Wśród kardiomiopatii wyróżnia się dwie grupy: pierwotne i wtórne. Istnieje również wiele odmian schorzeń mięśnia sercowego, np. kardiomiopatia alkoholowa, kardiomiopatia gąbczasta czy kardiomiopatia przerostowa. Leczenie uzależnione jest od czynnika, jaki je wywołał.

Rodzaje kardiomipatii i przyczyny ich powstawania

Kardiomiopatie dzieli się ze względu na ich etiologię:

•  kardiomiopatia zastoinowa: przypuszcza się, że rolę w jej powstawaniu odgrywają m. in. czynniki toksyczne, immunologiczne oraz infekcyjne, 
  
•  kardiomiopatia przerostowa: w części przypadków jest dziedziczona, 
  
•  kardiomiopatia zaciskająca: może być spowodowana niedoczynnością tarczycy oraz zaleganiem w mięśniu sercowym patologicznych białek o zmienionej strukturze (amyloidów),
  
•  kardiomiopatia gąbczasta: prawdopodobnie jest dziedziczona, występuje najczęściej u noworodków.

2. Kardiomiopatie wtórne – są to kardiomiopatie, których nazwa sugeruje przyczynę:

•  kardiomiopatia alkoholowa: będąca następstwem choroby alkoholowej,
  
•  kardiomiopatia miażdżycowa: spowodowana miażdżycą, 
  
•  kardiomiopatia nadciśnieniowa: wywołana hipertonią (wysokim ciśnieniem tętniczym),
  
•  kardiomiopatia niedokrwienna: spowodowana chorobą niedokrwienną serca lub stanem pozawałowym, 
  
•  kardiomiopatia restrykcyjna (kardiomiopatia ograniczająca): jej przyczyną jest nieprawidłowa budowa ścian serca, często prowadzi do niewydolności serca, 
  
•  kardiomiopatia rozstrzeniowa: wywołana wirusami (np. różyczki, HIV, opryszczki), bakteriami (np. gruźlicy), pasożytami, niedożywieniem, chorobami metabolicznymi, chorobami tkanki łącznej, może być też dziedziczona,
  
•  kardiomiopatia stresowa (zespół złamanego serca, zespół akinetycznego koniuszka, zespół takotsubo): to choroba mięśnia sercowego wywołana przewlekłym stresem,
  
•  kardiomiopatia tachyarytmiczna: jest powikłaniem tachykardii (częstoskurczem serca),
  
•  kardiomiopatia z niescalenia: wynika z zaburzenia rozwoju tkanki serca w życiu płodowym, 
  
•  kardiomiopatia zapalna: wywołana infekcjami wirusowymi, bakteryjnymi lub pasożytniczymi.

Objawy kardiomiopatii

W początkowym okresie choroby kardiomiopatie najczęściej nie manifestują się charakterystycznymi objawami. Dopiero zaawansowany stan powoduje dolegliwości związane z niewydolnością serca, którymi są:

•  nieregularny rytm serca, kołatanie serca,
  
•  ogólny niepokój, 
  
•  uczucie duszności, braku powietrza, niemożność wzięcia głębokiego oddechu,
  
•  chroniczne zmęczenie,
  
•  opuchlizna nóg,
  
•  zawroty głowy,
  
•  nadmierna potliwość,
  
•  "mroczki" przed oczami,
  
•  zasłabnięcia wysiłkowe, 
  
•  omdlenia, utraty przytomności,
  
•  zadyszka,
  
•  duszność w czasie aktywności fizycznej,
  
•  męczący przewlekły kaszel,
  

W niektórych rodzajach kardiomiopatii występuje ból (typowy dla dusznicy bolesnej), tj.: rozpierające, ugniatające, piekące uczucie bólu powyżej mostka, promieniujące do lewego ramienia i łopatki. Pojawiają się one niezależnie od pozycji ciała i trwają nawet przez kilkanaście minut. 

Diagnostyka i leczenie kardiomiopatii

Po zauważeniu u siebie symptomów, mogących wskazywać na kardiomiopatię, konieczna jest wizyta u kardiologa. Diagnostyka chorób mięśnia sercowego polega na przeprowadzeniu specjalistycznych badań (m. in. EKG serca, RTG klatki piersiowej, echokardiografia, morfologia krwi, biopsja serca, cewnikowanie serca). 

Preparaty stosowane w terapii kardiomiopatii to najczęściej leki: moczopędne, z grupy blokerów oraz suplementy uzupełniające poziom potasu we krwi. Zaawansowane kardiomiopatie z silnymi objawami niewydolności krążenia kwalifikowane są do leczenia operacyjnego, w tym również przeszczepu serca. W zależności od diagnozy leczenie może być prowadzone w warunkach ambulatoryjnych lub jedynie za pomocą przyjmowanych doustnie leków i częstych wizyt kontrolnych. 

Przebieg kardiomiopatii

Kardiomiopatia wymaga stałego monitorowania. Bardzo ważne są regularne wizyty u kardiologa, wykonywanie badań oraz stosowanie zaleconego leczenia. Istotne jest szybkie reagowanie i leczenie chorób, które mogą nasilać objawy kardiomiopatii, np. przeziębień, zaburzeń hormonalnych.

Kardiomipatie pierwotne często są odporne na terapię farmakologiczną, dlatego w celu odroczenia w czasie pojawienia się niewydolności krążenia niezbędne są systematyczne kontrole stanu zdrowia.

Powikłania kardiomiopatii

Niewłaściwie leczone lub nieleczone wcale kardiomiopatie, podeszły wiek, prowadzenie niehigienicznego trybu życia, oraz inne choroby i dolegliwości towarzyszące mogą prowadzić do powikłań, np.:

•  przewlekłej niewydolności serca,
  
•  zaburzeń rytmu serca,
  
•  nagły zgon sercowy.
  

Dieta w kardiomiopatii

Osoby ze zdiagnozowanym schorzeniem mięśnia sercowego powinny przeorganizować swój jadłospis pod kątem eliminacji tłuszczów zwierzęcych na rzecz roślinnych olejów, redukcji soli, rezygnacji z żywności wysoko przetworzonej, włączenia dużej ilości warzyw i owoców oraz rezygnacji z używek. W zależności od rodzaju kardiomiopatii aktywność fizyczna jest zalecana lub całkowicie zabroniona ze wskazaniem do przebywania w łóżku.