Przewlekłe zapalenie zatok to schorzenie dotykające aż 15% Polaków, które w odróżnieniu od ostrego zapalenia zatok, trwa powyżej 12 tygodni. Jest to stan, którego nie warto bagatelizować, gdyż nieleczony może mieć wiele powikłań. Jest wtedy o wiele trudniejszy do wyleczenia i najczęściej wymaga również hospitalizacji.
Przewlekłe zapalenie zatok – objawy
Objawy przewlekłego zapalenia zatok są uciążliwe i wywołują dyskomfort. Należą do nich m.in. ból głowy – rozpierający, promieniujący do czubka głowy, nasilający się przy pochylaniu i rano. Ponadto występuje także ropny bądź wodnisty katar, a także zatkany nos i problemy z odczuwaniem smaku oraz węchem i słuchem. Osoby borykające się z przewlekłym zapaleniem zatok odczuwają także ściekanie wydzieliny po tylnej ścianie gardła, które często przeradza się w kaszel i chrząkanie. Jeśli dotyczy ono zatok szczękowych, to osoba chora zmaga się też z bólem szczęki, a jeśli zainfekowane są zatoki sitowe, może pojawić się obrzęk powiek. Objawy przewlekłego zapalenia zatok mogą być również związane ze stanami gorączkowymi i gorączką, a także ogólnym złym samopoczuciem. Niektóre osoby podczas tego stanu będą cierpiały na bezsenność, inne z kolei podczas snu będą chrapać, oddychać ustami lub cierpieć na bezdechy. Jeśli choroba dotyczy dzieci, to mogą również występować krwawienia z nosa.
Jak leczyć przewlekłe zapalenie zatok?
Aby odpowiedzieć na pytanie, jak leczyć przewlekłe zapalenie zatok, należy przede wszystkim ustalić przyczynę powstawania tego stanu. Najważniejsze jest znalezienie przyczyny występowania zapalenia, np. znalezienie polipa, którego trzeba usunąć. Ponadto przed rozpoczęciem leczenia specjalista zleca badania diagnostyczne. Dopiero później wdrożone zostanie leczenie (min. 4-tygodniowe), które umożliwia uporanie się z objawami i pozbycie się stanu zapalnego. Jeśli jednak przewlekłe zapalenie zatok powraca, należy również rozważyć chirurgiczne leczenie. Można skorzystać np. z mikrochirurgii wewnątrznosowej lub metody endoskopowej. Polegają one na usunięciu zainfekowanych tkanek, co skutkuje udrożnieniem połączenia między zatoką a jamą nosową. Metody te są w pełni bezpieczne i mogą spowodować tylko minimalne uszkodzenie i powikłania.
Sposoby na przewlekłe zapalenie zatok u dzieci
Przewlekłe zapalenie zatok u dzieci stwierdza się, gdy występuje ono przez ponad 12 tygodni. Z reguły ma wtedy średnio nasilone objawy. Jego leczenie polega głównie na wykorzystaniu terapii opartej na sterydach. Kuracja stosowana jest u dzieci niezależnie od tego, czy objawy jeszcze występują, i może trwać nawet 2–3 miesiące. Jeśli jednak przyczyną zapalenia są bakterie, to specjalista zastosuje terapię antybiotykową, która będzie trwała krócej, bo ok. 1 miesiąca. Jeśli stan zapalny utrzymuje się przez kilka tygodni, może zostać zlecona punkcja. Jest to zabieg polegający na przebiciu igłą zatoki w nosie, wstrzyknięciu soli fizjologicznej i tym samym wypłukanie znajdującej się w niej ropy. Czasami leczenie przewlekłego zapalenia zatok u dzieci jest związane z diagnostyką w kierunku testów alergicznych. Jeśli żaden z powyższych sposobów nie pomaga, to konieczny jest zabieg operacyjny. Można go także wykonać wtedy, gdy okaże się, że przyczyną przewlekłych zapaleń jest nieodpowiednia budowa anatomiczna, która wymaga korekty. W leczeniu ważne jest również zwiększenie odporności organizmu i tym samym zmniejszenie ryzyka infekcji bakteryjnej, która może wywołać zapalenie. U dzieci stosowane są także szczepienia przeciw grypie i innym zakażeniom bakteryjnym.
Przewlekłe zapalenie zatok – powikłania
Objawy przewlekłego zapalenia zatok nierzadko są bagatelizowane. Symptomy trwające wiele tygodni i nieskonsultowane z lekarzem mogą okazać się groźne dla zdrowia. Powikłania przewlekłego zapalenia zatok mogą przyczynić się do rozprzestrzeniania się choroby na pobliskie naczynia krwionośne lub chłonne. Najczęstszym skutkiem zaniedbania są powikłania oczodołowe, które przyczyniają się do zapalenia nerwów, a później struktur wewnątrzczaszkowych. Gdy do nich dojdzie, może pojawić się obrzęk powiek, spojówek, pogorszenie widzenia, a także ból podczas patrzenia. Jeśli zapalenie dotyczy zatok czołowych bądź klinowych, to powikłania związane są z ropniem mózgu, zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych lub zakrzepowym zapaleniem zatok żylnych opony twardej. Występują wtedy bardzo silne bóle głowy, światłowstręt, wymioty i wysoka gorączka. Powyższe objawy wymagają interwencji lekarskiej. Powikłania przewlekłego zapalenia zatok są trudniejsze w leczeniu i nierzadko wymagają pobytu w szpitalu.
Bibliografia:
1. Piotr Wardas, Jarosław Markowski, Agnieszka Piotrowska-Seweryn „Przegląd aktualnych wytycznych w zakresie diagnostyki i leczenia zapaleń zatok przynosowych z praktycznym komentarzem”
2. Anna Wachnicka-Bąk, Agnieszka Lipińska-Opałka, Agata Będzichowska, Bolesław Kalicki, Anna Jung „Zapalenie błony śluzowej nosa i zatok przynosowych – jedno z najczęstszych zakażeń górnych dróg oddechowych”