Każdego roku w Polsce kleszczy jest coraz więcej. Zdaniem badaczy ten wzrost spowodowany jest przede wszystkim zmieniającym się klimatem. Łagodne i krótkie zimy sprawiają, że pajęczaki są w stanie przetrwać chłodniejsze miesiące, tym samym więcej kleszczy budzi się wiosną do życia. Mimo że nauka wyróżnia aż 20 gatunków kleszczy to szczególnie groźne są dwa – kleszcz pospolity oraz kleszcz łąkowy.
Jakie choroby przenoszą kleszcze?
Już jedno ukłucie kleszcza może skończyć się chorobą. Mimo że schorzeń, które mogą przenosić jest kilka to najwięcej obaw budzą przede wszystkim dwa – borelioza i kleszczowe zapalenie mózgu.
Borelioza to choroba bakteryjna wywoływana przez Borrelia burgdorferi. Pierwszym objawem boreliozy jest tzw. rumień wędrujący. Mimo że jest dość charakterystyczny, to czasem zdarza się, że pojawia się w miejscu, w którym trudno go zauważyć, np. na plecach. Wraz z postępem choroby u pacjentów pojawiają się objawy grypopodobne, a także zaburzenia ze strony układu nerwowego. Choć spotkanie z kleszczem może mieć nieprzyjemne konsekwencje, to trzeba podkreślić, że samo ukłucie nie oznacza jeszcze choroby. Nie wszystkie pajęczaki są nosicielami bakterii. Nawet jeśli kleszcz, którego znaleźliśmy na skórze był chory to, aby doszło do rozwoju boreliozy musi żerować on na skórze odpowiednio długo (tj. minimum 24 godziny). Warto pamiętać, że w ogromnej większości przypadków ukłucie przez chorego pajęczaka nie wywołuje żadnych problemów zdrowotnych. Prawidłowo działający układ immunologiczny jest w stanie samodzielnie pozbyć się groźnej dla organizmu bakterii.
Kleszczowe zapalenie mózgu to choroba znacznie groźniejsza niż borelioza. Dlaczego? Wirus, który wywołuje chorobę znajduje się w ślinie pajęczaka i trafia do organizmu człowieka już w chwili wkłucia. Szacuje się nosicielem tego wirusa może być już co szósty kleszcz. Po wniknięciu do organizmu w pierwszej kolejności wirus namnaża się miejscowo i jeśli układ immunologiczny działa jak należy – może wyeliminować zagrożenie. Jeśli nie, u chorych zaczynają się pojawiać objawy grypopodobne. Wraz z postępem choroby wirus przedostaje się do układu nerwowego i wywołuje – w najlepszym wypadku – zapalenie opon mózgowych. Jeśli wirus przedostanie się do głębszych warstw mózgu może wywołać zapalanie mózgu, a nawet doprowadzić do śmierci pacjenta.
Zobacz także: Nie igraj z kleszczem. Wygraj z kleszczowym zapaleniem mózgu
Jak się chronić przed kleszczami
Mimo że spotkanie z kleszczem może być bardzo niebezpieczne, nie znaczy, to trzeba unikać kontaktu z naturą. Wystarczy pamiętać o kilku zasadach i właściwie się przed nimi chronić. Kluczowe znaczenie ma ubranie, w którym wybieramy się na spacer do lasu, czy do miejskiego parku. Ubranie powinno zakrywać maksymalnie jak najwięcej ciała. Na głowie powinien znaleźć się kapelusz, a spodnie należy wpuścić w skarpetki. Dodatkowo trzeba pamiętać o repelentach, które skutecznie chronią przed kleszczami.
Osoby, które z racji zawodu, czy też te, które biegają czy mają psa i wychodzą z nim na spacery, np. do lasu czy parku powinny pomyśleć o szczepieniu przeciwko kleszczowemu zapaleniu mózgu. Można je wykonać praktycznie w każdym momencie. A jak wygląda schemat szczepienia? Czy można je wykonać także u dziecka? Odpowiedzi na te pytania znajdziecie w filmie: