Lewatywa przed porodem powinna być wykonywana tylko wtedy, gdy rodząca wyrazi na nią zgodę. W przygotowanych przez Ministerstwo Zdrowia wytycznych odnoście standardów opieki okołoporodowej jest zapis, że personel medyczny może wykonać lewatywę oraz golenie krocza na życzenie rodzącej – Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20.09.2012 r. w sprawie standardów postepowanie medycznego przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych z zakresu opieki okołoporodowej sprawowanej nad kobietą w okresie fizjologicznej ciąży, fizjologicznego porodu, połogu oraz opieki nad noworodkiem (Dz.U. 2012 poz. 1100).
Lewatywa a poród: ryzyko wypróżnienia podczas porodu
Jeśli ciężarna nie zdecyduje się na lewatywę przed porodem, podczas drugiej fazy porodu, czyli fazy parcia, może wydalić kał. Zdarza się to często, jeśli jelita nie są opróżnione. Naukowo nie udowodniono, że wydalenie kału podczas porodu wpływa na dziecko. Faktem jest jednak, że lewatywa przed porodem zapewnia większą higienę podczas wydawania dziecka na świat. Komfort rodzącej i personelu medycznego jest znacznie większy, jeśli podczas parcia nie dojdzie do wypróżnienia. Wcześniejsze oczyszczenie jelita grubego z kału przed porodem pozwala też odsunąć w czasie moment pierwszej defekacji po porodzie, co ze względu na towarzyszący temu ból i dyskomfort jest zaletą lewatywy.
Lewatywa do porodu wykonywana w domu
Jedną z pierwszych oznak rozpoczynającego się porodu może być biegunka. W takich wypadkach lewatywa nadal jest zalecana, choć szansa na wypróżnienie podczas parcia maleje. Rodząca może wykonać lewatywę samodzielnie w domu przed porodem. Aby uniknąć powikłań, powinna postępować zgodnie z instrukcją podaną na zestawie do lewatywy kupionym w aptece i z wcześniej zasięgniętymi radami od lekarza prowadzącego.
Zestaw do samodzielnego wykonania lewatywy składa się z buteleczki ze specjalną końcówką, którą wkłada się w odbyt. W buteleczce znajduje się bezpieczny roztwór w odpowiedniej ilości. Należy go jedynie zaaplikować. W tym celu ciężarna powinna oprzeć się na kolanach i łokciach, unieść pośladki, wsunąć w odbyt końcówkę, a następnie ścisnąć butelkę, by wytworzyć ciśnienie i wprowadzić płyn do jelit. Po chwili powinno pojawić się parcie na stolec. To znak, że należy oddać kał.
Inny rodzaj przyrządu do lewatywy przed porodem składa się z worka i wężyka (cewnika). Można dokupić do niego gotowy roztwór do lewatywy. Płyn przed wprowadzeniem do organizmu należy ogrzać do temperatury około 37 stopni Celsjusza. Po napełnieniu worka i umieszczeniu go powyżej ciała, należy końcówkę cewnika włożyć w odbyt (można ją uprzednio posmarować wazeliną lub żelem intymnym) i umożliwić przepływ roztworu z worka do odbytu. Pozycja powinna być taka sama jak w przypadku stosowania jednorazowego zestawu do lewatywy.
Lewatywę przed porodem można wykonać w pierwszej fazie porodu – gdy zaczną się skurcze porodowe i szyjka macicy rozwiera się.
Zobacz także: Lewatywa: ostateczna metoda walki z zaparciem. Można wykonać lewatywę w domu
Lewatywa przed porodem w szpitalu
W szpitalu lewatywę przed porodem może wykonać położna, ale często kobieta dostaje jednorazowy zestaw do lewatywy i przeprowadza procedurę samodzielnie. Szpitale przeważnie stosują te same zestawy do lewatywy, które dostępne są w aptece.
Sporadycznie w niektórych placówkach może zdarzyć się, że gdy rodząca poprosi o lewatywę, położna oczyści jelito grube ciężarnej roztworem wody i mydła przy pomocy innego przyrządu niż jednorazowy pojemnik.
Jeśli kobieta nie zgadza się na wykonanie lewatywy do porodu, powinna poinformować o tym lekarza i położną. Zdarza się, że lewatywa jest wykonywana „standardowo”, bez pytania o zdanie rodzącej, mimo zaleceń Ministra Zdrowia.
Lewatywę w ciąży można wykonywać tylko przed porodem
Lewatywa wykonywana w trakcie ciąży może być szkodliwa – może wywołać przedwczesny poród, gdy skurcze jelit po lewatywie są silne. W ciąży mimo zaparć nie powinno się stosować lewatywy, ponieważ wykonywana zbyt często niekorzystnie wpływa na późniejszą pracę jelit i – paradoksalnie – może jeszcze nasilać zaparcia. Rozwiązaniem problemu zaparć jest dieta bogata w błonnik pokarmowy oraz picie przynajmniej 2 litrów niegazowanej wody mineralnej dziennie. Bogatym i zalecanym ciężarnym źródłem błonnika są pieczywo i makarony razowe i żytnie, świeże warzywa i owoce oraz kasze i otręby. W przypadku zaparcia warto zjeść kilka śliwek suszonych, które mogą pomóc w wypróżnieniu. Aktywność fizyczna również zmniejsza częstość występowania zaparć. Ruch w ciąży jest wskazany, ale powinien być dostosowany do możliwości kobiety.
Zobacz także: Sposoby na zaparcia w ciąży - domowa apteczka dla przyszłej mamy