Mialgia to medyczne określenie na bóle mięśniowe o ostrym bądź przewlekłym charakterze. Mialgia może objąć pojedyncze mięśnie bądź grupy mięśniowe. Ból mięśni może być objawem wtórnym do choroby, której towarzyszy, czy ale też bywa zjawiskiem pierwotnym. Najpowszechniej występującą formą mialgii są bóle będące wynikiem przeciążenia mięśni poprzez nadmierną aktywność fizyczną. W takich sytuacja odpoczynek jest jedynym zaleceniem w leczeniu mialgii.
Mialgia – przyczyny
Przyczyn bólu mięśni jest wiele, w zależności od charakteru bólu, sytuacji, w których się pojawia, bodźców nasilających i wielu innych cech. Mialgia może być objawem ostrym bądź przewlekłym. W zależności od przyczyny, różnica obejmuje również zakres mięśni objętych bólem. Mialgia może być uogólniona bądź dotyczyć wyłącznie wybranych partii mięśni.
Zawsze należy zwrócić uwagę na okoliczności, w jakich się pojawia, czy ustępuje w spoczynku, a także na czynniki, jakie łagodzą bądź nasilają mialgię. Najczęstszą przyczyną mialgii jest przeciążenie, uraz czy naciągnięcie mięśnia. Zdarza się też, że mialgia zgłaszana jest jako główny objaw infekcji wirusowej. W tych przypadkach dochodzi do uszkodzenia włókien mięśniowych, obrzęku tkanki, stanu zapalnego, co przekłada się na uwolnienie mediatorów stanu zapalnego i pojawienie się bólu, szczególnie nasilonego podczas ruchu. Najczęściej chorzy starają się na własną rękę radzić sobie z bólem mięśni. Mialgia, która jednak zmusza chorego do wizyty do lekarza, to objaw współistniejący z następującymi stanami klinicznymi:
- zakażenia,
- polimialgia reumatyczna,
- zatrucia,
- uszkodzenie mięśni szkieletowych w procesie rabdomiolizy,
- choroby układowe obejmujące tkankę mięśniową (np. zapalenie skórno-mięśniowe, wielomięśniowe).
Utrzymujące się bóle mięśni o charakterze przewlekłym mogą być ponadto efektem niedożywienia, niedoborów pokarmowych, zaburzeń metabolicznych czy przemęczenia. Specyficzną formą mialgii jest fibromialgia, czyli zespół bólowy cechujący się uogólnionym bólem mięśniowo-stawowym i bolesnością w miejscach charakterystycznych. Towarzyszą mu zaburzenia snu, uczucie sztywności ciała, depresja, lęk i zaburzenia wegetatywne. Mimo iż nie jest to ten sam zespół chorobowy, to jednak za podobny do fibromialgii uznaje się zespół przewlekłego zmęczenia. W tym przypadku dodatkowo pojawiają się powiększenie węzłów chłonnych, bóle gardła, a w odróżnieniu od fibromialgii nie ma charakterystycznych punktów bólowych.
Diagnostyka bólów mięśniowych
Ból ostry ustępujący najczęściej nie wymaga konsultacji lekarskiej i nie jest powodem do niepokoju. Należy tu np. ból wynikający z przeciążenia danego mięśnia lub grupy mięśni. Większym powodem do niepokoju są ból ostry nieustępujący, który może świadczyć o nagłym uszkodzeniu mięśnia, jak również bóle przewlekłe. Udając się do lekarza, należy poinformować go o wszystkich przyjmowanych lekach, ponieważ część z nich może wywoływać ból mięśni jako uboczny efekt stosowania. Lekarz poza badaniem fizykalnym wykonuje wiele badań z krwi, ukierunkowując je według zebranego z chorym wywiadu.
Najczęściej wykorzystywanym markerem określającym destrukcję mięśni jest kinaza kreatynowa. Warto również oznaczyć stężenia elektrolitów, wskaźniki zapalne czy poziom mleczanów we krwi obwodowej. Badania uzupełniające mogą obejmować przede wszystkim badanie elektromiograficzne, niezbędne dla diagnostyki chorych mięśni, jak i neurograficzne, analogicznie – chorych nerwów. Wykonuje się niekiedy również szczegółowe badania obrazowe, a niekiedy lekarz zleca wykonanie badania histopatologicznego tkanki mięśniowej.
Mialgia – leczenie
Leczenie mialgii zależy od tego, jaka jest przyczyna bólu mięśnia. Tylko w przypadku braku przyczyny bądź etiologii uniemożliwiającej skuteczną terapię wdraża się leczenie objawowe, opierające się wyłącznie na podawaniu środków przeciwbólowych.