Swędzenie uszu często jest bagatelizowane. Może być ono wczesnym objawem infekcji, na przykład grzybiczej, która nieleczona potrafi doprowadzić do groźnych powikłań, łącznie z upośledzeniem słuchu.

Swędzenie uszu na zewnątrz – najczęstsze przyczyny i leczenie

Swędzenie uszu na zewnątrz najczęściej wywołują przyczyny związane z dolegliwościami skórnymi. Może do niego dojść na skutek podrażnienia skóry uszu przez:

• wystawienie na nadmierne promieniowanie słoneczne – oparzenia uszu są najczęstsze u osób z krótkimi włosami, dlatego należy pamiętać o smarowaniu ich maściami UV i noszeniu czapki przy długiej ekspozycji na słońce; w takim przypadku z pomocą przyjdą maści łagodzące oparzenia słoneczne, na przykład z alantoiną;

• wystawienie uszu na niekorzystne warunki atmosferyczne – nienoszenie czapki w złych warunkach pogodowych, takich jak mróz lub silny wiatr, może podrażnić skórę uszu, przesuszyć ją i tym samym doprowadzić do swędzenia; zaleca się wówczas natłuszczanie ich na przykład za pomocą tłustych maści czy maści z witaminami, które przyspieszają regenerację naskórka;

• alergia – najczęściej kontaktowa odmiana alergii, którą wywołują kosmetyki, środki do prania, materiał z którego wykonane są czapki lub pierze zawarte w poduszkach; konieczne jest wyeliminowanie alergenów;

• grzybica – zmiany grzybicze mogą się również rozwinąć na zewnętrznej stronie ucha, powinien zdiagnozować je lekarz, który przepisze odpowiednie maści;

• choroby skóry – swędząca i łuszcząca się skóra na uszach może pojawić się na przykład w przebiegu łuszczycy.

Swędzenie uszu w środku – jak dbać o uszy, aby go uniknąć?

Swędzenie uszu w środku może być spowodowane zaniedbaniami higienicznymi. Aby mu zapobiec, należy dbać o nie w odpowiedni sposób. Zaleca się regularne oczyszczanie ich z wydzieliny przy użyciu specjalnych preparatów. Obecnie rezygnuje się z usuwania wydzieliny za pomocą patyczków kosmetycznych, gdyż może to doprowadzić do podrażnień ucha zewnętrznego, a nawet uszkodzenia błony śluzowej. Często też zamiast wyciągnąć nagromadzoną wydzielinę, wpycha się ją do środka, nieumiejętnie używając patyczków.

Istotna jest także ochrona ucha przed szkodliwym działaniem niektórych czynników, na przykład poprzez zakładanie czapki w trakcie zimnych i wietrznych dni, po wyjściu z basenu czy w trakcie zapaleń górnych dróg oddechowych.

Swędzenie uszu wewnątrz – alergia

Alergia może się objawić nie tylko swędzeniem widocznych części uszu, ale również wewnątrz. Najczęstsze przyczyny alergii występującej wewnątrz uszu to:

• kosmetyki mające styczność z uszami – szampony, żele do kąpieli lub kremy,

• niektóre płyny do czyszczenia uszu,

• krople do uszu,

• noszone przedmioty – kolczyki, słuchawki do uszu,

• pierze w poduszkach,

• wełna.

Niekiedy swędzenie ucha wewnątrz może towarzyszyć reakcji alergicznej w obrębie układu oddechowego.

Swędzenie uszu w środku przy przeziębieniu

Swędzenie uszu w środku często pojawia się też przy przeziębieniu. Czasami związane jest tylko z podrażnieniem ucha zewnętrznego, ale może być pierwszy objawem zapalenia ucha wewnętrznego, dlatego warto skonsultować to z lekarzem. Dolegliwość ta potrafi być bardzo bolesna i prowadzić do powikłań, takich jak perforacja błony bębenkowej czy uszkodzenia słuchu.

Swędzenie uszu w środku – inne przyczyny

Swędzenie uszu w środku może mieć także inne przyczyny. Jedną z najczęstszych jest zapalenie ucha zewnętrznego. Tak zwane ucho pływaka występuje u osób często kąpiących się w morzach i jeziorach, w wyniku czego do uszu wlewa się woda, wywołując ich nadmierną wilgotność. Dodatkowo mogą się w niej znajdować patogeny wywołujące stan zapalny.

Zapalenie ucha zewnętrznego może być też wywołane przez urazy, na przykład nieprawidłowe czyszczenie ucha czy uderzenia oraz przez nieprawidłowe funkcjonowanie gruczołów łojowych.

Częstą przyczyną swędzenia wewnątrz ucha są choroby grzybicze. Do zachorowania na nie dochodzi często w wyniku zbyt długiej lub intensywnej antybiotykoterapii. Nieleczona grzybica prowadzi do poważnych konsekwencji, ponieważ się rozprzestrzenia i może doprowadzić do ubytków słuchu. Jej objawami są najczęściej: ból, swędzenie i łuszczenie się skóry. W celu skutecznego leczenia wykonuje się mykogram, a następnie podaje leki najskuteczniej działające na dany rodzaj grzyba.

Jeżeli swędzeniu w uchu towarzyszy jego ból, pieczenie i podniesiona temperatura, należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza, gdyż prawdopodobnie rozpoczyna się zapalenie ucha wewnętrznego. Jest to dolegliwość często pojawiająca się u dzieci, nie tylko wiążąca się z groźnymi powikłaniami, ale również wyjątkowo bolesna. W takim wypadku stosuje się antybiotykoterapię, która najczęściej szybko przynosi poprawę.