w kości. Co prawda, część zęba jest widoczna w dziąśle, ale z powodu braku miejsca w łuku zębowym nie ma on możliwości wyjścia na zewnątrz. Mimo wszystko jest to ząb całkowicie rozwinięty pod względem anatomicznym, który po prostu jest mało widoczny.
Poza ósemkami mogą się zatrzymywać także inne zęby. Należą do nich kły, zęby przedtrzonowe dolne lub centralne przednie. Niektóre z nich mogą być zatrzymane częściowo. Korony takich zębów pokrywa błona śluzowa dziąsła lub wystają one z niego tylko w niewielkim fragmencie. Przyczyną zębów zatrzymanych jest brak miejsca w łuku zębowym. Inne powody, np. urazy, są bardzo rzadkie.
Zatrzymane ósemki – objawy, wskazania do usunięcia
O zatrzymanych ósemkach mówi się niemalże w samych negatywach, ponieważ ich pojawienie się świadczy o skłonnościach pacjenta do występowania zmian patologicznych w obrębie jamy ustnej. Według stomatologów ich usunięcie powinno być profilaktyczną koniecznością, ale zaleca się to bardzo rzadko. Nieusunięte ósemki mogą się przyczynić do powstawania stanów zapalnych, ropni, torbieli lub nawet próchnicy. Poza tym higiena jamy ustnej wokół tych zębów jest utrudniona, co sprzyja namnażaniu się bakterii.
Nieleczone zatrzymane ósemki mogą wpływać na inne zęby i powodować wady zgryzu. Jest to nie tylko problem estetyczny, ale i ortodontyczny. Prostowanie zębów za pomocą aparatu wymaga wielu wizyt u specjalisty. Leczenie jest też bardzo kosztowne. Wniosek jest więc taki, że usunięcie ósemki może być o wiele tańsze niż późniejsze leczenie. Zatrzymanie ósemki, które wynika z braku miejsca na jej wyrżnięcie, może powodować uszkodzenie pobliskich zębów i korzeni zębowych, czyli siódemek.
Osoba mająca zatrzymaną ósemkę na pewno poczuje jej obecność jeśli dojdzie do powstania stanu zapalnego, ponieważ dolegliwości bólowe nie są porównywalne z żadnym innym bólem. Jest on bardzo silny, wręcz rozrywający, a jedzenie staje się praktycznie niemożliwe. Niektóre osoby mające zatrzymane ósemki nie odczuwają żadnych przykrych dolegliwości.. Pomimo tego takie zęby i tak powinno się usunąć zanim dojdzie do rozwoju powikłań. Zaniedbania mogą prowadzić do bolesnych ubytków, tworzenia się kieszeni kostnych lub do stanu zapalnego dziąseł.
Polecamy: Chirurgiczne usuwanie ósemek – przebieg, rekonwalescencja i powikłania
Zobacz film i sprawdź jak prawidłowo dbać o zęby:
Usuwanie zatrzymanej ósemki
Zanim lekarz zdecyduje, że potrzebna jest ekstrakcja ósemki dolnej zatrzymanej lub górnej zatrzymanej, konieczne jest zrobienie zdjęcia zęba, który ma zostać usunięty. Do jego wykonania używa się ortopantomogramu. Jest to urządzenie podobne do rentgena, które prześwietla każdy ząb. Jeśli klisza okaże się niewystarczająca, pacjent może być skierowany na tomografię komputerową zębów, czyli na tzw. tomografię stożkową CBCT. Zdjęcia tomograficzne są bardzo dokładne. Dzięki nim można zaplanować cały zabieg ekstrakcji od początku do końca, zwłaszcza gdy ząb znajduje się w nietypowym położeniu.
Zabieg stomatologiczny polegający na dłutowaniu zęba przeprowadza się w sali zabiegowej. Pacjent otrzymuje znieczulenie miejscowe lub ogólne, w zależności od obciążeń zdrowotnych. Do dłutowania stosuje się wiertła, dzięki czemu czas zabiegu jest znacznie skrócony w porównaniu z operacją wykonywaną za pomocą dłuta. Trwa od kilkunastu do kilkudziesięciu minut. Po zabiegu zakłada się na dziąsło szwy, które powinny być ściągnięte po kilku dniach. Pacjent zazwyczaj otrzymuje antybiotyki, które mają zapobiec zakażeniu, i środki przeciwbólowe. Jeśli znieczulenie ustąpi, może pojawić się obrzęk, ból i niewielkie krwawienie. Jest to normalne zjawisko. Przez kilka następnych dni powinno się unikać twardego pożywienia.
Czasem bywa potrzebny bardziej inwazyjny zabieg chirurgiczny. Dzieje się tak w przypadku, gdy ząb jest nietypowo umiejscowiony, np. w gałęzi żuchwy lub zatoce szczękowej. Stosuje się wtedy chirurgiczne wycięcie dziąsła znad zęba.
Ekstrakcja zatrzymanej ósemki – powikłania
W przypadku ekstrakcji zatrzymanej ósemki powikłania są rzadkie, ale czasem występują. W wyniku obrzęku po zabiegu może pojawić się stan zapalny lub torbiele zębopochodne, które też trzeba usunąć. Podczas dłutowania może dojść do uszkodzenia nerwu zębodołowego, co skutkuje pojawieniem się u pacjenta mrowienia w okolicy podbródka i policzków. Niekiedy nerw jest uszkodzony tak mocno, że występuje całkowity brak czucia w tych miejscach.
Bibliografia:
- M. Dominiak, J. Zapała, T. Gedrange, Podstawy chirurgii stomatologicznej, wyd. 2, Wrocław 2013, s. 230–237.