Masaż wirowy to rodzaj hydromasażu, który wykazuje działanie przeciwbólowe i rozkurczowe. Dodatkowo poprawia ukrwienie i zmniejsza obrzęki. Stanowi częsty element leczenia zmian zwyrodnieniowych stawów czy porażeń mięśniowych. W zabiegu wykorzystuje się leczniczy wpływ mechanicznego działania ruchu wirowego wody i jej temperatury. Kąpiel wirowa nie powinna być łączona z krioterapią, która zmniejsza efektywność zabiegu.
Masaż wirowy – wiadomości ogólne
Masaż wirowy to zabieg z zakresu hydroterapii przeprowadzany w specjalnych wannach zwanych wirówkami, które wyposażone są w napęd mechaniczny wprawiający wodę w ruch wirowy. Zdarzają się też wanienki z systemem dysz, które wypuszczając wodę pod ciśnieniem, wprawiają ją w ruch. Masaż taki nazywany bywa też kąpielą wirową. W zależności od poddanego mu obszaru ciała wyróżnia się:
- masaż wirowy kończyn dolnych – obejmować może stopy, podudzia lub dotyczyć całych nóg,
- masaż wirowy kończyn górnych – obejmować może dłonie i/lub przedramiona,
- masaż wirowy kręgosłupa.
Jak wygląda kąpiel wirowa?
Kąpiel wirowa kończyn górnych lub stóp nie wymaga zanurzenia całego ciała. Chory siedzi przy wirówce i zanurza w wodzie rękę lub stopy. Z kolei masaż całych nóg lub kręgosłupa wiąże z koniecznością wejścia do wanny. Zabieg trwa około 15 minut. Jest bezbolesny, bezpieczny, bardzo dobrze tolerowany przez pacjentów. Temperatura wody powinna wynosić około 37–38℃. W trakcie trwania zabiegu należy zachowywać się spokojnie i nie wykonywać gwałtownych ruchów. Dla uzyskania możliwie najlepszego efektu specjaliści polecają poddanie się serii 15 zabiegów wykonywanych codziennie lub co drugi dzień. Cena zabiegu wodnego na ręce lub nogi wynosi około 30 zł, a na kręgosłup 40. Zazwyczaj podczas zabiegu nie stosuje się dodatków w postaci wywarów z ziół czy olejków eterycznych. Za to często kąpiel wirowa łączona bywa z koloroterapią, a po niej wykonuje się nierzadko zabiegi z użyciem lasera czy pola magnetycznego.
Ile powinien trwać masaż? Zobaczcie na filmie:
Kąpiel wirowa – przygotowanie do zabiegu
Zabieg nie wymaga od chorego większego przygotowania się. Wskazane jest wygodne ubranie ułatwiające odsłonięcie leczonej okolicy, a w przypadku zanurzenia w wodzie strój kąpielowy. Na zabiegi należy wziąć ze sobą ręcznik kąpielowy i klapki basenowe niezbędne do chodzenia po pomieszczeniu, w którym będzie się odbywał. Konieczne jest ściągnięcie biżuterii i wcześniejsze obmycie poddawanej zabiegowi części ciała.
Jakie działanie ma masaż wirowy?
Masaż wirowy kończyn wykazuje działanie przeciwobrzękowe i przeciwbólowe. Zmniejsza zastój krwi żylnej oraz zwiększa przepływ krwi i chłonki, a w wyniku tego prowadzi do lepszego odżywienia i dotlenienia tkanek. Zabieg zapewnia rozluźnienie mięśni i zwiększenie zakresu ruchu. Poprawia metabolizm komórek. Działa kojąco na obolałe tkanki. Masowanie wodnymi wirami odpręża i relaksuje. Stymuluje usuwanie zbędnych produktów przemiany materii. Poprawia przewodnictwo nerwowe.
Masaż wirowy – wskazania
Wskazania do masażu wodnego wirowego stanowią zwłaszcza:
- choroby reumatyczne kończyn dolnych i górnych, takie jak np. gościec tkanek miękkich, nieprzebiegające ostro zmiany zwyrodnieniowe stawów,
- choroby krążenia obwodowego, np. choroba Raynauda, stany po zakrzepowym zapaleniu żył, samoistna sinica kończyn, stwardnienie tętnic, wczesne okresy zwężającego zapalenia tętnic, stan po chirurgicznym leczeniu żylaków,
- choroby i urazy narządu ruchu, np. zmiany w narządzie ruchu z przeciążenia, stan po urazie tkanek miękkich, więzadeł, torebek stawowych, stawów lub kości, stany po chirurgicznym leczeniu narządu ruchu, stany po długim unieruchomieniu, wzmożone napięcie mięśniowe, przykurcze, zespoły bólowe kończyn i kręgosłupa lędźwiowego,
- choroby skóry, takie jak np. zaburzenia odżywcze skóry, stany po odmrożeniach, blizny pooperacyjne lub pourazowe,
- obrzęki ortostatyczne i limfatyczne.
Przeciwwskazania do masażu wirowego
Przeciwwskazania do masażu wirowego stanowią zwłaszcza: miejscowe i ogólne ostre stany zapalne, duży stopień odwapnienia kości, ostre reumatologiczne zapalenie stawów, czynna gruźlica kości i stawów, żylaki, choroba zakrzepowa, choroby serca, wczesny okres po złamaniu kości, zmiany troficzne skóry, świeże wynaczynienia, ubytki skóry, ropne schorzenia skóry, świeże rany i niezagojone blizny, znaczne osłabienie. Zabiegu nie wykonuje się w trakcie infekcji, gorączki, polineuropatii cukrzycowej (stopa cukrzycowa), niekontrolowanego nadciśnienia tętniczego lub niewydolności krążenia.
Masaż wirowy w domu
Zabieg oferują sanatoria, uzdrowiska, niektóre gabinety fizjoterapeutyczne. W sprzedaży znajdują się wirówki umożliwiające przeprowadzanie masażu wirowego w domu. Sprzęt możliwy jest do nabycia w sklepach z zaopatrzeniem medycznym, niektórych sklepach AGD/RTV i dzięki sprzedaży internetowej. Średni koszt domowej wirówki wynosi około 150 zł. Zazwyczaj urządzenie ma 3 stopnie intensywności masażu.
Bibliografia:
1. I. Ponikowska, Encyklopedia Balneologii i Medycyny Fizykalnej, ALUNA, Konstancin-Jeziorna 2015.
2. A. Demidaś, B. Ratajczak, A. Pisula-Lewandowska, Wpływ kąpieli wirowej kończyn górnych na zmianę czucia dotyku, „Acta Bio-Optica et Informatica Medica” 2010, 16(3), s. 212–214.
3. L. Magiera, Leksykon masażu i terminów komplementarnych, BIO-STYL, Kraków 2008.