Sangwinik, choleryk, flegmatyk, melancholik to określenia typów osobowości, którymi po raz pierwszy posłużył się Hipokrates – żyjący na przełomie V i IV w. p.n.e. grecki lekarz, uznawany za ojca medycyny. W oparciu o wieloletnie obserwacje swoich pacjentów stworzył on typologię, która stała się inspiracją dla wielu późniejszych badaczy ludzkich charakterów. Podstawowe założenia jego teorii funkcjonują w psychologii do dziś. Ukute przez Hipokratesa terminy odnoszą się do temperamentu – zespołu pierwotnych cech osobowości (wrodzonych lub wykształconych we wczesnym dzieciństwie), które determinują emocjonalność jednostki, jej sposób bycia, styl rozwiązywania problemów czy nawiązywania kontaktów z ludźmi.

Cechy melancholika

Melancholik to osoba, która może uchodzić za niezwykle spokojną, opanowaną, pełną dystansu do otaczającego ją świata, ponieważ rzadko okazuje emocje. Za jej introwertyzmem kryje się jednak głębia przemyśleń i silnych uczuć. Spośród wszystkich typów temperamentu ten cechuje się największą wrażliwością. W połączeniu z idealizmem i potrzebą refleksji czyni ona melancholika skłonnym do depresji i pesymizmu. Jego wyobrażenia i oczekiwania często bowiem zderzają się z prozą rzeczywistości.

Wrażliwość melancholika ma swoje złe i dobre strony. Osobie takiej często towarzyszy lęk o los własny i bliskich osób. Łatwo ją zranić, zwłaszcza w obliczu właściwego jej braku wiary w siebie. Niejednoznaczne sytuacje melancholik zwykle interpretuje na swoją niekorzyść. Niepewność utrudnia mu podejmowanie decyzji oraz nowych wyzwań. Jednocześnie jednak melancholik, dzięki swej wrażliwości, ma wyjątkową zdolność obserwacji, wyobraźnię, empatię, poczucie estetyki. Osoby o takim temperamencie zwykle mają analityczny umysł i zdolności artystyczne, budują głębokie relacje z ludźmi.

Melancholik jest perfekcjonistą. Stawia wysokie wymagania zarówno sobie, jak i swojemu otoczeniu. Jego staranność niekiedy graniczy z pedantyzmem – zarówno na etapie czynienia planów, jak i ich realizacji. Melancholik negatywnie reaguje na stres, nagłe zmiany. Najbardziej efektywnie działa w pojedynkę, z całkowitą kontrolą i odpowiedzialnością za to, co robi. Nie jest też duszą towarzystwa i źle czuje się w centrum uwagi. Nie lubi tłumów, hałasu, płytkich rozmów. Wrażliwość i umiejętność obserwacji czynią go jednak dobrym słuchaczem, osobą taktowną, uczynną, więc zwykle nie brakuje mu przyjaciół.

Melancholik w pracy

Melancholik to pracownik sumienny i doskonale zorganizowany, a przy tym kreatywny. Niezależnie od tego, jakich działań się podejmuje, przystępuje do nich z dobrze przemyślanym planem i realizuje go z wielką dbałością o szczegóły. Dostateczną motywację do konsekwentnej pracy stanowi dla melancholika potrzeba doprowadzenia jej do końca. Liczy się dla niego przede wszystkim jakość, co zwykle oznacza, że potrzebuje więcej niż inni czasu na realizację pewnych zadań, nawet jeśli pracuje równie szybko. Ceni sobie przy tym spokój – nie lubi chaosu, nie najlepiej działa pod presją. Problem z nawiązywaniem relacji interpersonalnych utrudnia mu pracę zespołową. Najbardziej odpowiednie są dla melancholika wolne zawody lub przynajmniej samodzielne stanowiska.

Ze swoim analitycznym umysłem i wrażliwością melancholik może wykazać się talentem w wielu dziedzinach. Często spotyka się osoby o takim temperamencie w zawodach artystycznych, bywają one również genialnymi naukowcami. Perfekcjonizm predestynuje je do pracy biurowej, wymagającej skrupulatności. Melancholik nie zawsze jednak potrafi wykorzystać swój potencjał. Zwykle nie jest przebojowy, nie afiszuje się ze swoimi umiejętnościami. Nawet jeśli świadom jest własnych kompetencji, obawia się nowych wyzwań. Działanie utrudniają mu skłonność do brania na siebie zbyt dużej liczby obowiązków, nieumiejętność dzielenia się odpowiedzialnością czy proszenia o pomoc.

Czy nieśmiałość może być fobią społeczną? Sprawdź:

Melancholik w związku

Z natury introwertyczny, nieufny i nadwrażliwy melancholik ostrożnie dobiera przyjaciół i życiowych partnerów. Niełatwo się do niego zbliżyć, a sam zwykle ma problem z wykazaniem inicjatywy. Jednak spośród wszystkich typów temperamentu to właśnie on najsilniej angażuje się w relacje, nie zawsze przy tym dobrze lokując swoje uczucia. Niezależnie od tego, jak boleśnie przeżywa niekiedy konfrontację swoich wyobrażeń z rzeczywistością, kochając, potrafi być cierpliwy i wytrwały. Perfekcyjny melancholik w miłości jest bowiem idealistą i romantykiem, skłonnym do najwyższych poświęceń.

Gdy melancholik trafi na właściwego partnera, najczęściej tworzy długotrwałe związki. Życie z nim może komplikować jego dążenie do perfekcji czy skłonność do filozofowania – te cechy są zwykle cenne, gdy działa się w pojedynkę, ale utrudniają osiąganie konsensusu lub wspólnych celów. Generalnie jednak melancholik szuka w relacjach harmonii i porozumienia. Jest wierny, lojalny, a wrażliwość i empatia czynią go czułym, wyrozumiałym towarzyszem życia.

Melancholik a choleryk, flegmatyk i sangwinik

Typologia temperamentów to narzędzie pomocne w zrozumieniu ludzkich zachowań i motywacji. Należy jednak pamiętać, że każdy człowiek jest indywidualnością, a na jego osobowość – oprócz pierwotnych cech – składa się szereg doświadczeń i uwarunkowań środowiskowych. W praktyce zatem trudno spotkać osobę, która w 100% reprezentowałaby przedstawione powyżej atrybuty melancholika. Najczęściej ludzie wykazują cechy co najmniej dwóch typów temperamentu. Zwykle zatem zdarzają się połączenia melancholik-flegmatyk, melancholik-choleryk, rzadziej – melancholik-sangwinik, ponieważ te dwa typy mają cechy przeciwstawne. 

Polecamy: Typy osobowości według najpopularniejszych klasyfikacji