Objawy bólu nerek zależą od czynników chorobotwórczych wpływających na pracę oraz kondycję miąższu narządu. Dyskomfort odczuwany w dolnej części pleców może pojawić się nagle, przybrać silny, pulsacyjny charakter lub nasilać się wraz ze zmianą pozycji. Dolegliwości można łagodzić objawowo, jednak ból nerki zwykle ustępuje na skutek leczenia przyczynowego, np. zażegnania infekcji bakteryjnej.
Ból nerek – objawy i przyczyny
Ból nerek często kojarzony jest z dolegliwościami ze strony kręgosłupa lędźwiowego, ze względu na bliską lokalizację narządów układu moczowego. Nerka to parzysty narząd znajdujący się w jamie brzusznej, w przestrzeni zaotrzewnowej, z tyłu żołądka i pod wątrobą, na wysokości dwóch ostatnich kręgów piersiowych i trzech pierwszych lędźwiowych. Lewa nerka często ulokowana jest nieco wyżej niż prawa, co nie stanowi niefizjologicznej anomalii. Przy różnicowaniu pierwotnego źródła dolegliwości należy zwrócić uwagę na towarzyszące jej symptomy i charakter odczuwanego dyskomfortu oraz okoliczności, w których się on nasila. Ból nerek ma tendencję do pojawiania się niespodziewanie i potrafi unieruchomić pacjenta, powodując szereg dodatkowych dolegliwości. Sprawia trudności w zmienianiu pozycji ciała, obniża apetyt czy wywołuje wysoką gorączkę, a nawet prowadzi do hiperpireksji, czyli stanu zagrażającego trwałym uszkodzeniem tkanki mózgowej ze względu na wysoką temperaturę wewnętrzną ciała. Przyczyny bólu nerki zwykle pojawiają się na skutek infekcji wirusowych i bakteryjnych układu moczowego, szczególnie narządów dolnego odcinka przewodu moczowego.
Zobacz także: Ból nerek po alkoholu. Dlaczego alkohol szkodzi na nerki?
Bezpośrednie objawy bólu nerek
Bóle odczuwane w okolicy nerek zwykle świadczą o zaawansowanych zmianach i potrzebie leczenia. Dyskomfort o różnym charakterze i nasileniu to dominująca dolegliwość w przebiegu zaburzeń związanych z jakością funkcjonowania dotyczącą jednej nerki lub obu jednocześnie. Ból nerki, spowodowany przez patogeny chorobotwórcze lub bezpośrednie urazy ingerujące w spójność struktur narządu, najczęściej występuje w towarzystwie:
- objawów dyzurycznych, czyli różnorodnych dolegliwości związanych z zaburzeniami pojawiającymi się podczas oddawania moczu, głównie: bólu i pieczenia, częstomoczu w stosunku do normalnego trybu mikcji, skąpomoczu, czyli zmniejszenia dobowej ilości wydalanego moczu, bolesnego uczucia parcia na pęcherz w momencie jego wypełnienia, nagłej potrzeby oddania moczu czy trudności w utrzymaniu moczu;
- zmiany barwy i zapachu moczu – najczęściej jest on mętny lub ma mleczny kolor; zdarza się ropomocz; niekiedy ma prawidłową przejrzystości, ale jest podbarwiony krwią i wydziela nieprzyjemną woń;
- ogólnego spadku sił, utraty apetytu, dyskomfortu w dolnym odcinku pleców w trakcie poruszania się, tkliwości uciskowej okolic nerek.
Zobacz film i dowiedz się, jak dbać o nerki:
Ból nerki – objawy warunkowe
Ból nerki oraz charakter dolegliwości mogą być różne, w zależności od stopnia zaawansowania i rodzaju choroby obciążającej narząd. W tego typu przypadkach obserwuje się również dodatkowe objawy miejscowe i ogólnoustrojowe. Wśród chorób odpowiedzialnych za bóle nerek znajdują się:
- odmiedniczkowe, wywołane infekcją dolnych dróg moczowych przez bakterie Escherichia coli. Poza objawami dyzurycznymi bólom nerki towarzyszą: wysoka gorączka, dreszcze, nudności i złe samopoczucie;
- kłębuszkowe i śródmiąższowe – bólowi nerek towarzyszą bóle głowy, zmiana zabarwienia moczu, krwiomocz, obrzęki kostek i twarzy;
- kamica nerkowa – choroba spowodowana ograniczeniem światła moczowodu przez nierozpuszczalne kamienie, tzw. złogi. Objawom bólowym nerki wywołanym przez niedrożność tego typu towarzyszą dolegliwości bólowe lewej lub prawej nerki, promieniujące do pachwiny i lędźwi, oraz ostry zespół symptomów dyzurycznych;
- wodonercze, czyli stan wywołany wadami układu moczowego lub wpływem zmian nowotworowych, zwykle przebiegający bezobjawowo lub manifestujący mało charakterystyczne dolegliwości, takie jak słaby apetyt, podatność na infekcje układu moczowo-płciowego, dyskomfort promieniujący do spojenia łonowego i jąder oraz mdłości i zaburzenia mikcji. Ból nerek u dziecka zwykle występuje wraz ze wzdęciami i biegunką. Inne objawy zależą od lokalizacji przeszkody w odpływie moczu oraz stopnia zaawansowania wodonercza.
Ból nerek w ciąży
Dolegliwości bólowe lewej lub prawej nerki to powszechny stan występujący w przebiegu ciąży. Ból nerek i objawy dyzuryczne najczęściej występują w konsekwencji zapalenia nerek i infekcji dróg moczowych.
Zobacz także: Jakie objawy daje ból nerek w ciąży? Czy można go leczyć domowymi sposobami?
Bibliografia:
1. Górnicka J., „Choroby układu moczowego”, AWM, Warszawa 2012.
2. Keller H., „Choroby nerek”, Zdrowie, Wrocław 2014.
3. Myśliwiec M., „Choroby nerek”, PWL, Warszawa 2008.
4. Szczeklik A., „Interna Szczeklika”, Medycyna Praktyczna, Warszawa 2018.