Opryszczka narządów płciowych powodowana jest najczęściej przez wirus herpes (HSV) typu II (typ I powoduje opryszczkę wargową). Należy jednak zaznaczyć, że zdarza się, że wirus HSV 1 jest przyczyną opryszczki narządów płciowych. Do tego typu transmisji dochodzi głównie podczas oralnych kontaktów seksualnych. U wielu osób zakażenie wirusem może przechodzić całkowicie bezobjawowo (opryszczka nie daje widocznych zmian skórnych), co nie zmienia jednak faktu, że osoby te zarażają partnerów podczas stosunków seksualnych.
Dolegliwość ma tendencję do uporczywego nawracania. Szczególnie niebezpieczna może być opryszczka narządów płciowych u kobiet w ciąży.
Opryszczka narządów płciowych: objawy
Opryszczka narządów płciowych to jedna z najczęściej diagnozowanych i powszechnych chorób wenerycznych. Objawia się wypryskami, pęcherzami i owrzodzeniami na zewnętrznych narządach płciowych. Zmiany skórne pojawiają się u kobiet zazwyczaj na wargach sromowych i wokół wejścia do pochwy. U mężczyzn: na żołędzi, trzonie penisa lub mosznie. U obu płci opryszczka może ponadto pojawić się w okolicy krocza, odbytu, pośladków, a nawet po wewnętrznej stronie ud. Owrzodzenia mogą powodować ból, pieczenie i swędzenie. Często także pękają i sączy się z nich płyn. Pojawienie się pęcherzy i owrzodzeń jest zazwyczaj poprzedzone swędzeniem, delikatnym mrowieniem lub zaczerwienieniem skóry w miejscach intymnych. Zmiany utrzymują się zazwyczaj od kilku dni do około 2 (rzadziej 3) tygodni.
Najbardziej dotkliwe jest zazwyczaj pierwsze pojawienie się opryszczki, podczas którego zmiany skórne utrzymują się z reguły przez 2-3 tygodnie.Choroba ma tendencję do uporczywego nawracania, gdyż osoba raz zarażona wirusem HSV nie ma możliwości całkowitego pozbycia się go z organizmu. Po pierwszym ataku opryszczka wraca z reguły w czasie 3-12 miesięcy. Z reguły w pierwszych 2 latach od zakażenia objawy wracają ok. 4-5 razy. Kolejne nawroty mają zwykle łagodniejszy przebieg (zmiany utrzymują się do kilku dni).
Zobacz także: Śmiertelna choroba weneryczna – kiła. Pierwsze objawy, przyczyny, metody leczenia
Wirus uaktywnia się i powoduje objawy, zwłaszcza w okresach osłabionej odporności organizmu (np. podczas infekcji, a także na skutek niehigienicznego trybu życia - braku snu, przewlekłego stresu).Nawrotom opryszczki sprzyjają również niektóre stany fizjologiczne, między innymi ciąża.
Opryszczka narządów płciowych: jak można się zarazić?
Opryszczka narządów płciowych jest szczególnie zaraźliwa w okresach, kiedy pojawiają się jej objawy (zwłaszcza w czasie ok. 2-20 dni od wystąpienia objawów), choć można zarazić się również w okresie bezobjawowym. Ponieważ wirus u wielu osób pozostaje w uśpieniu i nie daje objawów, istnieje ryzyko nieświadomego przenoszenia go na partnerów. Do zakażenia HSV typu II dochodzi w wyniku kontaktów seksualnych: genitalnych, oralnych lub analnych. Opryszczkę można przenieść również na ustach lub na dłoniach, a także za pośrednictwem gadżetów seksualnych - jeśli doszło do kontaktów z narządami płciowymi osoby zarażonej wirusem.
Opryszczka narządów płciowych: leczenie
Nie ma możliwości całkowitego wyleczenia opryszczki narządów płciowych.
Wirus może nie dawać objawów, niemniej jeśli dojdzie do zakażenia, nie sposób całkowicie pozbyć się go z organizmu.Opryszczkę leczy się przede wszystkim objawowo i miejscowo, w okresie występowania widocznych zmian skórnych. W tym celu stosuje się leczenie farmakologiczne: doustne oraz do użytku zewnętrznego (maści, kremy, kompresy itp.). Kuracja polega na przyjmowaniu leków przeciwwirusowych i zmniejszających objawy (ból, świąd, pieczenie itp.), a także przyspieszających zasychanie i gojenie się pęcherzy i owrzodzeń. U osób, u których opryszczka narządów płciowych powraca z bardzo dużą częstotliwością, zaleca się stałe przyjmowanie leków.
Domowe sposoby łagodzenia objawów
Kiedy dojdzie do pojawienia się lub nawrotu opryszczki, oprócz zalecanego przez specjalistę leczenia farmakologicznego, warto wykorzystać domowe sposoby, które mogą przynieść ulgę w objawach. Oto zalecenia, których należy przestrzegać:
- Pamiętaj o codziennej higienie osobistej: utrzymuj owrzodzone miejsca w czystości i suchości.
- Noś lekką, przewiewną, bawełnianą bieliznę; unikaj materiałów syntetycznych, które utrudniają skórze "oddychanie".
- Gdy pęcherze i owrzodzenia pękają, stosuj preparaty wysuszające (np. wodę utlenioną, sudocrem itp.).
- Stosuj łagodzące kompresy z ziół (sprawdzi się napar z rumianku, goździków lub czarnej herbaty). Objawy złagodzą również nasiadówki, np. z liścia mącznicy lub z sody. Można stosować je kilka razy dziennie.
- Do codziennej kąpieli dodawaj odrobinę olejku geraniowego.
- Stosuj łagodzący żel aloesowy.
- Wprowadź do diety produkty bogate w cynk (np. kiełki pszenne, jaja, mleko, otręby, pestki dyni, płatki owsiane, czosnek) oraz takie z dużą zawartością witaminy B (mleko i produkty mleczne, pieczywo wieloziarniste, zielone warzywa, jaja).
- Unikaj kontaktów seksualnych z osobą, która ma objawy opryszczki, a także powstrzymaj się od kontaktów seksualnych, kiedy zauważysz zmiany u siebie (aby ograniczyć ryzyko dalszego rozprzestrzeniania wirusa).
- Pamiętaj o myciu rąk za każdym razem, gdy dotykałeś zmienionych chorobowo miejsc.
Dbałość o higienę, jak również ograniczenie liczby partnerów seksualnych pozwalają zmniejszyć ryzyko zakażenia się wirusem HSV powodującym opryszczkę narządów płciowych.