Hemoroidy to uciążliwa przypadłość, która powoduje pieczenie, świąd, ból i obrzęk, a przede wszystkim krwawienie odbytu. Żylaki odbytu, bo tak powszechnie nazywa się hemoroidy, lokalizują się zarówno na zewnątrz, jak i wewnątrz odbytu. Powstają one na skutek wzrostu ciśnienia w jamie brzusznej wywołanego głównie przez zaparcia. Ich przyczyną może być również zwiększona waga – dotykają one częściej osoby otyłe i o siedzącym trybie życia. Krwawiące hemoroidy leczy się początkowo zachowawczo.

Klasyfikacja choroby hemoroidalnej

Żylaki odbytu są najczęstszym schorzeniem proktologicznym, które dotyczy zwłaszcza osób dorosłych. Szacuje się, że cierpi na nie nawet 50% populacji po 50 roku życia. Klasyfikacja choroby hemoroidalnej w zależności od nasilenia objawów przedstawia się następująco:

• I stopień – niewielkie krwawienie, guzki nie wypadają;

• II stopień – średnie krwawienie, guzki wypadają podczas wypróżniania się, samoistnie cofają się po defekacji;

• III stopień – większe krwawienie powodujące brudzenie bielizny, guzki wypadają, nie cofają się na skutek parcia, wymagają odprowadzenia ręcznego;

• IV stopień – duże, częste krwawienie i ból, następuje wypadanie nieodprowadzalne, rozwija się zakrzepica brzeżna.

Krwawiące hemoroidy – konsekwencje

Bardzo silnie krwawiące hemoroidy mogą doprowadzić do anemii, lecz są to sporadyczne przypadki. Przede wszystkim krwawienie z hemoroidów wywołuje duże trudności z utrzymaniem właściwej higieny, przez co podrażnia otaczającą je skórę. Jeśli krwawiący hemoroid osiągnie duże rozmiary, utrudnia choremu siedzenie, a nawet chodzenie. Krwawienia z guzków krwawniczych są prawie zawsze niebolesne.

Jak poradzić sobie z hemoroidami? Dowiesz się tego z naszego filmu

Leczenie krwawiących hemoroidów – dieta

W przypadku krwawiących hemoroidów należy w pierwszej kolejności zastosować leczenie zachowawcze. Bardzo istotna jest zmiana sposobu odżywiania, która w znacznym stopniu pozwala zmniejszyć dolegliwości. Wprowadza się dietę przeciwzaparciową – bogatoresztkową. Zalecenia dietetyczne uwzględniają zwłaszcza zwiększenie spożycia naturalnego błonnika pokarmowego. Organizmowi najlepiej dostarczać błonnik nierozpuszczalny w wodzie, gdyż przyspiesza on perystaltykę jelit i wpływa na zwiększenie masy stolca. Jego doskonałym źródłem są: otręby pszenne, mąka z pełnego przemiału, fasola i groch, kukurydza, nasiona roślin, całe ziarna, warzywa kapustne, warzywa korzeniowe i orzechy oraz owoce.

Posiłki należy spożywać regularnie. Zaleca się, aby ich liczba nie była większa niż 5 dziennie. Warto na pewien czas wprowadzić dietę lekkostrawną, delikatną, a ograniczyć spożycie produktów tłustych, mocno przyprawionych i smażonych. Ogromne znacznie ma nawodnienie organizmu. Dobowe spożycie płynów powinno wynosić co najmniej 2 l.

Domowe sposoby na krwawiące hemoroidy

Uzupełnieniem leczenia specjalistycznego są domowe sposoby na hemoroidy i krwawienia. Ważne są ćwiczenia nawyku defekacji. Nie wolno wstrzymywać stolca, a podczas wypróżniania trzeba unikać napinania się. Pomocne okażą się okłady z oczaru i nasiadówka z kory dębu. Utrudnione siedzenie poprawi specjalna poduszka w kształcie oponki. Należy dbać o higienę intymną. Można się zaopatrzyć w specjalne żelowe nakładki.

