Przewlekłe lub ostre zapalenie jelita grubego - jakie są objawy i jak je leczyć?

Fot: pixdesign123 / stock.adobe.com

Zapalenie jelita grubego może być przewlekłe, ostre lub przebiegać w utajeniu. Wywołuje je wiele przyczyn, ale w ostatnich latach obserwuje się wzrost liczby osób cierpiących na dolegliwości jelitowe. Podczas gdy części z nich tylko uprzykrzają życie, mogą stanowić poważne zagrożenie dla innych.

Stan jelit wpływa na kondycję całego organizmu - samopoczucie psychiczne, odporność, dobre odżywienie. Dlatego zapalenie jelita grubego może drastycznie obniżyć jakość życia chorującej na nie osoby.

Co to jest zapalenie jelita grubego i jakie ma objawy?

O zapaleniu jelita grubego mówi się, gdy dojdzie do zapalenia błony śluzowej jelita grubego lub jej owrzodzeń. Nieswoiste zapalenie jelit jest najczęściej przewlekłe, okresowo ostre i w najlepszym razie przechodzi w stan remisji po podjęciu wieloletniego leczenia. Bakteryjne zapalenie jelita grubego można natomiast całkowicie wyleczyć.

Objawami świadczącymi o tym, że doszło do zapalenia jelita grubego są:

  • silne bóle brzucha,
  • biegunki,
  • zaparcia,
  • krwawienia z odbytu bądź krew w kale,
  • utrata masy ciała,
  • odwodnienie,
  • osłabienie,
  • nieuzasadniona gorączka.

Zobacz także: Choroby jelit - objawy i przyczyny

Nieswoiste zapalenie jelita grubego

to grupa chorób śluzówki jelit wywołujących przewlekłe stany zapalne. Czynniki ich powstawania są nie do końca poznane, jednak przypuszcza się, że wynikają one z połączenia uwarunkowań genetycznych, środowiskowych i nadmiernej aktywności układu immunologicznego

Najczęstszymi chorobami wywołującymi nieswoiste zapalenie jelita grubego są wrzodziejące zapalenie jelita grubego oraz choroba Leśniowskiego-Crohna, choć ta drugą może rozwijać się w obrębie całego układu pokarmowego.

Wrzodziejące zapalenie jelita grubego dotyka błony śluzowej odbytnicy, a czasem także okrężnicy i może prowadzić do powstawania krwawiących owrzodzeń. Zmiany w błonie śluzowej zaczynają się w odbytnicy i w nieprzerwany sposób ciągną w górę jelita. Wywołują bóle brzucha i krwiste biegunki, co może prowadzić do osłabienia organizmu i spadku masy ciała. W większość przypadków leczenie farmakologiczne prowadzi do remisji choroby, należy jednak unikać stresów i stosować zaleconą przez lekarza dietę.

Zobacz także: Rzekomobłoniaste zapalenie jelit

Choroba Leśniowskiego-Crohna

to przewlekłe zapalenie jelita grubego, które najczęściej prowadzi do zmian martwiczych i powstawania przetok, przez co wymaga leczenia chirurgicznego. W odróżnieniu od wrzodziejącego zapalenia jelita grubego, zmiany mogą występować wyspowo w obrębie całego układu pokarmowego.

Mikroskopowe zapalenie jelita grubego - kolagenowe i limfocytowe

Mikroskopowe zapalenie jelita grubego także jest przewlekłe, jednak o wiele mniej groźne od wcześniej opisanych chorób. Występuje najczęściej u osób starszych i jest przyczyną przewlekłych biegunek. 

Jego cechą charakterystyczną jest to, że zmiany w błonie śluzowej są bardzo drobne, przez co nie widać ich podczas kolonoskopii. Może ono objawić się jako kolagenowe zapalenie jelita grubego (z pogrubioną podnabłonkową warstwą kolagenu) lub limfocytowe zapalenie jelita grubego (ze zwiększoną liczbą limfocytów śródnabłonkowych). Leczenie jest głównie objawowe i polega na wyeliminowaniu potencjalnych czynników wywołujących zapalenie (często są to leki). Tylko w cięższych przypadkach stosuje się leczenie farmakologiczne, a jeszcze rzadziej zabiegi chirurgiczne.

