Kaszka na twarzy to powszechne zjawisko zarówno u osób dorosłych, jak i u niemowląt. Podłoże problemu jest jednak zupełnie inne w obu grupach wiekowych. Często kobiety zmagają się z wysypką przypominającą kaszę mannę, którą ciężko zatuszować, co powoduje u nich spory dyskomfort. Zmiany skórne mogą mieć różne przyczyny i przypominać trądzik lub alergię. Kobiety stosujące różnego rodzaju podkłady są w stanie ukryć część zmian, jednak działają tym samym niekorzystnie na ich leczenie.
Kaszka na twarzy u dorosłych – przyczyny
Kaszka na twarzy często określana jest w dermatologii mianem prosaków. Są to wypukłości skóry wypełnione białymi masami łojowymi. Najczęstsze przyczyny wysypki na twarzy w typie kaszki u dorosłych to zmiany hormonalne, alergiczne, zakażenia i stosowanie niektórych kosmetyków. Określenie dokładnej przyczyny pozwala na odpowiednie postępowanie, warunkujące trafione leczenie zmian skórnych. W przeciwnym razie zmiany nie ustępują mimo leczenia lub nawracają.
Bardzo często zdarza się, że dorośli mają problem z kaszką na twarzy z powodu nieprawidłowej diety. Może to wynikać z nietolerancji pokarmowych bądź alergii. Najczęściej uczula mleko krowie, powodując zmiany skórne, jednak aby potwierdzić czynnik alergizujący, należy udać się do poradni alergologicznej i wykonać testy skórne. Zmiany skórne mogą również pojawić się na podłożu nietolerancji pokarmowych. Nie zostaną one wykryte standardowymi testami na alergię, ponieważ powstają w innym mechanizmie. Jednak należy wtedy zwrócić uwagę na dietę. Najczęściej zmiany skórne powodują:
- kakao,
- mleko krowie,
- fast foody,
- ostre przyprawy,
- wysoko przetworzone produkty,
- cytrusy.
Czynnikiem powodującym uporczywe zmiany skórne zarówno w młodym wieku, jak i przy cerze dojrzałej są zaburzenia hormonalne. Polegają one na dysproporcjach pomiędzy estrogenami i gestagenami, a także na wysokim poziomie prolaktyny. Bardzo często u młodych kobiet zostaje rozpoznany zespół policystycznych jajników (PCOS), przebiegający ze wzrostem poziomu androgenów, czyli męskich hormonów. Kolejną przyczyną kaszki na twarzy jest stosowanie nieodpowiednich kosmetyków. Nie wolno dopuścić do nadmiernego wysuszenia bądź przetłuszczenia skóry. Istotnym czynnikiem powstawania i trudnego gojenia się zmian skórnych jest stosowanie podkładów kryjących. Zatykają one pory, powodując stany zapalne w obrębie gruczołów skóry i wypryski. Istotne jest również niezmywanie makijażu. Konieczne jest dokładne oczyszczanie twarzy. Jeśli jednak jakaś zmiana ma charakter ropny, nie wolno stosować gruboziarnistych peelingów, ponieważ można doprowadzić do rozsiewu bakterii.
Zobacz film i dowiedz się jak działa skóra:
Leczenie kaszki na twarzy
Alergie i nietolerancje pokarmowe, które wywołują zmiany na twarzy, powinny być leczone przede wszystkim poprzez eliminację czynnika szkodliwego. Jeśli podstawę zmian skórnych stanowią zaburzenia hormonalne, konieczna jest szczegółowa diagnostyka. Często młode dziewczyny zaczynające stosować doustną antykoncepcję hormonalną zauważają poprawę po dwuskładnikowych pigułkach antykoncepcyjnych. Wynika to z rzekomej regulacji gospodarki hormonalnej. Konieczne jest odpowiednie dobranie kosmetyków do pielęgnacji cery skłonnej do wyprysków, właściwe oczyszczanie skóry, a w przypadku nadkażeń bakteryjnych – stosowanie antybiotyków (najczęściej miejscowo).
Kaszka na twarzy niemowląt
U dzieci zmiany skórne na twarzy w postaci kaszki manny obierają wygląd prosaków, czyli drobnych, twardawych grudek o białym zabarwieniu. Związane są z zatrzymaniem mas keratynowych w mieszku włosowym. Nie leczy się ich; mają tendencję do samoistnego zaniku w ciągu kilku tygodni. Mogą być również wynikiem nietolerancji i alergii pokarmowych, częściej jednak wynikają z niedojrzałości gruczołów w obrębie skóry. Leczenie kaszki u niemowląt polega na oczyszczaniu skóry, przemywaniu jej solą fizjologiczną. Nie wolno wyciskać grudek ani stosować preparatów nieprzeznaczonych dla dzieci.
Utrzymanie zmian w czystości i zapobieganie ich zapaleniom to wystarczająca metoda postępowania, by kaszka sama zniknęła. Można również u niemowlęcia karmionego sztucznie spróbować mleka dla alergików oznaczone symbolem HA. Z kolei matka dziecka karmionego piersią powinna zmniejszyć ilość spożywanych produktów laktozowych, jak jogurty, sery czy mleko krowie.