Według Światowej Organizacji Zdrowia (ang. World Health Organization – WHO) migrena i jej objawy to dolegliwość, która najczęściej ogranicza funkcjonowanie w życiu społecznym. Migrena to jednostronny, pulsujący i powtarzający się ból głowy, który trwa od 4 do 72 godzin. Poszczególne bóle mają różny stopień nasilenia i częstotliwość. Dla osób, które borykają się z migreną jest to uciążliwa dolegliwość, którą trudno leczyć. Dokładne rozpoznanie przyczyn sprawia jednak, że liczbę ataków można skutecznie zmniejszyć.

Co oprócz bólu głowy? Migrena i jej objawy

Bóle migrenowe występują z objawami towarzyszącymi, takimi jak: nudności, wymioty, światłowstręt (fotofobia), a także nadmierna wrażliwość na zapachy (osmofobia) i dźwięki (fonofobia). Warto podkreślić, że bóle migrenowe mogę także występować z tzw. aurą, która poprzedza migrenę – występuje u co 4. osoby i trwa 4–60 minut przed atakiem migreny. Aura migrenowa przyjmuje różne formy, mogą pojawiać się: jasne plamy, mroczki, błyskające światła, zygzaki, zaburzenia ostrości widzenia, niedowidzenie, a nawet utrata wzroku. U niektórych osób aura może mieć indywidualne, nietypowe objawy. Wtedy pojawiają się zaburzenia równowagi, mowy, słuchu (szumy, utrata słuchu, podwójne widzenie), a nawet czucia (mrowienie, drętwienie) i ruchu (niedowład, osłabienie). Nie należy się ich obawiać – objawy mijają, a badania diagnostyczne nie wykazują żadnych powikłań i ubytków.

Dlaczego pojawia się ból głowy?

Przyczyn występowania ataków migrenowych może być wiele. Jedną z nich są predyspozycje genetyczne. Jeśli migrena występuje w rodzinie, to ryzyko jej wystąpienia u danej osoby zwiększa się o dwa–trzy razy więcej niż w populacji ogólnej. Do innych przyczyn mogących wywoływać atak migreny można zaliczyć stres, miesiączkę lub owulację. Dodatkowo schorzenie to mogą wywoływać następujące czynniki: odwodnienie, alkohol, nieregularne posiłki, zapach, światło, nieodpowiednia dieta (niektóre produkty – czekolada, sery).

Rozpoznanie i rodzaje migreny

Migrena jest dolegliwością łatwą do rozpoznania – w większości przypadków badanie polega na wywiadzie klinicznym i badaniu fizykalnym. Aby wykluczyć inne, poważne choroby specjalista zleca także rutynowe badania laboratoryjne. Wykonywane jest także badanie dna oka. Nierzadko zleca się wykonanie badania elektroencefalograficznego (EEG). Gdy jego wynik wyjdzie nieprawidłowy, specjalista kieruje na wykonanie badań obrazowych – tomografii komputerowej (TK) i rezonansu magnetycznego (ang. magnetic resonance imaging – MRI).

Rodzaje migreny:

• klasyczna (oczna) – ból głowy występuje z nudnościami i wymiotami, dodatkowo pojawiają się zaburzenia widzenia (niedowidzenie i zaburzenia ostrości),

• okoporaźna – ból głowy pojawia się z całkowitym bądź częściowym porażeniem mięśni oka, dodatkowo w jego wyniku dochodzi do opadnięcia powieki, rozszerzenia źrenic i zaburzeń wzroku,

• porażenna (skojarzona) – ból głowy z niedowładami, zaburzeniami językowymi, a także zaburzeniami czucia (mrowienie, drętwienie).

Należy podkreślić, że migreny możemy podzielić także na występujące bez aury i z aurą. Ponadto u niektórych osób może pojawić się także stan migrenowy, który jest migreną trwającą dłużej niż 72 godziny. Pojawiają się wtedy również wymioty, nudności, potliwość, zaczerwienienie twarzy, a także łzawienie i obfita wydzielina z nosa.

Leki i domowe sposoby leczenia migreny

Leczenie migreny jest procesem indywidualnym i zależnym od objawów, nasilenia i czasu jej trwania. Na początku leczenia niezwykle ważna jest obserwacja, kiedy i w jakich okolicznościach pojawiają się ataki. Czynników wywołujących może być wiele, dlatego tylko skrupulatna obserwacja przyniesie zadowalające efekty. Jeśli jednak do ataku już doszło, należy zastosować leczenie doraźne – najczęściej są to leki przeciwbólowe, przeciwwymiotne i uspokajające. Ulgę przynoszą także zimne okłady w formie kompresów. Warto pamiętać, aby osoba, u której wystąpił atak migreny, przebywała w zacienionym, spokojnym i przewietrzonym miejscu. Mimo objawów takich jak wymioty nie można zapominać o właściwym nawodnieniu. Konieczne jest także regularne spożywanie lekkostrawnych posiłków.

Kiedy atak migreny minie, warto rozważyć także profilaktyczne leczenie farmakologiczne, które u niektórych osób przynosi zamierzone rezultaty. Specjalista może także zaproponować zmiany w stylu życia. Przede wszystkim w uniknięciu ataków migrenowych pomocne jest wysypianie się – zarwanie nocy bądź niewystarczająca ilość snu może wpływać na pojawienie się migreny. Niektóre źródła wskazują także na pomocne działanie technik relaksacyjnych, w tym medytacji. Umożliwia to uniknięcie sytuacji stresowych, przez co wpływa również na opóźnienie pojawienia się ataku. Skuteczne w leczeniu migreny są też zabiegi akupunktury i ćwiczenia fizyczne (dopasowane do możliwości i regularne). W badaniach naukowych potwierdzono, że skuteczne są także masaże, ćwiczenia postawy i inne ćwiczenia kręgosłupa.