Rzucawka, określana inaczej stanem rzucawkowych lub eklampsją, może wystąpić u kobiety ciężarnej po 20. tygodniu ciąży czy nawet w połogu, czyli po porodzie. Charakteryzuje się drgawkami mogącymi prowadzić do śpiączki. Przyczyną jest po prostu ciąża. Rzucawka powstaje na podłożu nadciśnienia tętniczego i charakteryzuje się współistniejącym białkomoczem. Okazuje się jednak, że nie zawsze obraz kliniczny jest jasny. Opisuje się bowiem przypadki rzucawki już na wcześniejszych etapach ciąży, jak również przypadki, kiedy ciśnienie tętnicze wcale nie było aż tak wysokie. Głównym elementem rzucawki jest niewłaściwa reakcja naczyń krwionośnych, zwłaszcza mózgowych, co doprowadzić może do obrzęku mózgu. Tylko zakończenie ciąży pozwala na zlikwidowanie objawów klinicznych.
Rzucawka ciążowa – co to jest?
Rzucawka polega na wystąpieniu drgawek. Pojawia się najczęściej na tle stanu przedrzucawkowego czy też nadciśnienia tętniczego przewlekłego, choć zdarzają się przypadki, kiedy rzucawka nie ma wyraźnego związku z nadciśnieniem. Rzucawka występuje po 20. tygodniu ciąży, jak również w pierwszych dwóch dobach po porodzie. Kobieta odczuwa bóle głowy, ma zaburzenia widzenia, mroczki. Następnie pojawiają się drgawki i kobieta traci przytomność. Wykonanie tomografii komputerowej mózgu pozwala na uwidocznienie zmian obrzękowych w płatach potylicznych i rozsianych zmian niedokrwienno-krwotocznych. Statystycznie rzucawka częściej występuje u kobiet ciężarnych po 35. roku życia, jak również u bardzo młodych kobiet, jeszcze niepełnoletnich. Ponadto rzucawka może rozwinąć się przed 20. tygodniem ciąży, choć wtedy częściej ma związek z zespołem antyfosfolipidowym bądź zaśniadem groniastym.
Rzucawka – objawy
Rzucawka polega na pojawieniu się drgawek toniczno-klonicznych i/lub śpiączki u pacjentek ze stanem przedrzucawkowym, czyli u których występują następujące objawy:
- ciśnienie tętnicze krwi przekraczające 160 (skurczowe) i 110 (rozkurczowe),
- obecność co najmniej 2 g białka w moczu, czyli białkomocz,
- wydalenie mniej niż 400 ml moczu w ciągu doby,
- zaburzenia ośrodkowego układu nerwowego,
- zawroty głowy,
- zaburzenia widzenia,
- zaburzenia świadomości,
- sinica,
- wzrost stężenia kreatyniny,
- bóle nadbrzusza,
- nudności i wymioty,
- zahamowanie wewnątrzmacicznego wzrostu płodu,
- małopłytkowość.
Jakie badania powinna wykonywać każda kobieta w ciąży? Dowiesz się tego z filmu:
Rzucawka ciążowa – leczenie
W przypadku wystąpienia rzucawki stosuje się siarczan magnezu (MgSO4), który ma za zadanie uspokoić napad drgawek i zapobiegać ich ponownemu pojawieniu się. Podaje się 4–6 g dożylnie przez 20 minut, a dalej 1–2 g na godzinę przez co najmniej 24 godziny. Czasami magnez okazuje się nieskuteczny i konieczne jest zażycie diazepamu (relanium) czy tiopentalu. Lekami stosowanymi celem obniżenia ciśnienia tętniczego są labetalol, dihydralazyna bądź nifedypina. W przypadku rozwijającego się obrzęku płuc niezbędne jest włączenie leków moczopędnych. Płód musi być stale obserwowany. W razie zagrożenia, konieczne jest zakończenie ciąży. Najczęściej wykonuje się cięcie cesarskie.