Niedokrwienne zapalenie jelita grubego

Niedokrwienne zapalenie jelita grubego jest spowodowane ograniczonym dopływem krwi do ścian jelita, na ogół na skutek zwężenia tętnic, co najczęściej występuje u osób chorujących na miażdżycę, zakrzepicę lub pojawia się na skutek operacji.Jeśli zwężenie nie jest istotne i ból nie jest ostry, ustępuje samoistnie i wymaga tylko leczenia podtrzymującego (podawanie płynów, leki przeciwbólowe). Czasem konieczny jest zabieg chirurgiczny polegający na usunięciu fragmentu jelita, jeśli dojdzie do martwicy niedokrwionego fragmentu jelita.

Zapalenie uchyłków jelita

Uchyłki to drobne, workowate uwypuklenia poza obręb jelita powszechnie występujące w jelitach. Ich obecność jest często niezauważalna, ale silne i kolkowe bóle brzucha, szczególnie po lewej stronie, mogą świadczyć o zapaleniu uchyłków. Aby uchronić się przed ich powstawaniem, należy włączyć do swojej diety dużą ilość błonnika.

Zobacz także: Jak leczyć uchyłki jelita grubego

Bakteryjne zapalenie jelita grubego

Bakteryjne zapalenie jelita grubego wywoływane jest przez różne szczepy bakterii chorobotwórczych, na przykład salmonellę. Czasem występuje na skutek antybiotykoterapii, która wyjaławia jelito z fizjologicznej flory bakteryjnej. Nawet jeśli stan zapalny jest ostry, najczęściej szybko ustępuje - samoistnie lub z pomocą farmakologii. Objawia się bólem brzucha i biegunką.

Zobacz film: Jak zbudowany jest układ pokarmowy. Źródło: 36,6

Zapalenie jelita grubego - dieta i leczenie ziołami

Jak we wszystkich stanach zapalnych układu pokarmowego, także i w tym przypadku bardzo ważna jest dieta, która powinna składać się z produktów:

  • naturalnych,
  • niskoprzetworzonych,
  • o niskiej zawartości tłuszczu i błonnika,
  • przetworzonych owoców i warzyw (soków, przecierów, kisieli czy gotowanych).

Należy także unikać alergenów, mleka, tłuszczu, roślin strączkowych, alkoholu, kawy i mocnej herbaty oraz cukru i miodu.

Najczęściej stosowane zioła wspomagające leczenie zapalenia jelita grubego to rumianek, nagietek, owoc borówki, siemię lniane, lukrecja, kurkuma, trawa pszeniczna oraz boswellia. Warto też zażywać probiotyki oraz Omega-3.

Zobacz także: Zespół jelita drażliwego

Data aktualizacji: 07.12.2018,
Opublikowano: 14.09.2017 r.

Komentarze (2)

Trwa dodawanie...
Komentarz dodany!
Komentarz nie mógł zostać dodany

Redakcja serwisu 15.10.2018r.

Proszę przeczytać artykuł uważniej. Fragment o spożyciu błonnika wyraźnie odnosi się do PROFILAKTYKI, CZYLI ZAPOBIEGANIA powstawania choroby uchyłkowej jelit, natomiast fragment o diecie ubogiej w błonnik odnosi się do zapalenia jelita grubego. Wobec tego nie ma żadnych sprzeczności w tekście. Ponadto pragnę zauważyć, że jest to tekst informacyjny, mający nakreślić problem, natomiast nie może stanowić podstawy dla prowadzenia terapii czy układania diety. Do tego konieczna jest konsultacja z lekarzem oraz dietetykiem.

help 16.09.2018r.

Cytuję z powyższego tekstu n.t. zapalenie jelita:
"należy włączyć do swojej diety dużą ilość błonnika."
Dalej:
"Jak we wszystkich stanach zapalnych układu pokarmowego, także i w tym przypadku bardzo ważna jest dieta, która powinna składać się z produktów: produktów:
naturalnych,
niskoprzetworzonych,
o niskiej zawartości tłuszczu i błonnika,
"
No cóż, liczą się reklamy, natomiast fachowość tekstu nieważna.
O to niech się ludzie martwią sami.
Ważne by była kasa z reklam; by serwis - choć niekompetentny i wprowadzający w błąd
szukających tu pomocy, porady ludzi - zarabiał.

