Transseksualizm nie jest chorobą, lecz zaburzeniem na tle psychicznym. Transseksualizm nie jest również dewiacją seksualną i nie dotyczy życia erotycznego człowieka, a jedynie jego identyfikacji płciowej i związanych z nią ról społecznych. Nie należy zatem mylić tego problemu z kwestią orientacji seksualnej, która pozostaje wobec niego wtórna. Transseksualizmu nie należy też utożsamiać z transwestytyzmem, w którym upodobnianie się do osoby płci przeciwnej jest zachowaniem służącym osiągnięciu chwilowej satysfakcji emocjonalnej lub seksualnej i nie ma związku z pragnieniem trwałej zmiany płci.

Jak objawia się transseksualizm?

Transseksualista to mężczyzna uwięziony w ciele kobiety i odwrotnie – transseksualistka to kobieta urodzona w męskim ciele. Swojego problemu osoba transseksualna nie upatruje w umyśle, lecz właśnie w ciele. Pragnie ona mieć odmienną płeć i z aprobatą otoczenia pełnić przynależne jej role społeczne.

Przyczyny zaburzenia tożsamości płciowej nie zostały jak dotąd wyjaśnione. Nie udało się potwierdzić żadnej z wielu hipotez dotyczących roli czynników genetycznych, biologicznych, środowiskowych czy psychospołecznych. Wiadomo, że zachowania transseksualne zazwyczaj pojawiają się już w okresie wczesnego dzieciństwa (choć nie zawsze świadczą o problemie z identyfikacją płciową), więc mogą być wrodzone. Dziewczynki z uporem odmawiają noszenia sukienek, stosują męskie końcówki czasowników, próbują siusiać na stojąco, ukrywają rosnące piersi. Chłopcy natomiast najchętniej bawią się lalkami, wymyślają sobie żeńskie imiona, przebierają się w damskie ubrania i brzydzą się nocnych polucji.

W wieku dojrzewania u transseksualistów najczęściej pojawia się popęd seksualny skierowany na osoby o tej samej płci biologicznej, czego jednak nie należy mylić z orientacją homoseksualną (zasadnicza różnica pomiędzy homoseksualistą a transseksualistą polega na tym, że ten pierwszy akceptuje swoją płeć). Punktem odniesienia jest tu bowiem płeć psychiczna. W tym ujęciu większość transseksualistów jest heteroseksualna (wśród transseksualistów zdarzają się też przypadki homoseksualizmu).

Transseksualiści podejmują działania służące upodobnieniu się do pożądanej płci. W tym celu ukrywają widoczne cechy płciowe, ubierają i zachowują się zgodnie z psychicznym poczuciem płci. Często posługują się odpowiednim do niego imieniem, używają stosownych form gramatycznych. Niezależnie od efektu tych zabiegów należy pamiętać, że osoba transseksualna ma ugruntowany sposób myślenia i odczuwania właściwy dla swojej psychicznej płci, pragnie eksponować go otoczeniu i być odbierana zgodnie ze swoją tożsamością płciową.

Przeczytajcie także, dlaczego mężczyźni ukrywają swoją prawdziwą orientację seksualną:

Konsekwencje transseksualizmu

Transseksualizm wiąże się ze stałym dyskomfortem psychicznym wynikającym z posiadania określonych cech płciowych. Osoba transseksualna zwykle czuje odrazę do własnego ciała, zwłaszcza do narządów płciowych, co staje się przyczyną depresji, nerwic, samookaleczeń, a nawet prób samobójczych.

Transseksualiści często spotykają się z niezrozumieniem i brakiem akceptacji ze strony otoczenia, niekiedy wręcz wykluczeniem ze społeczności, w której funkcjonują. Bywają prześladowani, padają ofiarą uprzedzeń i nadużyć. Stres i trudności społeczne nakładają się więc na przeżycia wewnętrzne, pogłębiając problemy, z którymi zmaga się osoba o zaburzonej tożsamości płciowej.

Leczenie transseksualizmu – zmiana płci

Transseksualizm jest trwałym stanem psychicznym. Stosowane niegdyś sposoby leczenia seksuologicznego i psychiatrycznego, polegające na próbach zmiany tożsamości jednostki i dopasowaniu jej do płci biologicznej, nie dawały efektów. Jedyną skuteczną metodą jest postępowanie odwrotne, czyli dostosowanie ciała do doświadczanej psychicznie płci.

Procedura zmiany płci jest bardzo złożona i długotrwała. Obejmuje diagnostykę (badania psychologiczne, psychiatryczne, seksuologiczne, endokrynologiczne oraz inne, dotyczące ogólnego stanu zdrowia), dwu- lub trzyletni test „realnego życia”, terapię hormonalną i zabiegi chirurgiczne.

Transseksualista musi uzyskać od specjalistów orzeczenie, że jego pragnienie zmiany płci nie jest tymczasowe i nie zostało wywołane np. zaburzeniem psychicznym. Stan zdrowia osoby pragnącej zmienić płeć powinien pozwalać na przeprowadzenie inwazyjnych operacji. Test „realnego życia” służy sprawdzeniu się w pożądanej roli płciowej – transseksualista przez dwa lata funkcjonuje w społeczeństwie zgodnie ze swoją płcią psychiczną, pozostając w tym czasie pod opieką seksuologa i psychiatry. Hormonoterapia modyfikuje trzeciorzędowe cechy płciowe (leki hormonalne przyjmuje się dożywotnio). Chirurgia pozwala na wymodelowanie zewnętrznych narządów płciowych odpowiadających płci psychicznej transseksualisty. Jądra lub jajniki usuwa się. Dodatkowo wykonuje się operacje plastyczne mające na celu np. zmianę rysów twarzy.

Aby transseksualista mógł prawidłowo funkcjonować w społeczeństwie, dokonuje się także sądowej zmiany zapisu o rodzaju płci w akcie urodzenia.

Z badań nad jakością życia transseksualistów, którzy poddali się zmianie płci, wynika, że ulega ona poprawie w znacznej większości przypadków.