Co stosować na krwawiące hemoroidy?

Skuteczną metodą jest farmakoterapia. Dostępnych jest wiele leków na krwawiące hemoroidy. Zastosowanie mają środki o działaniu zarówno ogólnoustrojowym, jak i miejscowym. Leki przyjmowane doustnie zawierają saponiny, flawonoidy, rutynę czy wyciągi z kasztanowca. Wykazują działanie przeciwobrzękowe, przeciwzapalne i antyagregacyjne. Ponadto zwiększają napięcie naczyń żylnych i zmniejszają ich kruchość.

Zauważono, że działają nawet na poziomie drobnych naczyń żylnych i kapilar. Pomocna może być parafina, która, przyjmowana w ilości 1–2 łyżki stołowe dziennie, ma działanie przeciwzaparciowe. W aptekach dostępne są także środki na bazie ruszczyka kolczastego, które zwiększają napięcie żylne, uszczelniają naczynia włosowate i usprawniają przepływ żylny. Leki przeznaczone do stosowania miejscowego, takie jak czopki, maści, żele i kremy, w niewielkim stopniu wpływają na zmniejszenie krwawień z odbytu.

Jak leczyć krwawiące hemoroidy?

Chorych zmagających się z obficie krwawiącymi hemoroidami należy skierować na leczenie operacyjne. Postępowanie chirurgiczne stosowane jest wobec około 15% osób z chorobą hemoroidalną. Popularnością cieszy się metoda Longo – jest mało inwazyjna i umożliwia szybki powrót do zdrowia. Polecana jest zwłaszcza w przypadku nawracających krwawień. Zabieg trwa 10–15 minut. Przeprowadza się go w znieczuleniu miejscowym odbytu i wykonuje za pomocą staplera, który nazywa się pospolicie zszywaczem. Wycina się część błony śluzowej odbytnicy i wszystkie chore guzki krwawnicze. Możliwe jest przeprowadzenie:

• koagulacji – zabieg zamykania naczyń krwionośnych przy użyciu prądu wysokiej częstotliwości (tzw. wypalanie),

• skleroterapii – redukcja przepływu krwi w naczyniu przy zastosowaniu środków chemicznych wstrzykiwanych miejscowo do zmienionej chorobowo żyły,

• krioterapii – forma zimnolecznictwa z zastosowaniem temperatur poniżej 0°C, wykorzystująca ciekły azot,

• zabiegu metodą Barrona (tzw. gumowej podwiązki) – założenie gumowych opasek na szyję guzka krwawniczego, które powoduje martwicę i oddzielenie się guzka od podstawy tworzącego go żylnego ciała jamistego.

Są to formy leczenia instrumentalnego, których celem jest umocowanie guzków krwawniczych w obrębie kanału odbytnicy bez ich usuwania.

Zobacz nasz film i dowiedz się jak działa układ pokarmowy

Bibliografia:

1. Grzebieniak Z., Marek G., Agrawal A., Kielan W., Krwawienie z odbytu – zasady postępowania, „Family Medicine & Primary Care Review”, 2013, 15(2), s. 221–223.

2. Kołodziejczak M., Zachowawcze leczenie choroby hemoroidalnej, ”Medycyna Rodzinna”, 2011, 1, s. 7–11.

3. Platta A., Rola diety bogatoresztkowej w profilaktyce i leczeniu zaparć, otyłości, cukrzycy i chorób układu sercowo-naczyniowego, „Zeszyty Naukowe Akademii Morskiej w Gdyni”, 2014, 86, s. 154–166.

4. Davies R.J., Haemorrhoids, „Clinical evidence”, 2006, 15, s. 711–724.

5. Jawień A., Jankowski M., Banaszkiewicz Z., Choroba guzków krwawniczych odbytu, „Przewodnik Lekarski”, 2003, 6(10), s. 84–88.

6. Michalak J., Wolski A., Choroba hemoroidalna, „Medycyna Rodzinna”, 2001, 2, s. 61–64.