Zobacz wszystkie 2 komentarzy
Co to jest SIBO? Objawy, przyczyny i leczenie SIBO

SIBO, funkcjonujący w nomenklaturze medycznej także jako zespół przerostu bakteryjnego jelita cienkiego, charakteryzuje wzrostem liczby niepatogennych bakterii powyżej 105 CFU w 1 mililitrze treści jelitowej z początkowego odcinka jelita cienkiego. SIBO – ta choroba może dawać mylne objawy. 

Czytaj więcej
Rak jelita grubego – co zrobić, aby na niego nie zachorować?

Z powodu raka jelita grubego każdego dnia umierają 33 osoby. Tym samym zajmuje on trzecie miejsce wśród najbardziej śmiertelnych nowotworów. Ale choroby można uniknąć. Wystarczy zmienić dietę i regularnie wykonywać kolonoskopię. Co jeszcze warto wiedzieć o raku jelita grubego i co zrobić, aby uniknąć choroby - wyjaśnia prof. Marek Bębenek, chirurg, onkolog, specjalista programu 36,6°C.

Czytaj więcej
Czy COVID-19 zwiększa ryzyko rozwoju półpaśca i chorób jelitowo- żołądkowych? Naukowcy mają nowe ustalenia

COVID-19 może wywoływać u pacjentów szereg powikłań. U osób, które przechodziły infekcję, pojawiają się problemy z układem krążenia, oddechowych, czy neurologicznym. Najnowsze badania pokazują, że zakażenie koronawirusem może zaburzać pracę układu pokarmowego, a także przyczynić się do rozwoju półpaśca. 

Czytaj więcej
Czy chrzan jest zdrowy? Właściwości lecznicze korzenia i liści chrzanu

Chrzan pospolity ma wiele prozdrowotnych właściwości. Jest stosowany m.in. podczas przeziębienia i grypy, w chorobach reumatologicznych, nowotworowych i układu trawienia. Jest wykorzystywany także w kuchni i kosmetyce. Można go spotkać zarówno jako roślinę dziko rosnącą, jak również uprawną – w Polsce, Europie i Azji

Czytaj więcej
Jak wyglądają wrzody odbytu? Leczenie domowe i specjalistyczne

Wrzody odbytu to rzadka choroba, która dotyczy głównie osób młodych. Objawy mogą początkowo przypominać hemoroidy. Jednak w wielu przypadkach schorzenie przebiega bez żadnych dolegliwości. Wrzody odbytu zawsze wymagają konsultacji lekarskiej i wdrożenia odpowiedniego leczenia.

Czytaj więcej
Operacja przepukliny pępkowej. Na czym polega i jak wygląda rekonwalescencja?

Uwypuklenie się zawartości jamy brzusznej przez naturalny otwór ciała, jakim jest pępek, to przepuklina pępkowa. Operację wykonuje się u dzieci w przypadku dużych zmian, które nie ulegają samoistnemu cofnięciu, oraz u dorosłych.

Czytaj więcej
Ból brzucha u dzieci – co jest jego przyczyną i jak sobie z nim radzić?

Bóle brzucha należą do najczęstszych dolegliwości pediatrycznych. Mogą być spowodowane nadwrażliwością pokarmową, czynnikami psychogennymi, zapaleniem wyrostka robaczkowego, alergią bądź być symptomami wielu przewlekłych chorób.

Czytaj więcej
Przetoka okołoodbytnicza – przyczyny, objawy, leczenie i możliwe powikłania po operacji

Przetoka okołoodbytnicza to patologiczny, wąski, niegojący się kanał, który łączy powierzchnię skóry w okolicy odbytu ze światłem kanału odbytu lub odbytnicy. Istnieje wiele możliwych przyczyn jej powstawania, a najczęstsza to stan zapalny gruczołów okołoodbytowych.

Czytaj więcej
Konsekwencje obecności zrostów na jelitach – przyczyny i leczenie

Zrosty na jelitach (zrosty pooperacyjne) są nieprawidłowymi wytworami łączącymi tkanki oraz narządy. To jedne z najczęstszych powikłań zabiegów przeprowadzanych na jamie brzusznej oraz miednicy. Szacuje się, że mogą powstawać nawet u 90% pacjentów.

Czytaj więcej
Na czym polega operacja Hartmanna? Wskazania do zabiegu

Operacja Hartmanna to zabieg polegający na usunięciu zmian chorobowych z częścią jelita grubego oraz na zamknięciu kikuta odbytnicy i wyłonieniu stomii. Wskazania do zabiegu obejmują powikłania raka jelita grubego, a także choroby uchyłkowej esicy.

Czytaj więcej