Niektórzy ludzie nie zwracają uwagi na swoje strzelające stawy, podczas gdy inni nadmiernie się nimi martwią. Należy jednak zachować zdrowy rozsądek – nie wpadać w panikę, ale też nie bagatelizować problemu i udać się do lekarza, żeby go zdiagnozować.

Strzelające stawy – jakie mogą mieć przyczyny?

Niemal każdemu zdarza się, że słyszy trzask podczas poruszania stawami. Najczęściej przypadłość ta dotyczy barków, kolan i palców. Strzelanie stawów najczęściej pojawia się rano lub po okresie dłuższego bezruchu. Zazwyczaj "przypadłość" ma charakter fizjologiczny i nie świadczy o żadnej dolegliwości – torebka stawowa rozciąga się, a w wypełniającej ją mazi powstają pęcherzyki powietrza (a konkretnie azotu), które podczas ruchu ulegają zapadnięciu, a to wywołuje charakterystyczny dźwięk. Niektóre osoby mają też specyficzną budowę anatomiczną, z większymi przestrzeniami w stawach, co sprzyja powstawaniu trzasków i nie świadczy o żadnych nieprawidłowościach. U kogo stawy strzelają najczęściej?

Strzyka praktycznie u każdego. Nie ma znaczenia czy jest to dziecko, osoba w sile wieku czy osoba starsza - mówi Tomasz Jurkiewicz, fizjoterapeuta, osteopata.

Strzelające stawy mogą być także jednym z pierwszych symptomów, że dzieje się z nimi coś niedobrego, jak na przykład:

• niedobory mikroelementów – maź stawowa potrzebuje odpowiedniej ilości wody, dlatego nieprawidłowa podaż płynów może sprawiać, że stawy zaczną strzelać; równie ważne są wapń, witamina C, nienasycone kwasy tłuszczowe i witaminy z grupy B;
  
• stany zapalne stawów – mogą zachodzić na skutek niedoborów mazi, urazów, nadwyrężenia stawów, chorób zwyrodnieniowych czy autoimmunologicznych;
  
• zmiany degeneracyjne w stawach – rozmiękanie chrząstki stawowej, które stopniowo prowadzi do zmniejszania się jej powierzchni i włóknienia.
  

Strzelające stawy - kiedy są sygnałem choroby

Strzykanie stawów do pewnego stopnia wynika z naszej budowy anatomicznej i nie powinno stanowić powodu do niepokoju. Nie jest to jednak reguła.

Jeśli strzykaniu towarzyszy ból, pojawia się obrzęk lub gorączka, to konsultacja ze specjalistą jest konieczna - dodaje.

Ponadto niepokojące może być, gdy strzelanie dotyczy tylko jednego stawu.

Strzelające stawy kolanowe najczęściej są przyczyną rozmiękania chrząstki kolanowej, do czego może dojść na skutek urazów, przeciążeń, wadliwego ukształtowania powierzchni stawowych, ale także nieprawidłowej postawy ciała czy płaskostopia.

W kolanie najczęściej pojawia się chrzęszczenie, czyli tzw. krepitacja. Jeśli czujemy, że w stawie coś grzechocze być może doszło do degeneracji chrząstki stawowej. Mimo że jest to naturalny proces, który towarzyszy starzeniu się organizmu, to w sytuacji, gdy chrzęszczenie jest bardzo silne warto skonsultować się lekarzem. Specjalista będzie mógł spowolnić trochę ten proces - mówi specjalista. 

Strzelające stawy barkowe mogą być związane z nieprawidłowym napięciem mięśni w obrębie stawu ramieniowo-łopatkowego, w wyniku czego występują nieprawidłowości w przemieszczaniu się głowy kości ramiennej. Mogą również świadczyć o jego rozpoczynającej się degeneracji.

Strzelające stawy w stopach są często związane z ich budową anatomiczną, jeżeli jednak problem zaczął się po urazie, należy jak najszybciej skontaktować się z ortopedą.

Jak leczyć strzelające stawy?

Aby dobrze leczyć strzelające stawy, należy rozpocząć od dobrej diagnostyki. W wielu przypadkach wystarczy wprowadzenie odpowiedniej diety lub suplementacja niedoborów. W innych konieczna jest rehabilitacja i fizjoterapia, między innymi:

• masaże,
  
• krioterapia,
  
• elektrostymulacja,
  
• magnetoterapia,
  
• terapia falami dźwiękowymi.
  

Często przydatne okazują się też ćwiczenia zaplanowane przez rehabilitanta, które wzmacniając prawidłowo mięśnie, przyczyniają się do odciążenia stawów. Nierzadko potrzebne są też okresy wypoczynku, jeżeli problem strzelających stawów pojawił się na skutek ich przeciążenia.

Dlaczego stawy strzelają? Dowiesz się tego z filmu:

Czy dieta ma wpływ na strzelające stawy?

Strzelające stawy mogą przestać być problemem po zastosowaniu odpowiedniej diety. Powinna być ona zdrowa, zróżnicowana i bogata w składniki odżywcze. Przede wszystkim należy zadbać o przyjmowanie:

• wapnia – jego niedobory mogą dawać o sobie znać w postaci strzelających stawów czy zmian zwyrodnieniowych wewnątrz nich; jego najbogatsze źródła to nabiał, ryby wędzone, brokuły, migdały i sezam;
  
• magnezu – obecny jest w dużych ilościach w orzechach i pestkach, kakao, płatkach owsianych, bananach i grochu;
  
• witaminy D – reguluje homeostazę wapnia w organizmie; powinna być suplementowana w okresie od października do maja w naszej strefie klimatycznej;
  
• witaminy C – wspiera produkcję kolagenu; jej najlepszymi źródłami są świeże owoce i warzywa, szczególnie kiszona kapusta, papryka, natka pietruszki, porzeczki i cytrusy;
  
• kwasów omega-3 – działają przeciwzapalnie i są budulcem mazi stawowej; znajdują się w rybach morskich, tranie oraz niektórych olejach roślinnych (olej lniany, olej z wiesiołka).
  

Strzelające stawy u niemowlaka i starszego dziecka

Niektórym dzieciom strzelające stawy towarzyszą od urodzenia. Jest to związane z tak zwaną wiotkością łącznotkankową, która prawdopodobnie samoistnie zniknie, kiedy włókna kolagenowe staną się sztywniejsze. Warto jednak udać się z dzieckiem do lekarza ortopedy, aby wykluczyć nieprawidłową budowę torebek stawowych.

U młodzieży strzelające stawy, a nawet towarzyszące temu bóle, bywają związane z okresem szybkiego wzrostu. Po wykluczeniu innych przyczyn zalecany jest odpoczynek, wzmacnianie mięśni i nieprzeciążanie stawów. Często pomocne okazuje się być podawanie glukozaminy.

Bibliografia:

1. Trzeszczenie w stawie ramiennym. Skąd się bierze i jak mu zapobiec?